Bài 6. Chữa lỗi dùng từ

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ
MÔN NGỮ VĂN 6
GV: H? Th? Thu Thỳy
Tru?ng THCS Thỏi Bỡnh- Chõu Th�nh
Câu 1: Thế nào là từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ?(4đ)
Câu 2: Tìm hai từ chỉ bộ phận cơ thể người và kể ra một số ví dụ về sự chuyển nghĩa của chúng?(4đ)

Kiểm tra miệng
Tuần 6 – Tiết 23
CH?A L?I D�NG T?
I. L?p t?:
Ví dụ: a)
a. Gậy tre, chông tre chống lại sắt thép của quân thù. Tre xung phong vào xe tăng đại bác. Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín.Tre hi sinh để bảo vệ con người.Tre,
anh hùng lao động!Tre, anh hùng chiến đấu!
( Thép Mới)

Ví dụ:
tre: (7 lần)
giữ: (4 lần)
anh hùng: (2 lần)
Phộp l?p tu t? (Di?p ng?)
a. T? ng? l?p l?i:

Nh?n m?nh ý, kh?ng d?nh vai trũ c?a tre, t?o nh?p di?u h�i hũa l�m cho cõu van d?m ch?t tho.
b.Truyện dân gian thường có nhiều chi tiết tưởng tượng kì ảo nên em rất thích đọc truyện dân gian.
Ví dụ:
Truy?n dõn gian: 2 l?n
-> Khi?n cõu van l?ng c?ng, nh�m chỏn, l?p t? khụng cung c?p thụng tin m?i, khụng vỡ m?c dớch ngh? thu?t.
b. T? ng? l?p l?i:
L?i l?p t?
Tuần 6 – Tiết 23
CH?A L?I D�NG T?
I. Bài học:
1. Một số lỗi thường gặp
a. L?i l?p t?:
b.Truyện dân gian thường có nhiều chi tiết tưởng tượng kì ảo nên em rất thích đọc truyện dân gian.
T? ng? l?p l?i: Truy?n dõn gian
-> Khi?n cõu van l?ng c?ng, nh�m chỏn, l?p t? khụng cung c?p thụng tin m?i, khụng vỡ m?c dớch ngh? thu?t.
=>L?i l?p t?.
Nguyên nhân:
+ Thiếu sự cân nhắc khi dùng từ.
+ Vốn từ nghèo nàn.
+ Khả năng diễn đạt kém.
- Cách sửa:
+ Bỏ từ lặp hoặc bỏ từ lặp rồi dùng từ ngữ khác thay thế.
+ Đảo cấu trúc câu.
Ch?a cõu b.
Cỏch 1:D?o c?u trỳc cõu+ B? c?m t? th?a: Truy?n dõn gian

Vỡ truy?n dõn gian cú nhi?u chi ti?t tu?ng tu?ng kỡ ?o nờn em r?t thớch d?c.
Em r?t thớch truy?n dõn gian vỡ truy?n cú nhi?u chi ti?t tu?ng tu?ng kỡ ?o.
Cỏch 3: Thờm quan h? t? vỡ v�o tru?c cõu+ b? c?m t?Truy?n dõn gian
Cỏch 2: B? c?m t? th?a Tru?n dõn gian ho?c b? c?m t? th?a v� thay c?m t? dú b?ng t? khỏc:
- Truyện dân gian có nhiều chi tiết tưởng tượng kì ảo nên em rất thích đọc thể loại này.
- Truyện dân gian có nhiều chi tiết tưởng tượng kì ảo nên em rất thích đọc nó.
a. Ngày mai, chúng em sẽ đi thăm quan Viện bảo tàng của tỉnh.
b. Ông hoạ sĩ già nhấp nháy bộ ria mép quen thuộc.
Ví dụ:
- “Thăm” dùng trong trường hợp: thăm hỏi, thăm viếng, thăm dò,…..=> không nói thăm quan.
- Nhấp nháy: chỉ trạng thái của mắt mở ra nhắm lại liên tiếp hoặc có ánh sáng khi loé lên khi đi tắt liên tiếp.
=> Không dùng từ nhấp nháy để chỉ bộ ria mép của ông hoạ sĩ.
a.Ngày mai, chúng em sẽ đi Viện bảo tàng của tỉnh.
b. Ông hoạ sĩ già bộ ria mép quen thuộc.
Ví dụ 2:
- Thay thăm quan = tham quan ( xem tận mắt để mở rộng hiểu biết hoặc học tập kinh nghiệm).
tham quan
mấp máy
thăm quan
nhấp nháy
- Thay nhấp nháy = mấp máy ( cử động khẽ và liên tiếp).
Tuần 6 – Tiết 23
CH?A L?I D�NG T?
I. Bài học:
1. Một số lỗi thường gặp
b. Lẫn lộn các từ gần âm.
Nguyên nhân:
+ Do không nhớ chính xác hình thức ngữ âm.
+ Do không hiểu đúng nghĩa của từ.

Cách sửa:
+ Tìm hiểu rõ nghĩa của từ.
+ Phải nhớ chính xác hình thức ngữ âm.
2. Tỏc h?i c?a vi?c l?p t?, l?n l?n cỏc t? g?n õm:
L�m cho l?i van don di?u, nghốo n�n, khụng dỳng v?i ý d?nh di?n d?t c?a ngu?i núi.
* Bài tập1- (SGK – Tr.68): Hãy lược bỏ những từ ngữ trùng lặp trong các câu sau:

a. Bạn Lan là một lớp trưởng gương mẫu nên cả lớp ai cũng đều rất lấy làm quý mến bạn Lan.

b. Sau khi nghe cô giáo kể câu chuyện ấy, chúng tôi ai cũng thích những nhân vật trong câu chuyện này vì những nhân vật ấy đều là những nhân vật có phẩm chất đạo đức tốt đẹp.

c. Quá trình vượt núi cao cũng là quá trình con người trưởng thành, lớn lên.
Tuần 6 – Tiết 23

II.Luy?n t?p:
* Bài tập1- (SGK – Tr.68):
Hãy lược bỏ những từ ngữ trùng lặp trong các câu sau:
a. Bạn Lan là một lớp trưởng gương mẫu nên cả lớp ai cũng đều rất lấy làm quý mến bạn Lan.

Câu sai:

Lan là một lớp trưởng gương mẫu nên cả lớp đều rất quý mến.

* Bài tập1- (SGK – Tr.68):
Hãy lược bỏ những từ ngữ trùng lặp trong các câu sau:
b. Sau khi nghe cô giáo kể câu chuyện ấy, chúng tôi ai cũng thích những nhân vật trong câu chuyện này vì những nhân vật ấy đều là những nhân vật có phẩm chất đạo đức tốt đẹp.

B? cỏc t? cõu chuy?n ?y ( v? trớ 1 )
- Thay cõu chuy?n n�y = cõu chuy?n ?y.
Thay nh?ng nhõn v?t ?y = d?i t? h?
- Thay nh?ng nhõn v?t = nh?ng ngu?i.
Cõu s?a: Sau khi nghe cụ giỏo k?, chỳng tụi ai cung thớch nh?ng nhõn v?t trong cõu chuy?n ?y vỡ h? d?u l� nh?ng ngu?i cú ph?m ch?t d?o d?c t?t d?p.
* Bài tập1- (SGK – Tr.68):
Hãy lược bỏ những từ ngữ trùng lặp trong các câu sau:
c. Quá trình vượt núi cao cũng là quá trình con người trưởng thành, lớn lên.
B? cỏc t? l?n lờn ( cựng nghia v?i t? tru?ng th�nh)
Cõu s?a:
Quỏ trỡnh vu?t nỳi cao cung l� quỏ trỡnh con ngu?i tru?ng th�nh.
Tuần 6 – Tiết 23

CH?A L?I D�NG T?
II. LUY?N T?P
B�i t?p 1( SGK/ 68 )
B�i t?p 2( SGK/ 69 )
\
Bài tập 2: Thay từ dùng sai trong câu sau bằng từ khác. Nguyên nhân chủ yếu của việc dùng sai là gì?
a. Tiếng Việt có khả năng diễn tả linh động mọi trạng thái tình cảm của con người.
b. Có một số bạn còn bàng quang với lớp.
c. Vùng này còn khá nhiều thủ tục như:ma chay, cưới xin đều cỗ bàn linh đình; ốm không đi bệnh viện mà ở nhà cúng bái…
\
Bài tập 2: Thay từ dùng sai trong câu sau bằng từ khác. Nguyên nhân chủ yếu của việc dùng sai là gì?
a Tiếng Việt có khả năng diễn tả linh động mọi trạng thái tình cảm của con người.
a.Thay từ linh động = sinh động

+ linh động: là không quá phụ thuộc vào nguyên tắc.

+ sinh động : có khả năng gợi hình ảnh, dáng vẻ khác nhau phù hợp với hiện thực đời sống.
\
Bài tập 2: Thay từ dùng sai trong câu sau bằng từ khác. Nguyên nhân chủ yếu của việc dùng sai là gì?
b. Có một số bạn còn bàng quang với lớp.
Thay bàng quang = bàng quan
+ Bàng quang: là bọng chứa nước tiểu.
+ Bàng quan: Đứng ngoài cuộc mà nhìn, coi là không có quan hệ với mình.
Bài tập 2: Thay từ dùng sai trong câu sau bằng từ khác. Nguyên nhân chủ yếu của việc dùng sai là gì?
c. Vùng này còn khá nhiều thủ tục như:ma chay, cưới xin đều cỗ bàn linh đình; ốm không đi bệnh viện mà ở nhà cúng bái…
Thay thủ tục = hủ tục
+ Thủ tục: những việc phải làm theo quy định.
+ Hủ tục: Phong tục đã lỗi thời.
a.Thay từ linh động = sinh động
b.Thay bàng quang = bàng quan
c.Thay thủ tục = hủ tục
Bài tập 2
Nguyên nhân: Do lẫn lộn từ gần âm, nhớ không chính xác hình thức ngữ âm.
B�i t?p 3:Phỏt hi?n l?i sai v? dựng t? v� ch?a cỏc l?i trong nh?ng cõu sau:

1. Trong số những truyền thuyết em thích thì em thích nhất truyền thuyết Thánh Gióng.
2. Cuộc giao tranh giữa Sơn Tinh và Thuỷ Tinh diễn ra rất ác nghiệt.
Lặp từ
1. Trong số những truyền thuyết đã học, em thích nhất truyện Thánh Gióng.
Lẫn lộn từ gần âm
2. Cuộc giao tranh giữa Sơn Tinh và Thuỷ Tinh diễn ra rất ác liệt. ( Hoặc quyết liệt ).
Chỳ ý:
Trỏnh l?p t? m?t cỏch vụ ý th?c, khi?n cho l?i van tr? nờn n?ng n?, l?ng c?ng, d�i dũng.
Ph?i hi?u dỳng nghia c?a t?.
Ch? dựng t? khi mỡnh nh? chớnh xỏc hỡnh th? ng? õm c?a nú.
Thi dua h?c t?t
HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC
*D?i v?i ti?t h?c n�y:
-Ghi nh? nh?ng don v? ki?n th?c dó h?c.
-Ho�n ch?nh cỏc b�i t?p dó l�m trờn l?p v�o v? b�i t?p.
*D?i v?i ti?t h?c ti?p theo:
- D?c ki khỏi ni?m truy?n c? tớch.(SGK/53)
-So?n b�i : "Em bộ thụng minh"
+Chỳ ý d?c di?n c?m, k? túm t?t truy?n.
+Tỡm hi?u cõu h?i (SGK/74)
-Nghiờn c?u tru?c b�i "Ch?a l?i dựng t?" (Ti?p theo - SGK/75)
KÍNH CHÀO CÁC THẦY CÔ GIÁO