Bài 50. Vi khuẩn

Sinh học 6
KiỂm tra bài cũ
Câu 1/ Nguyên nhân gì khiến cho đa dạng thực vật ở Việt Nam giảm sút?
Nguyên nhân:
+Cây có giá trị kinh tế bị khai thác bừa bãi .
+ Rừng bị tàn phá.
KiỂm tra bài cũ
Câu 2/ Cần phải làm gì để bảo vệ đa dạng thực vật ở Việt Nam?
-Ngăn chặn phá rừng,
-Hạn chế khai thác bừa bãi thực  vật quý hiếm .
-Xây dựng: vườn thực vật, khu bảo tồn thiên nhiên, …
- Cấm buôn bán, xuất khẩu các loài quý hiếm đặc biệt.
- Tuyên truyền giáo dục người dân cùng tham gia trồng và bảo vệ rừng
Hình 50.1. Các dạng vi khuẩn
Quan sát vào hình 50.1 hãy cho biết vi khuẩn có những hình dạng nào?
Kích thước của vi khuẩn như thế nào?
Cấu tạo cơ thể vi khuẩn ra sao?
Vi khuẩn gây tiêu chảy cấp
Vi khuẩn gây bệnh dạ dày
Quan sát các loại vi khuẩn sau:
VI KHUẨN GÂY VIÊM GAN
Vi khuẩn Helicobacter Pylori đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa bệnh suyễn cuống phổi.
Vi khuẩn đường ruột E. coli
Hình dạng của vi khuẩn gồm:
+ Hình cầu (cầu khuẩn)
+ Hình que (trực khuẩn)
+ Hình dấu phẩy (phẩy khuẩn)
+ Hình xoắn (xoắn khuẩn), …
Quan sát các vi khuẨn
? vi khuẨn có hình dẠng như thẾ nào?
Vi khuẩn có kích thước như thế nào?
Kích thước rất nhỏ bé, mỗi tế bào chỉ từ 1 đến vài phần nghìn milimet (phải quan sát dưới kính hiển vi với độ phóng đại lớn mới thấy)
Vi khuẩn có cấu tạo như thế nào?
- Cấu tạo:+ vách tế bào
+chất tế bào
+chưa có nhânhoàn chỉnh
Vi khuẩn có hình dạng, kích thước, cấu tạo như thế nào?
Vi khuẩn là những sinh vật rất nhở bé, có nhiều hình dạng khác nhau, có cấu tạo đơn giản( tế bào chưa có nhân hoàn chỉnh)
Tế bào thực vật
Tế bào vi khuẩn
Vách tế bào
Chất tế bào
Nhân chưa hoàn chỉnh
Vách tế bào
Chất tế bào
Nhân
Lục lạp
Không bào
- So với tế bào thực vật thì tế bào vi khuẩn có gì khác?
- Không có chất diệp lục.
- Chưa có nhân hoàn chỉnh.
- Không có không bào.
- Kích thước nhỏ.
- Có chất diệp lục.
- Có nhân hoàn chỉnh.
- Có không bào.
- Kích thước lớn hơn.

TẾ BÀO VI KHUẨN

TẾ BÀO THỰC VẬT
Vi khuẩn có màu sắc và chất diệp lục hay không ?
Vi khuẩn không có màu sắc và không có chất diệp lục
Hoại sinh
Kí sinh
Kí sinh
Hoại sinh
1
2
3
4
Xác động vật đang phân huỷ
Vết thương bị nhiễm khuẩn
Người bị viêm da
Dưa cải muối nhờ vi khuẩn lên men
- Theo em thế nào là dị dưỡng hoại sinh, thế nào là dị dưỡng kí sinh?
 
-Hầu hết vi khuẩn dinh dưỡng bằng cách dị dưỡng là hoại sinh hoặc kí sinh.
Vi khuẩn dinh dưỡng bằng cách nào?
Vi khuẩn lam sống cộng sinh với bèo hoa dâu
Vi khuẩn cố định đạm sống cộng sinh trong rễ cây họ đậu
A
B
Vi khuẩn tự dưỡng có hai nhóm:

- Nhóm vi khuẩn quang hợp: chế tạo thức ăn từ chất vô cơ nhờ năng lượng ánh sáng mặt trời: đó là các vi khuẩn có chứa màu xanh hoặc màu tía đặc trưng của vi khuẩn và không phải là chất diệp lục như ở các tế bào thực vật.

- Nhóm vi khuẩn hoá tổng hợp: sử dụng năng lượng sinh ra từ các phản ứng ôxi hoá các chất vô cơ: NH3, H2S, Fe,……….để chế tạo chất hữu cơ.
Có vi khuẩn nào có khả năng tự dưỡng không?
Câu 1 -Tại sao uống nước lã hoặc nước không được đun sôi lại có thể bị mắc bệnh tả ?
Câu 2 -Tại sao phân hữu cơ bón vào đất lâu ngày lại hoá mùn rồi thành muối khoáng ?
Câu 3 -Tại sao nói chuyện thường xuyên với người bị bệnh lao phổi lại có thể bị lây ?
Đọc thông tin trong mục 3, liên hệ thực tế và cho biết :
Câu 1 -Tại sao uống nước lã hoặc nước không được đun sôi lại có thể bị mắc bệnh tả ?
Vì trong nước lã có thể có vi khuẩn gây bệnh tả.
Câu 2 - Tại sao phân hữu cơ bón vào đất lâu ngày lại hoá mùn rồi thành muối khoáng ?
-Vì trong đất có loại vi khuẩn biến chất hữu cơ thành muối khoáng.
Câu 3 -Tại sao nói chuyện thường xuyên với người bị bệnh lao phổi lại có thể bị lây ?
-Vì trong hơi thở của người bệnh có chứa vi khuẩn gây bệnh sẽ truyền sang người tiếp xúc...
Câu 1, Vì trong nước lã có thể có vi khuẩn gây bệnh tả.
Câu 2, Vì trong đất có loại vi khuẩn biến chất hữu cơ thành muối khoáng.
Câu 3, Vì trong hơi thở của người bệnh có chứa vi khuẩn gây bệnh sẽ truyền sang người tiếp xúc...
Bạn có nhận xét gì về sự phân bố của vi khuẩn trong tự nhiên ?
Trực khuẩn lao
Phẩy khuẩn tả
Vi khuẩn gây viêm phổi
Vi khuẩn uốn ván
Vi khuẩn sốt thương hàn
- Nhận xét sự phân bố và số lượng của vi khuẩn trong tự nhiên?


- Sống ở khắp mọi nơi như: trong đất, nước, không khí, … và số lượng rất lớn: trong 1g đất tốt có tới 6-8 tỉ vi khuẩn, sa mạc 1g có vài vạn vi khuẩn, lớp đất sâu 5m vẫn có vi khuẩn sinh sống.

- Ngoài ra vi khuẩn còn sống trên các cơ thể của động vật thực vật và con người.
Tiết 63 - Bài 50: VI KHUẨN
2/ Cách dinh dưỡng:
Vi khuẩn là những sinh vật rất nhở bé, có nhiều hình dạng, có cấu tạo đơn giản( tế bào chưa có nhân hoàn chỉnh)
Hầu hết vi khuẩn dinh dưỡng bằng cách dị dưỡng là hoại sinh hoặc kí sinh. Một số ít vi khuẩn cũng có khả năng tự dưỡng.
3/ Phân bố và số lượng:
1/ Hình dạng, kích thước và cấu tạo của vi khuẩn
Vi khuẩn được phân bố như thế nào trong tự nhiên?
Vi khuẩn phân bố rất rộng rãi trong thiên nhiên và thường với số lượng lớn.
Củng cố
vách tế bào
Cấu tạo vi khuẩn gồm: chất tế bào
chưa có nhân hoàn chỉnh.
- Vi khuẩn có cấu tạo như thế nào?
+ Hoại sinh: sống bằng các chất hữu cơ có sẵn trong xác động, thực vật đang phân hủy.
+ Kí sinh: sống nhờ trên cơ thể sống khác.
+ Một số vi khuẩn cũng có khả năng tự dưỡng.
- Vi khuẩn dinh dưỡng bằng cách nào?
- Vi khuẩn phân bố và số lượng như thế nào?
- Vi khuẩn phân bố rát rộng rãi trong thiên nhiên và thường với số lượng lớn
1. Vi khuẩn có hình dạng nào:
a. Hình cầu.
b. Hình que.
c. Hình dấu phẩy.
d. Hình cầu, hình que, hình dấu phẩy….
Bài tập
2. Vi khuẩn dinh dưỡng bằng cách nào:
a. Tự dưỡng.
b. Dị dưỡng.
c. Dị dưỡng, một số ít tự dưỡng.
d. Tự dưỡng và dị dưỡng.
Chọn phương án trả lời đúng nhất trong các câu sau
Bài tập
3. Vi khuẩn có ở đâu:
a. Ở trong đất.
b. Ở trong nước.
c. Trong không khí.
d. Trong đất, nước, không khí, cơ thể sinh vật.
Chọn phương án trả lời đúng nhất trong các câu sau
4. Hãy tìm những cụm từ thích hợp điền vào chổ trống trong những câu sau:
Vi khuẩn sinh sản…...…………bằng cách …………tế bào. Sự phân chia này xảy ra rất mạnh: trong điều kiện thuận lợi, chỉ sau 12 giờ, từ một ……....vi khuẩn ban đầu có thể sinh ra tới 10 triệu vi khuẩn mới.
sinh dưỡng
phân đôi
tế bào
Bài tập
sinh dưỡng
phân đôi
tế bào
Tại sao thức ăn bị ôi thiu? Muốn thức ăn khỏi bị ôi thiu thì phải làm như thế nào?
Thức ăn ôi thiu do vi khuẩn xâm nhập. Muốn giữ cho thức ăn khỏi bị thiu thí phải: ướp muối, để tủ lạnh, phơi khô…