Bài 7. Em bé thông minh

GIÁO ÁN: Ngữ văn
Lớp 6
GV: L�m Th? Kim Tuy?n
KIỂM TRA MIỆNG
1/ Truyện "Thạch Sanh" thuộc phương thức biểu đạt nào?
a/ Biểu cảm
b/ Tự sự
c/ Miêu tả
d/ Nghị luận
KIỂM TRA MIỆNG
2/ Nêu ý nghĩa của các chi tiết: Tiếng đàn thần và niêu cơm thần (6đ)
* Tiếng đàn thần: Mơ ước về công lý, đại diện cho cái thiện cảm, cái ác và tinh thần yêu chuộng và hòa bình của nhân dân. (3đ)
* Niêu cơm thần: Tượng trưng cho tấm lòng nhân đạo, tư tưởng hòa bình của nhân dân ta (3đ)
TIẾT:25+26
EM BÉ THÔNG MINH
EM BÉ THÔNG MINH
I. Đọc - Tìm hiểu chú thích:
�1/ Đọc.
EM BÉ THÔNG MINH
I. Đọc - Tìm hiểu chú thích:
�1/ Đọc.
2/ Em bé thông minh là truyện cổ tích về nhân vật thông minh, đề cao trí khôn dân gian, trí khôn kinh nghiệm, tạo được tiếng cười vui vẻ, hồn nhiên, chất phác mà không kém phần thâm thúy của nhân dân trong đời sống hằng ngày.
3/ Giải từ khó.

EM BÉ THÔNG MINH
B? C?C:
a) M? truy?n: Vua sai quan di kh?p noi tìm ngu?i t�i gi?i gi�p nu?c. (T? d?u .. l?i l?c.)
b) Th�n truy?n: "M?t hơm .. l�ng gi?ng."
- Em b� gi?i c�u d? c?a quan;
- Em b� gi?i c�u d? vua l?n th? nh?t, th? hai;
- Em b� gi?i c�u d? c?a S? gi? nu?c ngồi.
c) K?t truy?n: Ph?n cịn l?i - Em b� tr? th�nh tr?ng nguy�n.
Em xác định bố cục truyện?
EM BÉ THÔNG MINH
II. Đọc - Hiểu văn bản:
1. Nội dung:
�* Những thử thách đối với em bé.
-L?n 1:
Chi tiết nào trong truyện cho biết em bé rất thông minh?
Trải qua 4 lần thử thách.
EM BÉ THÔNG MINH
L?n 1:
- N�y, l�o kia! Tr�u c?a l�o c�y m?t ng�y du?c m?y du?ng?
- Th? xin h?i ơng c�u n�y d�. N?u ơng tr? l?i d�ng ng?a c?a ơng di m?t ng�y du?c m?y bu?c, tơi s? cho ơng bi?t tr�u c?a cha tơi c�y m?t ng�y du?c m?y du?ng?

Lần 1 viên quan hỏi điều gì và em bé đã đối đáp ra sao?
EM BÉ THÔNG MINH
L?n 2:
Vua sai ban cho l�ng ?y ba th�ng g?o n?p v?i ba con tr�u d?c, ra l?nh ph?i nuơi l�m sao cho ba con tr�u ?y d? th�nh chín con, h?n nam sau ph?i dem n?p d?, n?u khơng c? l�ng ph?i t?i.

Lời thử thách của vua đối với dân làng ra sao ở lần 2?
EM BÉ THÔNG MINH
Dân làng lo laéng, baøn baïc nhöng khoâng coù caùch giaûi quyeát.
-Em bé cho đây laø lôïi loäc cuûa vua ban, daân laøng taän höôûng, coøn laïi 1 con traâu vaø 1 thuùng neáp laøm loä phí leân ñöôøng ñeán kinh ñoâ.
Trước lời thử thách đó dân làng làm gì?
Sự việc như thế em bé - con nhà thợ cày suy nghĩ gì?
-Thế sao làng chúng con lại có lệnh trên bắt nuôi ba con trâu đực cho đẻ thành chín con để nộp đức vua? Giống đực thì làm sao mà đẻ được ạ!
EM BÉ THÔNG MINH
L?n 3:
Qua hơm sau, khi hai cha con dang an com ? qu�n, b?ng cĩ s? gi? nh� vua mang t?i m?t con chim s?, v?i l?nh b?t h? ph?i d?n th�nh ba c? th?c an.
Em b� nh? cha l?y cho mình m?t c�i kim may r?i dua cho s? gi?, b?o:
- Ơng c?m l?y c�i n�y v? t�u d?c vua xin r�n cho tơi th�nh m?t con dao d? x? th?t chim.
Nhà vua đã đưa ra thử thách gì với em ở lần 3 này?
60GIÂY
HỌC SINH THẢO LUẬN
H?T TH?I GIAN
? Nêu nhận xét về sự chiến thắng của em bé ở lần 3 này? Thái độ của vua ra sao?




Phục hắn, ban thưởng cho hai cha con rất hậu.Lần sau luôn khó hơn lần trước, tài trí thông minh tuyệt vời của em bé.

HẾT TIẾT 1
HƯỚNG DẪN HỌC SINH HỌC Ở NHÀ
�-Theo em, những cách giải ấy lý thú ở chỗ nào?
- Ý nghĩa truyện ?
- Sưu tầm truyện có nội dung giống truyện em bé thông minh
Chúc các em có tiết học vui, bổ ích và lý thú.
EM BÉ THÔNG MINH
(Tiết 2)
EM BÉ THÔNG MINH
L?n 4:
Nu?c l�ng gi?ng sai s? dua sang m?t c�i v? ?c v?n r?t d�i, r?ng hai d?u, d? l�m sao x�u m?t s?i ch? m?nh xuy�n qua du?ng ru?t ?c.

Lần 4 Sứ thần thách đố điều gì?
EM BÉ THÔNG MINH
Em bé hát lên một câu:
Tang tình tang! Tính tình tang
Bắt con kiến càng buộc chỉ ngang lưng
Bên thời lấy giấy mà bưng
Bên thời bôi mỡ, kiến mừng kiến sang
Tang tình tang ….
Rồi bảo:
-Cứ theo cách đó là xâu được ngay!
Khi không giải được câu đố của sứ thần, triều đình nhớ tới em bé.
Em bé có kế sách gì?
EM BÉ THÔNG MINH
Quả nhiên con kiến càng đã xâu được sợi chỉ xuyên qua đường ruột ốc hộ cho nhà vua trước con mắt thán phục của sứ giả láng giềng.
EM BÉ THÔNG MINH
- Trí thông minh của em bé bộc lộ qua cách giải đố:
-L?n 1:Gi?i c�u d? b?ng c�ch d? l?i t�n quan ? d?y t�n quan v�o th? bí.
-L?n 2:Gi?i c�u d? b?ng t�i bi?n b�c ? nh� vua t? nĩi ra di?u phi l� c?a di?u ki?n ơng dua ra.
-L?n 3:Gi?i c�u d? b?ng c�ch d? l?i ? nh� vua ph?c t�i.
-L?n 4:Gi?i d? b?ng kinh nghi?m d�n gian (th?c t? d?i s?ng)
EM BÉ THÔNG MINH
2. Nghệ thuật:
- Dùng câu đố thử tài- tạo ra tình huống thử thách để nhân vật bộc lộ ra tài năng, phẩm chất.
- Cách dẫn dắt sự việc cùng với mức độ tăng dần của những câu đố và cách giải đố tạo nên tiếng cười hài hước.
Truyện sử dụng nghệ thuật nào?
3. Ý nghĩa văn bản:

- Truyện đề cao trí khôn dân gian, kinh nghiệm đời sống dân gian.
- Tạo ra tiếng cười.
Ngoài ý nghĩa đề cao trí thông minh, truyện còn mang ý nghĩa nào khác?
III. Luyện tập.

BT1: Kể chuyện
Câu đố của viên quan (1)
Câu đố của nhà vua(2,3)
Câu đố của sứ thần nước láng giềng(4)
BT2: Đọc thêm Chuyện "Lương Thế Vinh"
Câu hỏi, bài tập củng cố
Đẩy thế bí về người ra đố, buộc họ nhận ra sự vô lý, phi lý.
Kể lại bốn thử thách mà em bé đã vượt qua.
Hướng dẫn HS tự học
+ Liên hệ với một vài câu chuyện về các nhân vật thông minh( câu chuyện về Trạng Quỳnh, Trạng Hiền, Lương Thế Vinh,..).
+ Xem lại các bài thuộc thể loại truyền thuyết, cổ tích đã học từ đầu năm đến nay để kiểm tra 1 tiết.
- Chuẩn bị bài mới :Chữa lỗi dùng từ (tt) SGK/ t75-76
Đọc các VD mục I- Trả lời các câu hỏi theo SGK.
Chúc các em có tiết học vui, bổ ích và lý thú.