Bài 50. Vi khuẩn

KIỂM TRA BÀI CŨ:
Câu hỏi:
Theo em nên có những biện pháp như thế nào để bảo vệ sự đa dạng của thực vật?
Các biện pháp bảo vệ sự đa dạng của thực vật:
Ngăn chặn phá rừng để bảo vệ môi trường sống của thực vật
Hạn chế việc khai thác bừa bãi các loài thực vật quý hiếm để bảo vệ số lượng cá thể của loài
Xây dựng các vườn thực vật, vườn Quốc gia, các khu bảo tồn…để bảo vệ các loài thực vật, trong đó có các thực vật quý hiếm đặc biệt
Tuyên truyền giáo dục rộng rãi trong nhân dân để cùng tham gia bảo vệ rừng
CHƯƠNG X:
VI KHUẨN - NẤM - ĐỊA Y
Bài 50:
Vi khuẩn
Vi sinh vật nhỏ bé mà mắt thường không nhìn thấy được nhưng lại có vai trò rất quan trọng đối với đời sống và sức khỏe con người.
Chúng chiếm một số lượng lớn và ở khắp mọi nơi quanh ta.
Vi sinh vật được chia thành nhiều nhóm nhỏ trong đó có vi khuẩn và virut
? Quan sát các hình 50.1, SGK và các hình ảnh trên đây, em hãy cho biết vi khuẩn có những hình dạng nào?
Hình cầu
Hình que
Hình dấu phẩy
Hình xoắn
Hình tia
Hình sao
Hình hộp
? Từ 2 thông tin trên em có nhận xét gì về kích thước của vi khuẩn?
Vi khuẩn có kích thước vô cùng nhỏ, mỗi tế bào chỉ từ 1 đến vài phần nghìn mm.
=> Phải quan sát bằng kính hiển vi
Em hãy chọn các từ phù hợp với các thành phần cấu tạo của tế bào vi khuẩn đã được đánh số trên hình:
Màng sinh chất
Roi
Vùng nhân
Tế bào chất
1
2
3
4
Vùng nhân
CẤU TẠO TẾ BÀO THỰC VẬT
? Quan sát 2 hình ảnh trên em hãy so sánh sự giống và khác nhau giữa tế bào vi khuẩn và tế bào
CẤU TẠO TẾ BÀO THỰC VẬT
2. Cách dinh dưỡng
? Căn cứ vào cấu tạo tế bào vi khuẩn em hãy cho biết vi khuẩn có khả năng tự tổng hợp chất hữu cơ (tự dưỡng) hay không?
? Vậy vi khuẩn dinh dưỡng bằng hình thức nào?
Hầu hết vi khuẩn không màu và không có chất diệp lục nên chúng không có khả năng tự dưỡng mà phải lấy chất hữu cơ có sẵn – là hình thức dị dưỡng
2 hình thức dị dưỡng chủ yếu của vi khuẩn là:
+ Hoại sinh: phân hủy chất hữu cơ có sẵn trong xác động, thực vật.
+ Kí sinh: Sống nhờ chất hữu cơ trên cơ thể sống khác.
- Một số ít vi khuẩn cũng có khả năng tự dưỡng.
Trong 1gam đất ở cánh đồng có tới hàng trăm vi khuẩn, đặc biệt đất tốt (giàu chất hữu cơ) có tới 6 – 8 tỉ vi khuẩn. Ngược lại, 1 gam đất ở sa mạc chỉ có vài vạn vi khuẩn. Ở các lớp đất sâu 5m cũng có vi khuẩn nhưng càng xuống sâu số lượng càng ít.
Trong nước, nhất là nước bẩn, có nhiều vi khuẩn: 1cm3 nước này có hàng vạn đến hàng chục vạn vi khuẩn.
1cm3 không khí ở thành phố cũng có hàng chục vạn vi khuẩn, nhưng không khí trong lành ở biển hoặc trong rừng thì số lượng vi khuẩn có rất ít.
Có khoảng 500 loài vi khuẩn khác nhau trong cơ thể con người. Ở một người trưởng thành, con số ước tính là khoảng 100 nghìn tỷ tế bào vi khuẩn.
? Từ những thông tin trên, em có nhận xét gì về sự phân bố và số lượng vi khuẩn trong tự nhiên?
3. Phân bố và số lượng
Vi khuẩn có hình thức sinh sản bằng phân đôi tế bào nên chúng sinh sản cực nhanh.
Người ta tính ra rằng trong điều kiện thuận lợi chỉ sau 12 tiếng, từ 1 vi khuẩn ban đầu có thể sinh ra tới 10 triệu vi khuẩn mới. Nhưng trong thực tế có nhiều điều kiện bất lợi đối với vi khuẩn khiến chúng không thể sinh sản hết khả năng của mình mà bị chết nhiều.
Năng lực thích ứng của vi khuẩn rất lớn so với thực vật và động vật. Trong quá trình tiến hóa lâu dài vi khuẩn đã tạo ra cho mình những cơ chế điều hòa cơ thể để thích ứng với những điều kiện hết sức bất lợi.
Vi khuẩn phân bố rất rộng, ở hầu khắp các môi trường và thường với số lượng lớn.
Em hãy hoàn thành đoạn văn bằng các từ đã cho ở dưới:

Vi khuẩn là những sinh vật thuộc nhóm ………………, chúng có cấu tạo chỉ gồm ……………… tế bào và có kích thước từ 1 đến vài phần nghìn mm nên không thể quan sát được bằng mắt thường mà phải sử dụng ………………
Hình dạng của vi khuẩn rất …………… Chúng có thể sống ……………… hoặc ……………… tế bào.
Tế bào vi khuẩn cấu tạo ………………, chỉ gồm ……………… bao bọc bên ngoài, bên trong là ………………, chưa có ……………… hoàn chỉnh. Có thể ……………… bằng roi.
vi sinh vật
nhân
thành nhóm
đơn giản
một
đa dạng
màng sinh chất
di chuyển
kính hiển vi
đơn lẻ
tế bào chất
Em hãy chọn câu trả lời chính xác nhất cho các câu hỏi sau:
1, Vi khuẩn dinh dưỡng bằng cách lấy chất hữu cơ sẵn có trong xác động thực vật đang phân hủy gọi là:
Kí sinh
Hoại sinh
Hội sinh
Cộng sinh
2, Vi sinh vật có ở môi trường:
Đất
Nước
Không khí
Đất, nước, không khí, sinh vật