Bài 57. Mối quan hệ dinh dưỡng

Hãy nêu các mối quan hệ giữa các loài trong quần xã sinh vật?
KIỂM TRA BÀI CŨ
Mối quan hệ nào là quan trọng nhất?
BÀI 57
MỐI QUAN HỆ DINH DƯỠNG
I/ Chuỗi thức ăn
II/ Lưới thức ăn
BÀI 57: MỐI QUAN HỆ DINH DƯỠNG
I/ Chuỗi thức ăn
III/ Tháp sinh thái
Chuỗi thức ăn là gì?
BÀI 57: MỐI QUAN HỆ DINH DƯỠNG
1) Định nghĩa:
Chuỗi thức ăn là một dãy nhiều loài sinh vật có quan hệ dinh dưỡng với nhau, mỗi loài là một mắt xích.
I/ Chuỗi thức ăn
II/ Lưới thức ăn
III/ Tháp sinh thái
I/ Chuỗi thức ăn và bậc dinh dưỡng:
Vd:Thực vậtsâu chim sâu đại bàng
BÀI 57: MỐI QUAN HỆ DINH DƯỠNG
Sinh vật tự dưỡng
VSV
VSV
Chất mùn bã
2) Phân loại:
Trong thiên nhiên có 2 loại chuỗi thức ăn cơ bản:
Nhận xét gì về hai chuỗi thức ăn này?
Hãy quan sát
2 chuỗi thức ăn sau
I/ Chuỗi thức ăn
II/ Lưới thức ăn
III/ Tháp sinh thái
II/ Lưới thức ăn
BÀI 57: MỐI QUAN HỆ DINH DƯỠNG
I/ Chuỗi thức ăn
III/ Tháp sinh thái
1
2
3
4
1
2
3
4
1
2
3
4
5
5
BÀI 57: MỐI QUAN HỆ DINH DƯỠNG
- Các bậc dinh dưỡng trong chuỗi thức ăn được đánh số theo thứ tự từ thấp đến cao, bắt đầu từ nguồn thức ăn khởi đầu của chuỗi thức ăn.
- Bậc dinh dưỡng là các đơn vị cấu trúc nên chuỗi thức ăn.
3) Bậc dinh dưỡng:
I/ Chuỗi thức ăn
II/ Lưới thức ăn
III/ Tháp sinh thái
II/ Lưới thức ăn
BÀI 57: MỐI QUAN HỆ DINH DƯỠNG
I/ Chuỗi thức ăn
III/ Tháp sinh thái
BÀI 57: MỐI QUAN HỆ DINH DƯỠNG
Hãy lập các
chuỗi thức ăn
có thể có từ các
sinh vật sau
I/ Chuỗi thức ăn
II/ Lưới thức ăn
III/ Tháp sinh thái
BÀI 57: MỐI QUAN HỆ DINH DƯỠNG
1)
2)
3)
4)
I/ Chuỗi thức ăn
II/ Lưới thức ăn
III/ Tháp sinh thái
BÀI 57: MỐI QUAN HỆ DINH DƯỠNG
II/ Lưới thức ăn
I/ Chuỗi thức ăn
II/ Lưới thức ăn
I/ Chuỗi thức ăn
Lưới thức ăn là gì?
III/ Tháp sinh thái
BÀI 57: MỐI QUAN HỆ DINH DƯỠNG
II/ Lưới thức ăn
II/ Lưới thức ăn
1) Định nghĩa:
Lưới thức ăn là tập hợp các chuỗi thức ăn có điểm nối là một hay nhiều mắc xích chung.
III/ Tháp sinh thái
I/ Chuỗi thức ăn
II/ Lưới thức ăn:
BÀI 57: MỐI QUAN HỆ DINH DƯỠNG
Quan sát 2 lưới thức ăn
của 2 quần xã sau
- QX SV càng đa dạng về thành phần loài thì lưới thức ăn trong quần xã càng phức tạp.
Quần xã 1
Quần xã 2
Lưới thức ăn của quần xã nào phức tạp hơn? Tại sao?
BÀI 57: MỐI QUAN HỆ DINH DƯỠNG
I/ Chuỗi thức ăn
II/ Lưới thức ăn
III/ Tháp sinh thái
Rắn sa mạc săn mồi
Nhận xét về hoạt động bắt mồi của rắn và hoạt động của con mồi?
BÀI 57: MỐI QUAN HỆ DINH DƯỠNG
2) Ý nghĩa:
- Các loài có cơ hội phân hóa và tiến hóa.
II/ Lưới thức ăn
III/ Tháp sinh thái
I/ Chuỗi thức ăn
BÀI 57: MỐI QUAN HỆ DINH DƯỠNG
Nếu quần thể chim sâu bị tiêu diệt thì sẽ gây hậu quả gì ?
II/ Lưới thức ăn
III/ Tháp sinh thái
I/ Chuỗi thức ăn
BÀI 57: MỐI QUAN HỆ DINH DƯỠNG
Chim sâu
Sâu
Cây xanh
Đồng cỏ
Ô nhiễm môi trường
……
II/ Lưới thức ăn
III/ Tháp sinh thái
I/ Chuỗi thức ăn
BÀI 57: MỐI QUAN HỆ DINH DƯỠNG
2) Ý nghĩa:
- Thiết lập được trạng thái cân bằng sinh học trong quần xã nói riêng và trong thiên nhiên nói chung.
- Các loài có cơ hội phân hóa và tiến hóa.
II/ Lưới thức ăn
III/ Tháp sinh thái
I/ Chuỗi thức ăn
- Nghiên cứu lưới thức ăn để có sự khai thác tài nguyên sinh vật một cách hợp lý.
- Thiết lập được trạng thái cân bằng sinh học trong quần xã nói riêng và trong thiên nhiên nói chung.
- Các loài có cơ hội phân hóa và tiến hóa.
BÀI 57: MỐI QUAN HỆ DINH DƯỠNG
II/ Lưới thức ăn
III/ Tháp sinh thái
I/ Chuỗi thức ăn
Độ lớn các bậc dinh dưỡng được xác định bằng:
- Số lượng cá thể.
- Khối lượng.
- Năng lượng.
Xét chuỗi thức ăn:
BÀI 57: MỐI QUAN HỆ DINH DƯỠNG
I/ Chuỗi thức ăn
II/ Lưới thức ăn
II/ Lưới thức ăn
III/ Tháp sinh thái
III/ Tháp sinh thái
- Tháp sinh thái bao gồm nhiều hình chữ nhật xếp chồng lên nhau.
a
b
c
Hình tháp sinh thái
Các hình chữ nhật có chiều cao bằng nhau, chiều dài khác nhau biểu thị độ lớn của mỗi bậc dinh dưỡng.
III/ Tháp sinh thái:
BÀI 57: MỐI QUAN HỆ DINH DƯỠNG
I/ Chuỗi thức ăn
II/ Lưới thức ăn
III/ Tháp sinh thái
III/ Tháp sinh thái
- Có 3 loại tháp sinh thái:
+ Tháp số lượng.
+ Tháp sinh khối.
+ Tháp năng lượng.
BÀI 57: MỐI QUAN HỆ DINH DƯỠNG
Tháp số lượng
Tháp sinh khối
Tháp năng lượng
1
3
2
Các dạng hình tháp sinh thái
Quan sát các tháp hình thái sau để xác định tên tháp!
a: chiều dài của hình chữ nhật màu xanh
a
a
a
BÀI 57: MỐI QUAN HỆ DINH DƯỠNG
I/ Chuỗi thức ăn
II/ Lưới thức ăn
III/ Tháp sinh thái
III/ Tháp sinh thái
Tháp số lượng
Tháp sinh khối của quần xã sinh vật nổi trong nước
Vật chủ
Vật kí sinh
Quan sát 1 tháp sinh khối, chúng ta có thể biết được những thông tin nào sau đây :
A. Các loài trong chuỗi và lưới thức ăn
B. Năng suất của sinh vật ở mỗi bậc dinh dưỡng
C. Mức độ dinh dưỡng ở từng bậc và toàn bộ quần xã
D. Quan hệ giữa các loài trong quần xã
BÀI 57: MỐI QUAN HỆ DINH DƯỠNG
I/ Chuỗi thức ăn
II/ Lưới thức ăn
III/ Tháp sinh thái
BÀI 57: MỐI QUAN HỆ DINH DƯỠNG
I/ Chuỗi thức ăn
II/ Lưới thức ăn
III/ Tháp sinh thái
Bài tập về nhà
Học thuộc bài cũ.
Trả lời các câu hỏi ở SGK Sinh học 12NC trang 239.
Đọc trước bài 58: Diễn thế sinh thái.
Chúc các bạn học tốt!