Bài 6. Cấp cứu ban đầu các tai nạn thông thường và băng bó vết thương

TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG NGUYỄN TRÃI
BÀI GIẢNG
BÀI 6: CẤP CỨU BAN ĐẦU CÁC TAI NẠN THÔNG THƯỜNG VÀ BĂNG BÓ VẾT THƯƠNG
GV: NGUYỄN THỊ HẰNG
Trong lao động, vui chơi và hoạt động thể dục, thể thao... Rất có thể xảy ra các tai nạn. Trong những tai nạn đó, có loại chỉ cần sơ cứu tốt và điều trị tại nhà, có loại cần cấp cứu tại chỗ một cách kịp thời và nhanh chóng chuyển đến cấc cơ sở y tế để điều trị tiếp. Cấp cứu ban đầu các tai nạn thông thường là điều kiện tiên quyết cho việc điều trị tốt ở bệnh viện sau đó
NỘI DUNG TRỌNG TÂM
Hiểu được nguyên nhân,triệu chứng, cách cấp cứu ban đầu và dự phòng một số tai nạn thường gặp bằng các biện pháp đơn giản.
Hiểu được mục đích, nguyên tắc băng vết thương, các loại băng và kĩ thuật các kiểu băng cơ bản
Biết cách xử lí đơn giản ban đầu các tai nạn thông thường; biết băng vết thương bằng băng cuộn và ứng dụng các phương tiện sẵn có tại chỗ
Vận dụng linh hoạt vào trong cuộc sống, sẵn sàng tham gia vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
I. CẤP CỨU BAN ĐẦU CÁC TAI NẠN THÔNG THƯỜNG
1: Bong gân
a, Đại cương:Bong gân là sự tổn thương của dây chằng xung quanh khớp do chấn thương gây nên.
b, Triệu chứng: Đau nhức nơi tổn thương,
Sưng nề to, vận động khó khăn.

c, Cấp cứu ban đầu và cách phòng tránh
Cấp cứu ban đầu
Băng ép nhẹ,chườm đá, bất động chi bong gân
Trường hợp bong gân nặng chuyển đến cơ sỏ y tế
Cách đề phòng
Đi lại, chạy nhảy,lao động đúng tư thế
Cần kiểm tra thao trường,bãi tập, phương tiện trước khi luyện tập, lao động


2. Sai khớp
ĐẠI CƯƠNG
Sai khớp là sự di lệch các đầu xương ở khớp một phần hay toàn bộ do chấn thương mạnh trực tiếp hoặc gián tiếp gây nên






TRIỆU CHỨNG
-Đau dữ dội
-Mất vận động hoàn toàn, không gấp, duỗi được.
-Khớp biến dạng, đầu xương lồi ra
-Sưng nề to quanh khớp
-Tím bầm quanh khớp

CẤP CỨU BAN ĐẦU
-Bất động khớp bị sai
- Giữ nguyên tư thế sai lệch
-Chuyển ngay nạn nhân đến các cơ sở y tế để cứu chữa.
CÁCH ĐỀ PHÒNG:
-Trong quá trình lao động, huấn luyện phải chấp hành nghiêm chỉnh các quy định về an toàn
-Cần kiểm tra độ an toàn của thao trường,
bãi tập và các phương tiện trước khi lao đông, luyện tập.
3.Ngất
Đại cương
Ngất là tình trạng chết tạm thời, nạn nhân mất tri giác, cảm giác, vận động, đồng thời tim phổi và hệ bài tiết ngừng hoạt động
b. Triệu chứng
-Nạn nhân tự nhiên thấy bồn chồn,khó chịu, mặt tái, mắt tối dần, bất tỉnh
-Toàn thân toát mồ hôi, chân tay lạnh toát,da xanh tái.
-Phổi có thể ngừng thở hoặc thở rất yếu
-tim có thể ngừng đập hoặc đập rất yếu
-Ngừng thỏ trước rồi mới ngừng tim sau.
c. Cấp cứu ban đầu
- Đặt nạn nhân nằm ngay ngắn tại nơi thoáng khí, yên tĩnh, tránh tập trung đông người, kê gối (hoặc chăn, màn...) dưới vai cho nạn nhân đầu ngửa ra sau. Nới lỏng quần áo cho nạn nhân dễ lưu thông máu.
- Xoa bóp lên cơ thể, tát vào má, giật tóc mai...
- Nếu nạn nhân đã tỉnh cho uống nước gừng tươi, nước tỏi hòa rượu và nước đun sôi.
d. Cách đề phòng
-Phải bảo đảm an toàn, không xảy ra tai nạn trong quá trình lao động, luyện tập.
- Phải duy trì đều đặn chế độ làm việc, nghỉ ngơi, tránh làm việc căng thẳng, quá sức.
- Rèn luyện sức khỏe thường xuyên
4.Điện giật
Đại cương
Điện giật có thể gây chết nguời nếu không được cấp cứu kịp thời. Việc cứu sống nạn nhân chủ yếu do thân nhân, người xung quanh nạn nhân và chỉ có tác dụng trong những phút đầu, do đó mọi người cần biết cách cấp cứu điện giật
Triệu chứng
Có thể tim ngừng đập, ngừng thỏ và gây tử vong nếu không cấp cứu kịp thời.
Gây bỏng có thể bỏng rất sâu, đặc biệt do điện cao thế
Gãy xương, sai khớp và tổn thương các phủ tạng do ngã
Cấp cứu ban đầu
Khi còn nguồn điện phải nhanh chóng cắt bỏ cầu dao, cầu trì,dùng xào đẩy dây điện ra khỏi người bị nạn
Kiểm tra xem tim nạn nhân còn đập không và còn thở không. Không thở phải hô hấp nhân tạo.
Khi nạn nhân đã thở được và tim đập lại phải nhanh chóng chuyển đến bệnh viện gần nhất
Cách đề phòng
Chấp hành nghiêm các quy định về sử dụng điện
Các thiết bị sử dụng điện phải đảm bảo an toàn
Các ổ cắm điện phải đặt xa tầm trẻ em
5. Ngộ độc thức ăn
A, Đại cương
Ngộ độc thức ăn thường gặp ở các nước nghèo, chậm phát triển và các nước nhiệt đới. Ở nước ta thường xảy ra vào mùa hè
Nguyên nhân dẫn tới ngộ độc thức ăn
-Ăn phải nguồn thực phẩm đã bị nhiễm khuẩn như: thức ăn ôi thiu, thịt sống, hoa quả ngấm thuốc trừ sâu, nguồn nước bị ô nhiễm….
-Ăn phải nguồn thực phẩm có chứa sẵn chất độc như nấm độc, sắn
-Ăn một số thực phẩm dễ gây dị ứng, tùy thuộc từng người như: tôm, cua, cá….
B, Triệu chứng
3 hội chứng điển hình
-Hội chứng nhiễm độc, nhiễm khuẩn
-Hội chứng viêm cấp đường tiêu hóa
-Hội chứng mất nước, điện giải
D, Cách đề phòng
Đảm bảo vệ sinh môi trường
Giữ vệ sinh ăn uống
C, Cấp cứu ban đầu
Chống mất nước
Chống nhiễm khuẩn
Chống trụy tim mạch và trợ sức
Ăn thức ăn lỏng 1-2 bữa/ ngày
6. Chết đuối
A, Đại cương
Chết đuối còn gọi là ngạt nước, một tai nạn thường gặp ở đất nước ta, nhất là về mùa hè
B, Triệu chứng
Giãy dụa, sặc trào nước, tim còn đạp, trường hợp này nếu cứu sốn tốt, hầu như cứu sống được. Khi đã mê man, tím tái khó cứu hơn. Khi da nạn nhân đã trắng bệch hoặc tím xanh, đòng tử đã dãn rộng tì ít có hi vọng
C, Cấp cứu ban đầu
- Vớt nạn nhân đang trôi trên dòng nước bằng các phương tiện như phao, ném vật trôi nổi hoặc dùng sào, gậy để nạn nhân nắm vào rồi kéo vào bờ, hoạc bơi chiều phía sau để nằm lấy tóc anjn nhân kéo vào bờ
D, Cách đề phòng
Chấp hành nghiêm các quy địn giao thông đường thủy
Tập bơi đặc biệt là người thường xuyên lao động ở nơi sông, suối, biển,...
Quản lí tốt trẻ em, không chơi đùa ở khu vực gần sông, suối
7. Say nắng, say nóng

A, Đại cương
Là tình trạng rối loạn điều hòa nhiệt độ do môi trường nắng, nóng gây nên, cơ thể không cfn điều hòa nhiệt độ được nữa
B, Triệu chứng
-Chuột rút
-Nhức đầu,chóng mặt, khó thở
-Sốt cao, thở nhanh, ngất, hôn mê
C, Cấp cứu ban đầu
- Đưa vào nơi thoáng mát
- Cởi bỏ quần áo để thông thoáng, dễ thở
- Quạt mát,chườm lạnh, uống chanh muối
D, Cách đề phòng
- Phải đảm bảo an toàn, không xảy ra tai nạn trong quá trình lao động, luyện tập
- Duy trì đều đặn chế độ làm việc, nghỉ ngơi, tránh làm việc căng thẳng, quá sức
- Rèn luyện sức khỏe thường xuyên
8, Nhiễm độc lân hữu cơ


A, Đại cương
Lân hữu cơ là các chất hóa học như Tiphốt, Vôphatốc,...dùng để diệt sâu bọ, côn trùng, nấm có hại. Do quá trình sử dụng không bảo đảm nguyên tắc nên gây ra những tai nạn đáng tiếc
B, Triệu chứng
- Trường hợp nhiễm độc cấp: Nạn nhân thấy lợm giọng, nôn mửa, đau quặn bụng, tiết nhiều nước bọt, vã mồ h B, Triệu chứng
- Trường hợp nhẹ: các triệu chứng trên xuất hiện muộn và nhẹ hơn
C, Cấp cứu ban đầu
Nhanh chóng dùng thuốc giải độc đặc hiệu: Chủ yếu dùng Atropin liều cao
Nếu thuốc vào đường tiêu hóa thì gây nôn
Nếu thuốc qua da thì rửa bằng nước vôi trong xà phòng
Nếu vào mắt thì rửa bằng nước muối sinh lí
Nếu có điều kiện thì dùng thêm thuốc trợ tim, trợ sức như cafein, vitamin, B1, C...cấm dùng morphine
Chuyển ngay nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất để cứu chữa
D, Cách đề phòng
Chấp hành các quy định, chế độ vận chuyển, bảo quản và sử dụng thuốc trừ sâu. Pha đúng liều lượng khi phun, có các phương tiện bảo hộ lao động