Bài 7. Bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học

B?NG TU?N HO�N C�C NGUYấN T? HO� H?C
I . Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng hệ thống tuần hoàn

Điện tích hạt nhân của nguyên tố trong cùng một hàng , cùng một cột dọc được sắp xếp như thế nào ?
số lớp e của nguyên tố trong một hàng , một cột dọc ?, số e lớp ngoài cùng được sắp xếp như thế nào ?
Dựa vào những nhận xét trên em hãy rút ra nguyên tắc xây dựng bảng hệ thống tuần hoàn ?
I . Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng hệ thống tuần hoàn
Các nguyên tố được xếp theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân .nguyên tử .
Các nguyên tố có cùng số lớp e trong nguyên tử được xếp thành một hàng .
Các nguyên tố có cùng số e hoá trị trong nguyên tử được xếp thành một cột .
Các nguyên tố được xếp vào một bảng dựa theo nguyên tắc trên gọi là bảng tuần hoàn .
*/ Khái niệm electron hoá trị :
Electron hoá trị là những electron có khả năng tham gia hình thành liên kết hoá học . Chúng thường nằm ở lớp ngoài cùng hoặc ở cả phân lớp sát ngoài cùng nếu phân lớp đó chưa bão hoà .
II. Cấu tạo bảng tuần hoàn .
1. Ô nguyên tố .

Mỗi nguyên tố hoá học được xếp vào một ô của bảng gọi là ô nguyên tố .
Số thứ tự của ô đúng bằng số hiệu nguyên tử của nguyên tố đó .
Bảng hệ thống tuần hoàn có khoảng 110 ô nguyên tố
Dựa vào sơ đồ ô nguyên tố em hãy nhận xét về thành phần của ô nguyên tố ?
*/Có bao nhiêu dãy nguyên tố được xếp thành hàng ngang ?
*/ Số lượng nguyên tố trong mỗi chu kỳ ?
2. Chu kỳ .

*/Viết cấu hình electron của một số nguyên tố tiêu biểu?
*/ Em có nhận xét gì về số lớp e của các nguyên tố trong cùng một chu kỳ chu kỳ ?
2. Chu kỳ .
Chu kỳ là dãy các nguyên tố mà nguyên tử của chúng có cùng số lớp electron được xếp theo chiều điện tích hạt nhân tăng dần .
Bảng hệ thống tuần hoàn gồm có 7 chu kỳ :
*/ Chu kỳ 1,2 , 3 là chu kỳ nhỏ .
Mỗi chu kỳ gồm có 8 nguyên tố (Trừ chu kỳ 1 có
2 nguyên tố )

*/ Chu kỳ 4, 5, 6, 7 là chu kỳ lớn .
- Chu kỳ 4 ,5 gồm có 18 nguyên tố .
- Chu kỳ 6 gồm có 32 nguyên tố
- Chu kỳ 7 chưa hoàn thành .
Số thứ tự của chu kỳ trùng với số lớp e của nguyên tử
các nguyên tố

Nhóm nguyên tố là gì ?
3/ Nhóm nguyên tố
Nhóm nguyên tố là tập hợp các nguyên tố mà
nguyên tử có cấu hình e tương tự nhau, do đó có tính
chất hoá học gần giống nhau và được xếp thành
một cột
Nguyên tử các nguyên tố trong cùng một nhóm
Có số e hoá trị bằng nhau và bằng số thứ tự của nhóm
Nguyên tử các nguyên tố trong cùng một nhóm có
Đặc điểm gì giống nhau ?
Các nhóm nguyên tố được chia thành mấy loại ?
a/ Nhóm A
Có 8 nhóm A gồm các nguyên tố s và nguyên tố p
+ Nguyên tố s là nguyên tố mà nguyên tử có e cuối
cùng điền vào phân lớp s
+ Nguyên tố p là nguyên tố mà nguyên tử có e cuối
cùng điền vào phân lớp p
Các nguyên tố sau là nguyên tố s hay nguyên tố p ?
Z = 17, Z = 20, Z = 14 , Z = 10
Có bao nhiêu nhóm A ? Đặc điểm cấu tạo nguyên
tử của nhóm A ?
b/ Nhóm B
Có 8 nhóm B gồm các nguyên tố d và nguyên tố f
+ Nguyên tố d là nguyên tố mà nguyên tử có e cuối
cùng điền vào phân lớp d
+ Nguyên tố f là nguyên tố mà nguyên tử có e cuối
cùng điền vào phân lớp f
Các nguyên tố sau là nguyên tố s, d , p,hay f : Z = 26
Z = 16, Z = 13, Z = 6 , Z = 18, Z = 24 ?
Có bao nhiêu nhóm B ? Đặc điểm cấu tạo nguyên
tử của nhóm B ?
Tóm tắt :
Số thứ tự của ô nguyên tố = số hiệu nguyên tử
Số thứ tự của chu kì = số lớp e của nguyên tử
Số thứ tự của nhóm = số e hoá trị của nguyên tử
Bài tập củng cố :
Bài 1 :Nguyên tử các nguyên tố xếp ở chu kì 6 có
số lớp e trong nguyên tử là:
a/ 3
b/ 5
c/ 6
d/ 7
Chọn đáp án đúng ?
Bài 2 :Số nguyên tố trong chu kì 6 và chu kì 4 là:
a/ 18 và 8
b/18 và 32
c/ 32 và 18
d/ 18và 18
Chọn đáp án đúng ?
Bài 3 : Viết cấu hình e của nguyên tử các nguyên tố
sau và xác định vị trí của chúng ?
Z = 5, Z = 9, Z = 13, Z = 16, Z = 23,
Z = 26, Z = 34, Z = 36