Bài 6. Thạch Sanh

MÔN: NGỮ VĂN
LỚP: 6
* Kiểm tra bài cũ:
Em hãy kể tóm tắt truyện cổ tích Thạch Sanh với những sự việc chính?
Các sự việc chính:
1- Sự ra đời, lai lịch của Thạch Sanh .
2-Thạch Sanh được thiên thần dạy võ nghệ.
3-Thạch Sanh kết nghĩa với Lý Thông.
4-Thạch Sanh diệt chằn tinh, bị Lý Thông cướp công.
5- Thạch Sanh diệt đại bàng, cứu công chúa ,lại bị cướp công.
6-Thạch Sanh cứu thái tử, được tặng đàn thần,bị vu oan phải vào ngục.
7-Thạch Sanh được giải oan.
8-Thạch Sanh cưới công chúa,chiến
thắng quân 18 nước chư hầu và được nối ngôi .
Th?ch Sanh
I/ Tìm hi?u chung
- Truyện cổ tích: Là loại truyện dân gian kể về cuộc đời của một số kiểu nhân vật quen thuộc như nhân vật bất hạnh, nhân vật dũng sĩ có tài năng kì lạ, nhân vật thông minh hoặc ngốc nghếch, nhân vật là động vật có yếu tố hoang đường, thể hiện mơ ước, niềm tin của nhân dân về cái thiện chiến thắng cái ác...
Tiết 21: Thạch Sanh
1. D?c, k? tĩm t?t
2. Ch� thích:
?Truyện Thạch Sanh chia làm phần? Nêu nội dung từng phần?
Bố cục 2 phần:
Phần 1: Sự ra đời và lớn lên của Thạch Sanh.
Phần 2: Những thử thách và chiến công của Thạch Sanh

?Phần một của văn bản giới thiệu về những nhân vật nào? Nhân vật trong bức tranh là ai?
II. Tìm hiểu chi tiết
1/Thạch Sanh:
a- Sự ra đời và lớn lên:

*Bình thường:
-Là con một gia đình nông dân tốt bụng
-Mồ côi, nghèo khổ sống bằng nghề kiếm củi.
*Khác thường:
-Mẹ mang thai nhiều năm mới sinh.
-Do Ngọc Hoàng sai Thái tử xuống đầu thai.
-Được thiên thần dạy võ nghệ và các phép thần thông.
Nguồn gốc xuất thân của Thạch Sanh có gì bình thường? Có gì khác thường?
1/Thạch Sanh:
a- Sự ra đời và lớn lên:
+Cuộc đời ,số phận người dũng sĩ gần gũi với nhân dân lao động.
+Tô đậm tính chất kì lạ, đẹp đẽ của nhân vật, báo hiệu lập nhiều chiến công hiển hách.

S? ra d?i v?a bình thu?ng, v?a kh�c thu?ng dĩ cho th?y t�c gi? d�n gian mu?n g?i g?m di?u gì?
(� nghia?)
Bước ngoặt lớn nhất trong cuộc đời
Thạch Sanh là từ khi nào?
? Chàng có biết dụng ý của Lí Thông không? Qua đó em thấy Thạch Sanh là người như thế nào?
=> Thạch Sanh là người ngay thẳng, thật thà, khát khao tình cảm.
b. Những thử thách và chiến công của Thạch Sanh

Hãy liệt kê trong đời mình ,Thạch Sanh đã trải qua bao nhiêu thử thách ? Đó là những thử thách nào?
HOẠT ĐỘNG NHÓM (7p)
- Nhóm 1 : Thạch Sanh bị lừa đi canh miếu có chằn tinh .
-Nhóm 2 : Thạch Sanh bị lừa xuống hang cứu công chúa.
-Nhóm 3 : Thạch Sanh bị vu oan bởi hồn chằn tinh và đại bàng
-Nhóm 4 : Thạch Sanh phải đối phó với quân của 18 nước chư hầu
THỬ THÁCH 1
Bị mẹ con Lý Thông lừa
đi canh miếu thế mạng

Gi?t ch?n tinh tr? h?i cho
d�n, thu du?c b? cung
t�n v�ng

THỬ THÁCH 2
-Diệt đại bàng,cứu công
Chúa
Bị Lý Thông lấp hang
Cứu thái tử, được tặng đàn
THỬ THÁCH 3
Hồn đại bàng và
chằn tinh báo thù,
TS bị giam vào ngục
Được giải oan, cưới
công chúa
THỬ THÁCH 4
Quân 18 nước chư hầu
kéo đánh nước ta

Đuổi chúng
bằng tiếng đàn, niêu cơm,
được nối ngôi
Em có nhận xét gì về tính chất
và mức độ của những thử thách
mà Thạch Sanh đã trải qua ?


B? m? con L� Thơng l?a
di canh mi?u th? m?ng


Gi?t ch?n tinh , thu
du?c b? cung t�n v�ng
Xuống hang cứu công chúa
bị Lý Thông lấp hang
-Diệt đại bàng, cứu công
Chúa.Cứu thái tử, được
tặng đàn thần
Đại bàng,chằn tinh báo
thù,bị giam vào ngục

Du?c gi?i oan,v?ch m?t
L� thơng, cu?i
cơng ch�a
Quân 18 nước chư hầu
kéo đến

Du?i du?c ch�ng ,
du?c n?i ngơi
THẠCH SANH

b. Những thử thách và chiến công:
Kẻ thù càng nguy hiểm,thử thách càng to lớn,chiến công càng vẻ vang.
c. Phẩm chất:
Thật thà,chất phác
Dũng cảm,tài năng
Nhân đạo,yêu hòa bình
 Đây cũng là những phẩm chất tiêu biểu của nhân dân
Phẩm chất của Thạch
Sanh qua những
chiến công ấy?
Trong quan hệ với Lí Thông,
Thạch Sanh luôn luôn thật thà,
trung hậu
quá đỗi,chàng bị lừa mà
không hề oán giận, .Có phải
Thạch sanh không biết
căm thù?
Câu hỏi thảo luận:
Có ý kiến cho rằng : “Thạch Sanh là người dũng sĩ dân gian bách chiến, bách thắng”,em có nhận xét gì về ý kiến đó ?
Nguyên nhân nào dẫn đến những chiến thắng của Thạch Sanh ?
.



0
1
2
3
4
5
6
7
8
Đáp án:
-Có sức khỏe, tài năng vô địch.
-Mục đích chiến đấu chính nghĩa: cứu người bị hại,
cứu dân ,bảo vệ đất nước...
-Có phương tiện chiến đấu thần kì.
TRAO ĐỔI CẶP ĐÔI
Trong số các chiến công của Thạch Sanh, em thích chiến công nào nhất? Theo em chiến công nào là có ý nghĩa sâu sắc nhất?
 
2/ Nhân vật Lý Thông:
Lừa lọc, phản bội,bất nhân , bất nghĩa
Cái ác
Liệt kê những sự việc mà Lý Thông đã làm đối với Thạch Sanh? Mục đích của những việc làm đó?
Kết nghĩa,mời Thạch Sanh về ở cùng lợi dụng, bóc lột sức lao động.
Lừa Thạch Sanh nộp mạng cho chằn tinh thế mạng,cướp công.
Lừa Thạch Sanh đi diệt đại bàng cứu công chúa ,tàn nhẫn lấp cửa hang sát hại cướp công,lừa dối nhà vua hòng cưới công chúa.


2/ Nhân vật Lý Thông:
Lừa lọc, phản bội, bất nhân, bất nghĩa cái ác



Nghệ thuật đối lập
Hãy lập bảng
so sánh hai nhân vật?
Vậy những kẻ đại diện cho cái ác sẽ có kết thúc như thế nào ? Qua đó ông cha ta muốn gửi gắm ước mơ và niểm tin gì ?
 
- Giúp Thạch Sanh vượt qua những thử thách, ngoài tài năng và sức mạnh, đó còn nhờ vào những yếu tố nào ?
-Trong số các vũ khí và phương tiện, vũ khí nào là đặc biệt nhất, kì diệu nhất ? 
Kết thúc truyện thể hiện niềm tin, ước mơ gì của nhân dân?
Kết thúc có hậu phổ biến
trong truyện cổ tích như :
Cây khế, Tấm Cám...
-Ni?m tin v�o cơng lí x� h?i.
-U?c mo v? s? d?i d?i.
THẠCH SANH
3. Ý nghĩa một số chi tiết thần kì:
+Tiếng đàn: tượng trưng cho công lý,cái thiện, tinh thần yêu chuộng hòa bình,có sức cảm hóa kẻ thù.
+Niêu cơm:tình thương, lòng nhân ái, khát vọng đoàn kết, hòa bình giữa các dân tộc của nhân dân ta.
+Tiếng đàn:
-Giải oan cho Thạch Sanh
-Giải câm cho công chúa
-Giải bày tình yêu
-Vạch mặt kẻ thù nham hiểm, bất nhân :Lý Thông.
-Làm cho quân 18 nước chư hầu giải giáp xin hàng
+Niêu cơm:
-Như lời thách đố, ăn hết lại đầy
sự tài giỏi của Thạch sanh,yếu tố thần kì tăng sự hấp dẫnPhản ánh ước mơ bình dị của người lao động:cuộc sống no đủ.
THẠCH SANH
III. Tổng kết:
1-Nghệ thuật:
Xây dựng nhân vật đối lập, nhiều yếu tố thần kì hấp dẫn, giàu ý nghĩa, kết thúc có hậu.
2-Nội dung:
Truyện thể hiện ước mơ, niềm tin vào đạo đức, chính nghĩa, công lí xã hội và tinh thần yêu chuộng hòa bình của nhân dân .
*Ghi nhớ: SGK/ 67


-Truyện hấp dẫn người đọc bởi điều gì?
-Chàng dũng sĩ Thạch sanh đã làm được những gì? Truyện thể hiện ước mơ gì của nhân dân?
IV. Luyện tập:
1- Đặt tên cho các bức tranh:
2- Trò chơi ô chữ :
2- Ô chữ gồm 6 chữ cái.
Nhân vật Thạch Sanh thuộc kiểu nhân vật nào trong truyện cổ tích?
-








10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
Đây là từ Hán Việt có nghĩa là: “ Sinh ra từ đá” ?








10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
2- Ơ ch? g?m 9 ch? c�i.
Củng cố - dặn dò:
1-Ch? d? chính c?a truy?n "Th?ch Sanh" l� gì?
A. D?u tranh giai c?p.
B. D?u tranh ch?ng x�m lu?c.
C. D?u tranh chinh ph?c thi�n nhi�n.
D?u tranh ch?ng c�i �c.
2-H?c ghi nh?, so?n b�i "Ch?a l?i d�ng t?".