Bài 51. Nấm

Xin mời cô và các bạn
đến với bài thuyết trình
của tổ 1!
Sinh học 6
Nấm (tt)
Nấm (tt)
B- ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC VÀ TẦM QUAN TRỌNG CỦA NẤM
I- ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC
II- TẦM QUAN TRỌNG CỦA NẤM
1. Nấm có ích
2. Nấm có hại
Một số loài nấm có hại
Nấm trứng khổng lồ
Nấm xanh da trời
Nấm bắt ruồi
Nấm phát quang
Nấm râu
Nấm lõ chó
Nấm đuôi gà
Loại nấm này cũng chưa xác minh được nó có phải là một thành viên trong gia đình nhà nấm rừng hay không bởi lẽ các nhánh của nó mượt như lông và hình dạng của nó trông không khác gì đuôi gà.

Nấm xì gà
Loại nấm có hình dạng ngôi sao này là một trong những loại nấm hiếm nhất thế giới. Nó còn được biết đến như “ngôi sao Texas”. Loại nấm này được phát hiện thấy ở Mỹ, Nhật Bản. Khi cúp vào nó có hình dạng điếu xì-gà màu nâu đậm, sau đó chuyển sang hình dạng ngôi sao màu vàng khi xòe ra. Đây cũng là một loại nấm ít được biết đến và thường phát ra âm thanh khe khẽ khi nó xòe ra để thả ra hạt giống của mình.
Nấm răng chảy máu
Loại nấm này được tìm thấy ở Bắc Mĩ, cụ thể là ở phía Tây Bắc Thái Bình Dương và sinh sôi chủ yếu trong các khu rừng có nhiều loại cây thuộc họ tùng bách. Ngoài ra, chúng cũng được tìm thấy ở Châu Âu và hiện tại là có cả ở Iran và Hàn Quốc. Nếu chỉ nhìn lướt qua thì chúng ta có thể không để ý đến lớp chất lỏng màu đỏ như máu phía trên nền trắng của cây nấm. Khi xem xét kĩ hơn, chúng ta có thể nhận ra những giọt chất lỏng đang rỉ ra từ những lỗ nhỏ trên cây nấm.

Nấm tử thần
Nấm tử thần
Tên khoa học là Amanita pholloides. Thuộc họ Amanitaceae, bộ Agaricales( nấm tán), lớp Hymenomycetes( lớp nấm đảm đơn bào) , ngành Basidiomycota( ngành nấm đảm). Chất động của nấm Amanita pholloides là sự tổng hợp của hai loại chất độc amatoxins và phallotoxin nằm trong nhóm amanitoxin. Amatoxin là loại có độc tố độc nhất trong số độc tố được biết. Liều tối thiểu gây chết người là 0,1 mg/kg. Một chiếc mũ của nấm Amanita có thể chứa tới 10-15 mg chất dộc này. Khi ăn phải nấm Amanita pholloides sẽ bị các triệu chứng: Đau bụng, nôn mửa dự dội sau 6-12 ăn phải, suy thận, gan và thường tử vong; hiếm khi xảy ra tử vong trong 1-2 ngày đầu do nôn mửa, tiêu chảy mà tử vong vào các ngày tiếp theo do suy gan. Viêm dạ dày- ruột: nôn thường kèm theo đau bụng quặn, tiêu chảy dữ dội gây mất nước và điện giải nghiêm trọng, một số bệnh nhân có thể chết trong vòng 24h vì sốc. Suy gan: tổn thương có thể xuất hiện trong vòng 24-36h, enzym gan tăng nhanh; suy gan tối cấp với các biểu hiện bệnh não gan, vàng da, toan chuyển hóa, rối loạn đông máu nặng. Khi có hạ đường huyết kèm theo thì thường có tiên lượng xấu và tử vong nhanh.

Nấm bắt ruồi
Nấm bắt ruồi
Tên khoa học là Amanita muscaria. Thuộc họ Anitaceae, bộ Agaricales( nấm tán), phân lớp Hymenomycetes( nấm đảm đơn bào), lớp (Agaricomycetes), ngành Basidiomycota (nấm đảm). Nấm chứa cholin, muscarin và muscaridin. Muscarin gây tác hại cho hệ thần kinh giao cảm. Cholin không độc lắm nhưng khi bị oxy hóa thì thành chất rất độc. Hoạt chất gây độc là muscimol (3hydroxy-5-aminomethy-lisoxazol- một sản phẩm của quá trình oxy hóa hoặc làm khô của acid ibotenic). Người ăn loại nấm này sau 30 phút đến 2 giờ sẽ có dấu hiệu chóng mặt, hoa mắt, thất điều, loạng choạng, toát mồ hôi, chảy nước dãi, nôn mửa và tiêu chảy. Sau đó co giật, hung hăng, lo lắng ảo giác, đồng tử co, phản xạ ánh sáng giảm. Nếu ngộ độc nặng có thể gây mê sảng, co giật, liệt trung khu hô hấp và tử vong. Người và động vật ăn phải 6 mg muscimol hoặc 30-60 mg ibotenic acid là có thể gây tử vong.
Tên khoa học là Amanita pantherina. Thuộc họ Anitaceae, bộ Agaricales( nấm tán), phân lớp Hymenomycetes( nấm đảm đơn bào), lớp (Agaricomycetes), ngành Basidiomycota (nấm đảm). Nấm chứa cholin, muscarin và muscaridin. Muscarin gây tác hại cho hệ thần kinh giao cảm. Cholin không độc lắm nhưng khi bị oxy hóa thì thành chất rất độc. Hoạt chất gây độc là muscimol (3hydroxy-5-aminomethy-lisoxazol- một sản phẩm của quá trình oxy hóa hoặc làm khô của acid ibotenic). Người ăn loại nấm này sau 30 phút đến 2 giờ sẽ có dấu hiệu chóng mặt, hoa mắt, thất điều, loạng choạng, toát mồ hôi, chảy nước dãi, nôn mửa và tiêu chảy. Sau đó co giật, hung hăng, lo lắng ảo giác, đồng tử co, phản xạ ánh sáng giảm. Nếu ngộ độc nặng có thể gây mê sảng, co giật, liệt trung khu hô hấp và tử vong. Người và động vật ăn phải 6 mg muscimol hoặc 30-60 mg ibotenic acid là có thể gây tử vong.
Nấm Amanita pantherina
Nấm A.Verna
Nấm Burgos
Nấm A.verna
Tên đầy đủ Amanita Verna. Thuộc họ Amanitaceae, bộ Agaricales( nấm tán), lớp Hymenomycetes( lớp nấm đảm đơn bào) , ngành Basidiomycota( ngành nấm đảm). Chất động của nấm Amanita pholloides là sự tổng hợp của hai loại chất độc amatoxins và phallotoxin nằm trong nhóm amanitoxin. Amatoxin là loại có độc tố độc nhất trong số độc tố được biết. Liều tối thiểu gây chết người là 0,1 mg/kg. Một chiếc mũ của nấm Amanita có thể chứa tới 10-15 mg chất dộc này. Khi ăn phải nấm Amanita pholloides sẽ bị các triệu chứng: Đau bụng, nôn mửa dự dội sau 6-12 ăn phải, suy thận, gan và thường tử vong; hiếm khi xảy ra tử vong trong 1-2 ngày đầu do nôn mửa, tiêu chảy mà tử vong vào các ngày tiếp theo do suy gan. Viêm dạ dày- ruột: nôn thường kèm theo đau bụng quặn, tiêu chảy dữ dội gây mất nước và điện giải nghiêm trọng, một số bệnh nhân có thể chết trong vòng 24h vì sốc. Suy gan: tổn thương có thể xuất hiện trong vòng 24-36h, enzym gan tăng nhanh; suy gan tối cấp với các biểu hiện bệnh não gan, vàng da, toan chuyển hóa, rối loạn đông máu nặng. Khi có hạ đường huyết kèm theo thì thường có tiên lượng xấu và tử vong nhanh.

Nấm amanita virosa
Nấm amanita virosa
Thuộc họ Amanitaceae, bộ Agaricales( nấm tán), lớp Hymenomycetes( lớp nấm đảm đơn bào) , ngành Basidiomycota( ngành nấm đảm). Chất độc: phallotoxins, amatoxins. Amatoxin là loại có độc tố độc nhất trong số độc tố được biết. Liều tối thiểu gây chết người là 0,1 mg/kg.
Nấm russula emetica
Russula Emetica
Thuộc họ Russulaceae, bộ nấm tán( Russulales), phân lớp nấm đảm đơn bào( Hymenomycetes), lớp Agaricomycetes, ngành nấm đảm (Basidiomycota). Hoạt động của chất độc chưa xác định nhưng thường gay nôn.
Nấm não
Nấm não
Tên khoa học là Gyrramitra esculenta. Thuộc họ Discinaceae, bộ Pezizales, lớp Ascomycetes, ngành nấm túi (Ascomycota). Chất độc : Monomethylhydrazine. Hội chứng kích thích dạ dày ruột xuất hiện muộn sau ăn từ 6-12 h. biểu hiện nôn, tiêu chảy, chóng mặt, đau đầu, yếu cơ, sảng, co giật, tăng máu, methemoglobin, có thể gặp suy gan hoặc suy thận. Để ngộ độc, với trẻ em cần từ 10-30 mg/kg trọng lượng cơ thể và đối với người lớn từ 20-40 mg/kg trọng lượng cơ thể
Nấm (tt)
B- ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC VÀ TẦM QUAN TRỌNG CỦA NẤM
I- ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC
II- TẦM QUAN TRỌNG CỦA NẤM
1. Nấm có ích
2. Nấm có hại
Bên cạnh mặt có lợi, tác hại của nấm của khá lớn.
nhiều nấm kí sinh trên thực vật đã gây bệnh cho cây trồng làm thiệt hại mùa màng. Ví dụ nấm von sống bám trên cây lúa làm cho cây lúa bị nhạt màu, cao vống lên và cho bông nhỏ, hạt lép; nấm than ngô kí sinh trên thân ngô làm hỏng bắp. Ngoài ra còn nhiều nấm gây bệnh cho các cây trồng khác như mốc bông, chè, cao su, cà phê, khoai tây, cam, quýt,…
Một số nấm kí sinh trên người có thể gây bệnh như bệnh hắc lào, chứng nước ăn chân,… Vì vậy cần giữ vệ sinh thân thể để tránh các bệnh ngoài da do nấm kí sinh gây ra.
Bào tử của nhiều loại nấm mốc có ở khắp mơi trong không khí, rơi vào nơi có điều kiện thuận lợi là chúng phát triển, làm hỏng thức ăn, đồ uống, các đồ dùng,…
Một số nấm độc, ăn phải có thể gây rối loạn tiêu hóa, làm tê liệt hệ thần kinh trung ương như nấm độc đỏ, nấm độc đen, nấm lim,… Nếu ngộ độc nặng có thể chết. Việc phân biệt nấm độc và nấm ăn được rất khó. Do đó khi sử dụng nấm làm thức ăn phải hết sức cẩn trọng, không ăn nấm lạ. Khi bị ngộ độc nấm phải kịp thời rửa ruột và đưa ngay đền bệnh viện để diều trị.
Bạn có biết?
bệnh hắc lào
bệnh nước ăn chân
Nấm gây bệnh ở người
Mốc che phủ và thối rữa quả đào sau 6 ngày.
Chai nước cam ép bị nấm mốc
Hộp sữa chua có nấm mốc mọc ngay trên nắp vỏ
Nấm là những cơ thể dị dưỡng ( kí sinh hoặc hoại sinh). Ngoài thức ăn là các chất hữu cơ có sẵn, nấm cần nhiệt độ và độc ẩm thích hợp để phát triển.
Nấm có tầm quan trọng lớn trong thiên nhiên và trong đời sống con người. Bên cạnh những nấm có ích cũng có nhiều nấm có hại.
Ghi nhớ
Hết
Cảm ơn cô và các bạn đã chú ý lắng nghe