Bài 60. Liên minh châu Âu

BÀI 7: LIÊN MINH CHÂU ÂU (EU)
Liên minh châu Âu (EU)

Diện tích: 4 324 782 km2
Số nước thành viên: 27 nước
Dân số: khoảng 495 triệu người
Tổng GDP trong năm 2007 là 11 600 tỉ euro
(~ 15 700 tỉ USD)
Trụ sở đặt tại thủ đô Brussels của Bỉ


Trụ sở của EU tại Brussels (Bỉ)
Nhóm 2
Tiết 1: EU – LIÊN MINH KHU VỰC LỚN TRÊN THẾ GIỚI
I. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN

Những mốc thời gian quan trọng trong quá
trình mở rộng và phát triển EU:
1951: Cộng đồng Than và thép châu Âu
1957: Cộng đồng Kinh tế châu Âu
1985: Cộng đồng Nguyên tử châu Âu
1967: Hợp nhất 3 tổ chức trên thành Cộng đồng châu Âu (EC)
1993: Cộng đồng châu Âu đổi tên thành Liên minh châu Âu (EU)

1. Sự ra đời và phát triển
Hình 7.3. Những trụ cột của ngôi nhà chung EU
2. Mục đích và thể chế
Những liên minh, hợp tác chính của EU:
Liên minh về thuế quan, thị trường nội địa,
liên minh kinh tế và tiền tệ.
Hợp tác trong chính sách đối ngoại, phối hợp
giữ gìn hoà bình và an ninh của EU, hợp tác
về tư pháp và nội vụ (Chính sách nhập cư,
đấu tranh chống tội phạm,
hợp tác về cảnh sát và tư pháp)
Hình 7.4. Các cơ quan đầu não của EU
Dự thảo nghị quyết
và dự luật
Quyết định
Kiểm tra
các quyết định
của các uỷ ban
Tham vấn và ban hành các quyết định và luật lệ
Cơ cấu tổ chức và hoạt động của các
cơ quan đầu não EU
Các cơ quan đầu não:
Hội đồng châu Âu
Nghị viện châu Âu
Hội đồng bộ trưởng châu Âu
Uỷ ban liên minh châu Âu
Toà án châu Âu
Cơ quan kiểm toán
Chức năng chính: Quyết định những vấn đề
quan trọng về kinh tế và chính trị.

Hội đồng châu Âu

Chủ tịch
Hội đồng châu Âu hiện nay
Janez Jansa – Thủ tướng Slovenia
Gồm người đứng đầu nhà nước và chính phủ các nước thành viên
Chức năng: là cơ quan quyền lực cao nhất EU; xác định đường lối, chính sách của EU
Từ năm 1975, người đứng đầu nhà nước, hoặc đứng đầu chính phủ, các ngoại trưởng, Chủ tịch và Phó Chủ tịch Uỷ ban châu Âu có các cuộc họp thường kỳ để bàn quyết địnhnhững vấn đề lớn của EU. Cơ chế này gọi là Hội đồng châu Âu hay Hội nghị Thượng đỉnh EU.
Nghị viện châu Âu
Được đặt tại Strasbourg, gồm 732 Nghị
sĩ,nhiệm kỳ 5 năm, được bầu theo nguyên
tắc phổ thông đầu phiếu.Trong Nghị viện
các Nghị sĩ ngồi theo nhóm chính trị khác
nhau, không theo quốc tịch.
Chức năng: Kiểm tra các quyết định của
các uỷ ban, tham vấn và ban hành các
quyết định và luật lệ.
Chủ tịch Nghị viện châu Âu
Hans-Gert Poettering
Hội đồng bộ trưởng EU
Là cơ quan lập pháp của EU, các nước thành
viên tham gia Hội đồng thông qua các Bộ
trưởng hoặc đại diện có thẩm quyền cho các
ngành hoặc lĩnh vực.
Chức năng:đưa ra các quyết định theo
nguyên tắc đa số, đưa ra đường lối chỉ đạo.
Uỷ ban Liên minh châu Âu
Ủy ban châu Âu đặt trụ sở tại Brussels, là cơ quan điều hành của Liên minh châu Âu, gồm: 1 Chủ tịch, 5 Phó Chủ tịch và 19 Ủy viên. Chủ tịch Ủy ban do chính phủ các nước thành viên nhất trí đề cử, còn Ủy viên là do Chủ tịch được đề cử của Ủy ban cùng với chính phủ các nước thành viên chọn ra. Cơ quan chính thức thông qua là Nghị viện châu Âu.
Ủy ban châu Âu có nhiệm kỳ 5 năm, hiện tại là khóa 2004 -2009, bắt đầu hoạt động ngày 22/11/2004.
Chức năng: đệ trình dự thảo nghị quyết và dự luật lên Nghị viện và Hội đồng bộ trưởng châu Âu; thi hành chính sách của Liên minh châu Âu và kiểm soát ngân sách; cùng với Tòa án châu Âu thi hành luật; và là cơ quan đại diện cho Liên minh.
Ưu tiên chính của Ủy ban là vấn đề ngân sách, thúc đẩy cải cách để tăng hiệu quả liên kết, duy trì ổn định và tăng trưởng kinh tế trong toàn EU, thông qua Hiến pháp châu Âu và vấn đề mở rộng thành viên.


Chủ tịch
Uỷ ban Liên minh châu Âu
José Manuel Barroso
Toà án châu Âu
Đặt trụ sở tại Luxembourg, Tòa án châu
Âu hiện gồm 25 thẩm phán và 8 trạng sư, do
các chính phủ thoả thuận bổ nhiệm, nhiệm kỳ
6 năm.
Chức năng: chịu trách nhiệm áp dụng và
diễn giải luật pháp EU nhằm duy trì sự
bảo vệ các quyền lợi cơ bản của công dân
và phát triển luật pháp EU.
Toà án có vai trò độc lập, có quyền bác
bỏ những quy định của các tổ chức của Uỷ
ban Châu Âu, văn phòng Chính phủ các
nước nếu bị coi là không phù hợp với luật
của EU.
Cơ quan kiểm toán
Đặt trụ sở tại Luxembourg, Cơ quan kiểm toán
hiện gồm 25 thành viên,có nhiệm kỳ 6 năm, do
Hội đồng châu Âu bổ nhiệm sau khi tham khảo
Nghị viện châu Âu.
Chức năng: kiểm tra tất cả doanh thu và chi
tiêu của Liên minh châu Âu.
Xây dựng, phát triển một khu vực tự do lưu
thông hàng hoá, dịch vụ, con người, tiền vốn
giữa các nước thành viên; tăng cường hợp
tác, liên kết toàn diện.
Mục đích
II. LIÊN KẾT KINH TẾ KHU VỰC LỚN TRÊN THẾ GIỚI
1. EU – Một trung tâm kinh tế lớn trên thế giới
EU
Bắc Mỹ
Châu Á
Thái Bình Dương
BẢNG 7.1 MỘT SỐ CHỈ SỐ CƠ BẢN CỦA CÁC TRUNG TÂM KINH TẾ HÀNG ĐẦU THẾ GIỚI
So sánh sức mạnh kinh tế của EU với Hoa Kì và Nhật Bản
Thị trường và đồng tiền chung + dân số đông
(thị trường tiêu thụ + nguồn nhân lực)  EU
trở thành một trung tâm kinh tế hàng đầu của
thế giới, vượt qua cả Hoa Kì và Nhật Bản.
Hạn chế: có sự chênh lệch về trình độ phát
triển giữa các nước.
2. Tổ chức thương mại hàng đầu thế giới
Nhận xét về quan hệ thương mại của EU
đối với các nước bên ngoài tổ chức
Quan hệ thương mại: Xuất nhập khẩu, là bạn
hàng lớn của các nước đang phát triển.
Tuy nhiên, EU đã hạn chế nhập khẩu các mặt
hàng “nhạy cảm” như than sắt, trợ cấp cho hàng
nông sản.
M A A S T R I C H T
B Ồ Đ À O N H A
B Ỉ
G E R M A N Y
B R U S S E L S
K I N H T Ế
S É C
E C
H À L A N
E U R O
T H Ư Ơ N G M Ạ I
T H A N
N H Ậ P C Ư
Robert Schuman
Lịch sử của Liên Minh Châu Âu bắt đầu từ chiến tranh
thế giới thứ II. Có thể nói rằng ý tưởng về hội nhập châu Âu
đã được nhận thức sẽ giúp ngăn chặn việc giết chóc và phá
hủy không xảy ra nữa. Bộ trưởng Ngoại giao Pháp Robert
Schuman là người đã nêu ra ý tưởng và đề xuất lần đầu tiên
trong một bài phát biểu nổi tiếng ngày 9 tháng 5 năm 1950.
Ngày này được coi là Sinh nhật của Châu Âu và được kỉ
niệm hàng năm.
Robert Schuman