Bài 6. Chữa lỗi dùng từ

V? Dự GIờ tham l?p
Lê Thị Thúy Hường – THCS Lê Danh Phương – Hưng Hà
ĐỀ BÀI :Trong câu chuyện sau đây có một từ xuất hiện hai lần với hai nghĩa khác nhau. Em hãy xác định từ đó và cho biết các nghĩa của nó.
CÂU TRẢ LỜI TẾ NHỊ
Một phụ huynh học sinh hỏi thầy giáo dạy con trai mình:
Thầy vui lòng cho biết con trai tôi học môn lịch sử ra sao? Khi còn đi học, tôi học kém môn này. Thậm chí có lần tôi đã phải thi lại môn đó.
Thưa ông,lịch sử đang lặp lại! – Thầy giáo dí dỏm trả lời.
ĐỀ BÀI :Trong câu chuyện sau đây có một từ xuất hiện hai lần với hai nghĩa khác nhau. Em hãy xác định từ đó và cho biết các nghĩa của nó.
CÂU TRẢ LỜI TẾ NHỊ
Một phụ huynh học sinh hỏi thầy giáo dạy con trai mình:
Thầy vui lòng cho biết con trai tôi học môn lịch sử ra sao? Khi còn đi học, tôi học kém môn này. Thậm chí có lần tôi đã phải thi lại môn đó.
Thưa ông, lịch sử đang lặp lại! – Thầy giáo dí dỏm trả lời.
Lịch sử 1 : Khoa học nghiên cứu về quá trình phát triển của xã hội loài
người nói chung hay một quốc gia, dân tộc.
Lịch sử 2 : Quá trình phát sinh, phát triển đã qua hay cho đến tiêu vong
của một hiện tương, sự việc nào đó.
Từ nhiều nghĩa


NGỮ VĂN 6 TUẦN 6:
I. LỖI LẶP TỪ:
1. Phát hiện lỗi:
a. Gậy tre,chông tre chống lại sắt thép của quân thù.Tre xung phong vào xe tăng , đại bác.Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín. Tre hi sinh để bảo vệ con người. Tre, anh hùng lao động! Tre, anh hùng chiến đấu!
(Thép Mới)
b.Truyện dân gian thường có nhiều chi tiết tưởng tượng kì ảo nên em rất thích đọc truyện dân gian.
? Gạch chân những từ giống nhau trong các câu dưới đây?
CHỮA LỖI DÙNG TỪ
NGỮ VĂN 6 TUẦN 6:
I. LỖI LẶP TỪ:
? Việc lặp đi lặp lại từ ở ví dụ a có gì khác việc lặp từ ở ví dụ b?
CHỮA LỖI DÙNG TỪ
Tre: 7 lần
Đã nhấn mạnh ý diễn đạt
Tạo nhịp điệu cho câu văn
Truyện dân gian: 2 lần
Đã diễn đạt được ý
Câu văn lủng củng, nặng nề
Lặp từ.
Giữ: 4 lần
Anh hùng: 2 lần
Phép lặp

a/ Gậy tre, chông tre chống lại sắt thép của quân thù. Tre xung phong vào xe tăng, đại bác. Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín. Tre hi sinh để bảo vệ con người. Tre, anh hùng lao động! Tre, anh hùng chiến đấu!
( Thép Mới).
b, Truyện dân gian thường có nhiều chi tiết tưởng tượng, kì ảo nên em rất thích đọc truyện dân gian.
1. Phát hiện lỗi:
NGỮ VĂN 6 TUẦN 6:
I. LỖI LẶP TỪ:
CHỮA LỖI DÙNG TỪ
1. Phát hiện lỗi:
- Là việc lặp đi lặp lại một từ ngữ, làm cho câu văn lủng củng, rườm rà, đơn điệu.
2. Nguyên nhân:
Khả năng diễn đạt chưa tốt.
Vốn từ nghèo nàn.
Sử dụng từ ngữ chưa linh hoạt.
Thói quen sử dụng từ tùy tiện, thiếu cân nhắc.
NGỮ VĂN 6 TUẦN 6:
I. LỖI LẶP TỪ:
CHỮA LỖI DÙNG TỪ
1. Phát hiện lỗi:
- Là việc lặp đi lặp lại một từ ngữ, làm cho câu văn lủng củng, rườm rà, đơn điệu.
2. Nguyên nhân:
3. Cách khắc phục:
VD Truyện dân gian thường có nhiều chi tiết tưởng tượng, kì ảo nên em rất thích đọc truyện dân gian.
* Chữa: 1, Truyện dân gian thường có nhiều chi tiết tưởng tượng,
kì ảo nên em rất thích đọc.
-> Bỏ từ lặp.
2, Em rất thích đọc truyện dân gian vì truyện thường có nhiều chi tiết tưởng tượng, kì ảo.
-> Thay đổi cách diễn đạt, thay thế từ lặp bằng những từ cùng nghĩa.
NGỮ VĂN 6 TUẦN 6:
I. LỖI LẶP TỪ:
CHỮA LỖI DÙNG TỪ
1. Phát hiện lỗi:
- Là việc lặp đi lặp lại một từ ngữ, làm cho câu văn lủng củng, rườm rà, đơn điệu.
2. Nguyên nhân:
+ Lược bỏ các từ ngữ bị lặp
+ Thay thế bằng các từ ngữ cùng nghĩa.
3. Cách khắc phục:
NGỮ VĂN 6 TUẦN 6:
I. LỖI LẶP TỪ:
CHỮA LỖI DÙNG TỪ
4. Bài tập nhanh:
Ngày xưa, vào đời Hùng Vương thứ sáu có hai vợ chồng ông lão chăm chỉ làm ăn và có tiếng là phúc đức. Ông bà ao ước có một người con nhưng hai ông bà đã gần năm mươi tuổi mà chưa toại nguyện. Hai ông bà buồn lắm. Hàng xóm biết chuyện rất thương hai ông bà nên họ thường sang nhà để an ủi, động viên hai ông bà cố gắng lên.
Ngày xưa, vào đời Hùng Vương thứ sáu có hai vợ chồng ông lão chăm chỉ làm ăn và có tiếng là phúc đức. Ông bà ao ước có một người con nhưng hai ông bà đã gần năm mươi tuổi mà chưa toại nguyện. Hai ông bà buồn lắm. Hàng xóm biết chuyện rất thương hai ông bà nên họ thường sang nhà để an ủi, động viên hai ông bà cố gắng lên.
Ngày xưa, vào đời Hùng Vương thứ sáu có hai vợ chồng ông lão chăm chỉ làm ăn và có tiếng là phúc đức. Ông bà ao ước có một người con nhưng đã gần năm mươi tuổi mà chưa toại nguyện. Hai ông bà buồn lắm. Hàng xóm biết chuyện rất thương nên họ thường sang nhà để an ủi, động viên.


Trong những câu sau, từ nào dùng không đúng?
Ngày mai, chúng em sẽ đi Viện bảo tàng của tỉnh.
Ông học sĩ già bộ ria mép quen thuộc.
thăm quan
nhấp nháy
mấp máy
Không có nghĩa.
->(ánh sáng) khi loé ra, khi tắt liên tiếp.
tham quan
Xem tận mắt để mở rộng tầm hiểu biết.
-> Cử động khẽ, liên tiếp.
* Sửa:
NGỮ VĂN 6 TUẦN 6:
I. LỖI LẶP TỪ:
CHỮA LỖI DÙNG TỪ
II. LỖI LẪN LỘN CÁC TỪ GẦN ÂM:
1. Phát hiện lỗi:
- Là lỗi dùng từ sai do nhầm lẫn các từ gần âm hoặc chưa nhớ chính xác hình thức ngữ âm của từ.
NGỮ VĂN 6 TUẦN 6:
I. LỖI LẶP TỪ:
CHỮA LỖI DÙNG TỪ
II. LỖI LẪN LỘN CÁC TỪ GẦN ÂM:
1. Phát hiện lỗi:
* Lưu ý:
+ Không sử dụng các từ chưa nhớ chính xác hình thức ngữ âm
+ Phải hiểu đúng nghĩa của từ
+ nhầm lẫn các từ gần âm
+ chưa nhớ chính xác hình thức ngữ âm của từ.
2. Nguyên nhân:
+Thay từ phù hợp với nội dung của câu.
3. Cách khắc phục:
NGỮ VĂN 6 TUẦN 6:
I. LỖI LẶP TỪ:
CHỮA LỖI DÙNG TỪ
II. LỖI LẪN LỘN CÁC TỪ GẦN ÂM:
1. Phát hiện lỗi:
2. Nguyên nhân:
3. Cách khắc phục:
4. Bài tập nhanh:

? Lựa chọn từ ngữ thích hợp điền vào chỗ trống.
a/ dữ dội/ dữ dằn
Tiếng mưa rơi ầm ầm, ..................
b/ Hiền hòa/ hiền hậu
- Dòng sông ....................... chảy.
c/ Êm đềm/ êm ái
- Tuổi học trò trôi qua .....................
d/ Lạnh lùng/ lạnh lẽo
- Ngôi nhà hoang thật .....................
dữ dội
hiền hòa
êm đềm
lạnh lẽo
NGỮ VĂN 6 TUẦN 6:
CHỮA LỖI DÙNG TỪ
Ơi Việt Nam! Việt Nam ơi!
Việt Nam ta gọi tên Người thiết tha.
Nhân dân ta đang ngày đêm chăm lo kiến thiết xây dựng nước nhà.
A
Nội trong ngày hôm nay cậu phải làm xong hai bài này.
B
C
D
Bức tranh của em rất đẹp. Em rất thích bức tranh của em.
?. Dòng nào không mắc lỗi lặp từ?
III.LUYỆN TẬP:
Bài 1:
NGỮ VĂN 6 TUẦN 6:
CHỮA LỖI DÙNG TỪ
Ơi Việt Nam! Việt Nam ơi!
Việt Nam ta gọi tên Người thiết tha.
Nhân dân ta đang ngày đêm chăm lo kiến thiết xây dựng nước nhà.
A
B
?. Dòng nào không mắc lỗi lặp từ?
Phân biệt lỗi lặp với phép lặp và biện pháp tu từ điệp ngữ.
III.LUYỆN TẬP:
Bà 1:
NGỮ VĂN 6 TUẦN 6:
CHỮA LỖI DÙNG TỪ
Ơi Việt Nam! Việt Nam ơi!
Việt Nam ta gọi tên Người thiết tha.
Nhân dân ta đang ngày đêm chăm lo kiến thiết xây dựng nước nhà.
A
B
?. Dòng nào không mắc lỗi lặp từ?
Phân biệt lỗi lặp với phép lặp và biện pháp tu từ điệp ngữ.
III.LUYỆN TẬP:
Bà 1:
NGỮ VĂN 6 TUẦN 6:
CHỮA LỖI DÙNG TỪ
I. LỖI LẶP TỪ:
II. LỖI LẪN LỘN CÁC TỪ GẦN ÂM:
III.LUYỆN TẬP:
Bài 2:
Chỉ ra lỗi dùng từ trong những câu văn sau:
b. Tiếng Việt có khả năng diễn tả linh động mọi trạng thái tình cảm của con người.
c.Hai cô chị độc ác cứ chắc mẫm là được làm bà trạng nên cứ đóng kịch với quan trạng Sọ Dừa của chúng ta, ra chiều thương tiếc em mình.
a. Bức tranh thủy mặc rất đẹp.
NGỮ VĂN 6 TUẦN 6:
CHỮA LỖI DÙNG TỪ
I. LỖI LẶP TỪ:
II. LỖI LẪN LỘN CÁC TỪ GẦN ÂM:
III.LUYỆN TẬP:
Bài 2:
Chỉ ra lỗi dùng từ trong những câu văn sau:
a. Bức tranh thủy mạc thật đẹp.
b. Tiếng Việt có khả năng diễn tả linh động mọi trạng thái tình cảm của con người.
c.Hai cô chị độc ác cứ chắc mẫm là được làm bà trạng nên cứ đóng kịch với quan trạng Sọ Dừa của chúng ta, ra chiều thương tiếc em mình.
NGỮ VĂN 6 TUẦN 6:
CHỮA LỖI DÙNG TỪ
I. LỖI LẶP TỪ:
II. LỖI LẪN LỘN CÁC TỪ GẦN ÂM:
III.LUYỆN TẬP:
Bài 2:
Chỉ ra lỗi dùng từ trong những câu văn sau:
a. Bức tranh thủy mặc rất đẹp.
-Thủy mạc: Lối vẽ chỉ dùng mực tàu
- Thủy mặc : không có nghĩa.
a. Bức tranh thủy mạc rất đẹp.
NGỮ VĂN 6 TUẦN 6:
CHỮA LỖI DÙNG TỪ
I. LỖI LẶP TỪ:
II. LỖI LẪN LỘN CÁC TỪ GẦN ÂM:
III.LUYỆN TẬP:
Bài 2:
Chỉ ra lỗi dùng từ trong những câu văn sau:
b. Tiếng Việt có khả năng diễn tả linh động mọi trạng thái tình cảm của con người.
Linh động : Có cách xử lý mềm dẻo không máy móc,cứng nhắc
Mà thay đổi cho phù hợp với tình hình.
Sinh động :Có khả năng gợi ra những hình ảnh hợp với hiện thực
Của đời sống.
b. Tiếng Việt có khả năng diễn tả sinh động mọi trạng thái tình cảm của con người.
NGỮ VĂN 6 TUẦN 6:
CHỮA LỖI DÙNG TỪ
I. LỖI LẶP TỪ:
II. LỖI LẪN LỘN CÁC TỪ GẦN ÂM:
III.LUYỆN TẬP:
Bài 2:
Chỉ ra lỗi dùng từ trong những câu văn sau:
c.Hai cô chị độc ác cứ chắc mẫm là được làm bà trạng nên cứ đóng kịch với quan trạng Sọ Dừa của chúng ta, ra chiều thương tiếc em mình.
-Chắc mẫm: Không có nghĩa.
-Chắc mẩm : Tin chắc và yên trí là sữ đúng như vậy.
c.Hai cô chị độc ác cứ chắc mẩm là được làm bà trạng nên cứ đóng kịch với quan trạng Sọ Dừa của chúng ta, ra chiều thương tiếc em mình.
NGỮ VĂN 6 TUẦN 6:
CHỮA LỖI DÙNG TỪ
I. LỖI LẶP TỪ:
II. LỖI LẪN LỘN CÁC TỪ GẦN ÂM:
III.LUYỆN TẬP:
Bài 2:
Chỉ ra lỗi dùng từ trong những câu văn sau:
* Đặc biệt chú ý khi sử dụng những từ phát âm gần giống nhau, chỉ khác một
phụ âm: linh động – sinh động…
hoặc nguyên âm: thủy mạc – thủy mặc…
hay một thanh điệu nào đó: chắc mẩm – chắc mẫm…
NGỮ VĂN 6 TUẦN 6:
CHỮA LỖI DÙNG TỪ
I. LỖI LẶP TỪ:
II. LỖI LẪN LỘN CÁC TỪ GẦN ÂM:
III.LUYỆN TẬP:
Bài 3:
Bằng một đoạn văn ngắn, hãy giới thiệu về ngôi trường mến yêu của em.
+ Trình bày miệng.
+ Viết.
* Lưu ý :
- Khi nói, khi viết phải tránh lặp từ một cách vô ý thức, khiến cho lời nói trở nên nặng nề, dài dòng.
- Chỉ dùng từ nào mà mình nhớ chính xác hình thức ngữ âm.
Em có một con chó bông. Con chó bông rất xinh xắn.
Chúc cậu lên đường mau mắn!
Nụ rất bàng quang với công việc của lớp
Hay quên là yếu điểm của bạn ấy
Mai là ngày sinh nhật của An
Sóng tung bọt trắng trẻo
LẶP TỪ  Em có một con chó bông. Nó rất xinh xắn.
LẪN LỘN CÁC TỪ GẦN ÂM  Chúc cậu lên đường may mắn
LẪN LỘNCÁC TỪ GẦN ÂM  Nụ rất bàng quan với công việc của lớp
DÙNG TỪ KHÔNG ĐÚNG NGHĨA  Hay quên là điểm yếu của bạn ấy
LẶP TỪ  Mai là sinh nhật của An
DÙNG TỪ KHÔNG ĐÚNG NGHĨA  Sóng tung bọt trắng xóa
Bài 4:

?- Chỉ rõ
lỗi dùng
từ trong
câu và
chữa lại
cho đúng!
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
1.- Ghi nhớ những đơn vị kiến thức đã học.
- Hoàn thành các bài tập trong SGK
2. Soạn bài Thạch Sanh:
Chú ý đọc diễn cảm, tóm tắt văn bản.
Đọc kĩ khái niệm truyện cổ tích.
Lập bảng những chiến công của Thạch Sanh.
Suy nghĩ về chi tiết nghệ thuật : niêu cơm thần,
cây đàn thần
NGỮ VĂN 6 TUẦN 6:
I. LỖI LẶP TỪ:
CHỮA LỖI DÙNG TỪ
II. LỖI LẪN LỘN CÁC TỪ GẦN ÂM: