Bài 6. Thạch Sanh

Kiểm tra bài cũ:
Câu 1: Dòng nào không nói lên ý nghĩa của truyện Sự tích Hồ Gươm?
a.Ca ngợi tính chất chính nghĩa của cuộc kháng chiến.
b.Ca ngợi sức mạnh kì diệu của gươm thần.
c.Thể hiện khát vọng hòa bình.
d.Giải thích tên gọi Hồ Gươm.


Câu 2:Hồ Gươm còn có tên là?
A.Hồ Tây
B.Hồ Tả Vọng
C.Hồ Hoàn Kiếm
D.Câu B và C đúng
:

Câu 3:Chi tiết tưởng tượng kì ảo trong truyện sự tích Hồ Gươm?
a.Uy thế của nghĩa quân vang khắp nơi.
b.Rùa Vàng nổi lên và đòi lại thanh gươm thần.
c.Lê Thận thò tay vào bắt cá chỉ thấy có một thanh sắt.
d.Tất cả đều đúng.



Tiết 21,22: THẠCH SANH
truyện cổ tích
.










1.Giới thuyết về thể loại
I.Tìm hiểu chung
Dựa vào chú thích *,em hiểu truyện cổ tích là gi?
(*)Truyện cổ tích : SGK







2. Đọc,tìm hiểu chú thích
a. Đọc
-Giọng đọc gợi không khí cổ tích, chậm rãi, sâu lắng, phân biệt các giọng kể và giọng nhân vật, nhất là giọng Lý Thông.
b.Chú thích
Tìm hiểu chú thích bằng trò chơi đoán từ.
Nhóm 1 : (2),(3),(5),(6)
Nhóm 2 : (10),(11),(14),(15)


.










Yêu cầu: giọng đọc gợi không khí cổ tích, chậm rãi, sâu lắng, phân biệt các giọng kể và giọng nhân vật, nhất là giọng Lý Thông.
3. Bố cục
Bài Thạch Sanh có thể chia làm mấy đoạn ? Nội dung mỗi đoạn ?


Có thể chia làm 4 đoạn :
Đ1: (Ngày xưa…thần thông): kể về sự ra đời của Thạch Sanh.
Đ2: (Một hôm…quận công): Thạch Sanh bị mẹ con Lý Thông lừa đi canh miếu thờ và bị cướp công.
Đ3: (Vua có… bọ hung): Thạch Sanh giết đại bàng cứu công chúa và giải oan cho mình.
Đ4: (phần còn lại): Thạch Sanh chiến thắng quân sĩ 18 nước chư hầu và lên làm vua.

II. Phân tích
1. Nhân vật Thạch Sanh
a. Sự ra đời của Thạch Sanh
Tìm hiểu sự ra đời của Thạch Sanh, em thấy:
- Có gì bình thường ?
- Có gì khác thường ?
Bình thường:
+ Là con của hai vợ chồng nông dân tốt bụng.
+ Sống nghèo khổ bằng nghề kiếm củi.

Khác thường:
+ TS ra đời do Ngọc Hoàng sai thái tử xuống đầu thai làm con.
+ Bà mẹ mang thai nhiều năm mới sinh Thạch Sanh.
+ TS được thiên thần dạy võ nghệ và mọi phép thần thông.
*Giống :- Cả hai đều là con của hai vợ chồng nông dân tốt bụng.
*Khác + Thánh Gióng :là đứa trẻ lên ba vẫn chưa biết nói, biết cười, tiếng nói đầu tiên là tiếng nói đòi đánh giặc.
+ Thạch Sanh: Mẹ chết sớm, sống bằng nghề kiếm củi, được dạy võ nghệ và mọi phép thần thông.
Sự ra đời của TS và Thánh Gióng có gì giống nhau và khác nhau ?(hs thảo luận)
? Kể về sự ra đời vừa khác thường vừa bình thường đó của TS, nhân dân muốn thể hiện quan niệm gì về người anh hùng dũng sĩ
- Người dũng sĩ là người có tài phi thường khi mới được sinh ra, có thể diệt trừ được cái ác, lập được chiến công.
Có ý kiến cho rằng: TS là người dũng sĩ rất gần gũi với nhân dân ,có cội nguồn từ nhân dân lao động.Theo em, ý kiến đúng hay sai ?Vì sao?( hs thảo luận )
Ý kiến đó đúng.Vì TS là con của vợ chồng nông dân tốt bụng, sống nghèo khổ cô đơn trong túp lều,hằng ngày kiếm củi sống qua ngày =>TS gần gũi với nhân dân và trở thành người anh hùng của nhân dân.
b. Chiến công của Thạch Sanh:
(?) Thử thách đầu tiên đến với Thạch Sanh là gì?
-Bị mẹ con Lí Thông lừa đi canh miếu thờ có chằn tinh ăn thịt người.
(?) Vì sao Thạch Sanh nhận lời đi canh miếu thờ?
-Tin lời Lí Thông, vâng lời mẹ nuôi.
(?) Điều đó bộc lộ đức tính đáng quí nào của Thạch Sanh ?
-Thật thà, sống có tình có nghĩa.
(?) Chiến công đầu tiên của Thạch Sanh đã diễn ra như thế nào?
Qua thử thách lần này Thạch Sanh đã bộc lộ phẩm chất đáng quí nào?
Dũng cảm, mưu trí.
=>Trong thử thách đầu tiên, Thạch Sanh là người thật thà, sống có tình có nghĩa, dũng cảm,mưu trí lập được chiến công hiển hách, chém chằn tinh trừ hại cho dân lành.
(*)Dặn dò:
+Học bài cũ,nắm định nghĩa về cổ tích.
+Dựa vào tranh tự kể diễn cảm lại câu chuỵện.
+Trả lời các câu hỏi còn lại trong phần tìm hiểu bài.
+Xem trước phần luyện tập .
Thử thách thứ hai đến với Thạch Sanh là gì?
- Bị Lí Thông lừa xuống hang sâu, giết đại bàng cứu công chúa,rồi chặn cửa hang không cho lên .
(?) Vì sao TS nhận lời xuống hang cứu công chúa?
(?) Gỉa sử TS biết tâm địa của Lí Thông, chàng có xuống hang giết đại bàng cứu công chúa không?






?













?













Thử thách này đã diễn ra như thế nào?
Chiến công này tiếp tục khẳng định phẩm chất nào của Thạch Sanh?
Thật thà, can đảm, dũng mãnh.
(?) Thử thách tiếp theo đến với TS là gì?





Bị hồn chằn tinh và đại bàng hãm hại phải ngồi tù.
(?) TS đã giải thoát mình bằng cách nào?






Gảy đàn khiến công chúa khỏi bệnh, thật thà kể lại chuyện mình bị hại.
=>Trong mọi thử thách, TS luôn là ngừơi thật thà tốt bụng,dũng cảm,mưu trí, chàng luôn chiến đấu cho điều thiện chứ không vì quyền lợi của bản thân.
(?)Theo em nhân dân muốn đặt niềm tin vào đạo đức hay tài năng của TS?
- Cả đạo đức và tài năng nhưng niềm tin vào giá trị đạo đức lớn hơn.
(?) Thử thách cuối cùng đến với TS là gì ?
-Bị quân sĩ 18 nước chư hầu mang quân sang đánh .
(?) TS đã lui giặc bằng cách nào ?
-Lấy đàn ra gãy
-Dọn một niêu cơm nhỏ xíu mời quân 18 nước ăn.
(?) Chi tiết tiếng đàn có ý nghĩa gì ?
- Nói lên sức mạnh vô địch của TS ,nói lên tình cảm nhân đạo độ lượng của TS .
Đó là tiếng đàn công lí, là tiếng lòng của TS ,có sức mạnh cảm hóa kì diệu và thể hiện khát vọng hòa bình
(?) Chi tiết “niêu cơm ăn mãi không hết “có ý nghĩa gì ?
- Nói lên tình cảm nhân đạo độ lượng rộng lớn của TS.

2.Nhân vật Lí Thông:
(?) Trong truỵên Lí Thông đã 4 lần hãm hại TS, đó là những lần nào ?
+Lừa TS đi canh miếu thờ để chết thay mình .
+Lừa TS trốn đi để cướp công diệt chằn tinh .
+Lừa TS xuống hang sâu diệt đại bàng cứu công chúa,cướp công .
+Không can thiệp khi TS bị hạ ngục.
(?) Những việc đó cho thấy Lí Thông là người như thế nào ?
-Gian xảo,mưu mô, quỷ quyệt, ích kỉ, tham lam, bội bạc

Mẹ con Lí Thông được TS tha mang ,nhưng kết quả như thế nào?






Bi sét đánh chết rồi bị hóa kiếp làm bọ hung .
(?) Trong truyện cổ tích các nhân vật như TS tượng trưng cho điều gì ,còn các nhân vật như Lí Thông tượng trưng cho điều gì?
-Điều thiện và điều ác.
(?) Kết cục này đã biểu hiện quan niệm nào của nhân dân về công lí xã hội ?
-Cái ác nhất định bị trừng trị, chiến thắng cuối cùng thuộc về cái thịên.Đó là ước mơ, là niềm tin của nhân dân về lẽ công bằng.
Em hãy nêu ý nghĩa của truyện TS ?
Hs đọc ghi nhớ SGK/67.
III-Tổng kết:
Ghi nhớ:(SGK)
IV- Luyện tập:
Tập kể diễn cảm câu chuyện Thạch Sanh .

Củng cố