Bài 5. Vũ Trụ. Hệ Mặt Trời và Trái Đất. Hệ quả chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất

Chương II:
Vũ Trụ. Hệ quả các chuyển động
củaTrái Đất.
Bài 5: Vũ trụ. Hệ Mặt Trời và Trái Đất. Hệ quả chuyển động tự quay của Trái Đất.
Giáo viên soạn: Lê Thị Thu Huyền.
TRƯỜNG THPT NGÔ QUYỀN- Q.7
I. Khái quát về Vũ Trụ, Hệ Mặt Trời, Trái Đất trong Hệ Mặt Trời.

1. Vũ trụ:
Dựa vào hình 5.1và SGK cho biết: Vũ trụ là gì? Phân biệt Thiên Hà và Dải Ngân Hà?
1. Vũ trụ:
- Là khoảng không gian vô tận chứa các thiên hà. Mỗi thiên hà là một tập hợp của rất nhiều thiên thể.
2. Hệ Mặt Trời:
- Là một tập hợp các thiên thể nằm trong Dải Ngân Hà.
- Gồm: Mặt Trời và các thiên thể chuyển động xung quanh.
- Có 9 hành tinh: Thuỷ tinh, kim tinh, Trái Đất, Hoả Tinh, Mộc Tinh, Thổ Tinh, Thiên Vương Tinh, Hải Vương Tinh và Diêm Vương Tinh.
3. Trái Đất trong Hệ Mặt Trời:
Quan sát hình sau và cho biết: Trái Đất là hành tinh thứ mấy tính từ Mặt Trời? Vị trí đó có ý nghĩa như thế nào đối với sự sống?
Quan sát mô hình tự quay của Trái Đất sau đây, em hãy cho biết : Trái Đất tự quay quanh trục theo hướng nào?
Trái Đất quay theo hướng từ Tây sang Đông.

3. Trái Đất trong Hệ Mặt Trời
- Vị trí thứ 3.
- Khoảng cách trung bình từ Trái Đất đến Mặt Trời: 149.5 triệu km.Khoảng cách này cùng với sự vận động tự quay giúp Trái Đất nhận được lượng nhiệt và ánh sáng phù hợp với sự sống.
- Trái đất tự quay, chuyển động tịnh tiến quanh mặt trời tạo ra nhiều hệ quả quan trọng.
II. Hệ quả chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất
1. Sự luân phiên ngày đêm:
Dựa vào hình dưới đây em có nhận xét gì về diện tích Trái Đất được chiếu sáng bởi Mặt Trời?
- Vì sao trên Trái Đất có Ngày và đêm?
- Vì sao ngày đêm kế tiếp không ngừng trên Trái Đất?

1. Sự luân phiên ngày đêm:

- Trái Đất có hình khối cầu.
- Tự quay quanh trục nên mọi nơi trên Trái Đất đều lần lượt có ngày và đêm.
2. Giờ trên Trái Đất và đường chuyển ngày quốc tế:
Phân biệt sự khác nhau giữa giờ địa phương và giờ quốc tế?
2. Giờ trên Trái Đất và đường chuyển ngày quốc tế:
- Giờ địa phương (giờ mặt trời): Các địa điểm thuộc các kinh tuyến khác nhau sẽ có giờ khác nhau.
- Giờ quốc tế ( giờ GMT): giờ ở múi giờ số 0 được lấy làm giờ quốc tế.
Thời gian Trái Đất tự quay hết 1 vòng trong bao lâu? Người ta chia Trái Đất thành mấy khu vực giờ?
Thời gian Trái Đất quay 1 vòng là 24 giờ.
- Người ta chia bề mặt Trái Đất thành 24 khu vực giờ.


Dựa vào hình sau đây em hãy xác định :

Việt Nam ở khu vực giờ thứ mấy?
Các múi giờ trên Trái Đất
3. Sự lệch hướng chuyển động của các vật thể.
Dựa vào hình bên và cho biết:
- Giải thích vì sao lại có sự chuyển động lệch hướng của các vật thể?
- Bán cầu Bắc, vật chuyển động lệch sang phía nào, Bán cầu Nam, vật chuyển động lệch sang phía nào so với hướng chuyển động ban đầu?
- Lực làm lệch hướng chuyển động của các vật thể có tên là gi? Nó tác động tới chuyển động của các vật thể nào trên Trái đất?
3. Sự lệch hướng chuyển động của các vật thể.
- Lực làm lệch hướng chuyển động là lực côriôlit.
- Biểu hiện:
Ở nửa cầu Bắc: Vật chuyển động lệch về bên phải.
Nửa cầu Nam: vật chuyển động lệch về bên trái.
- Nguyên nhân:
Trái Đât tự quay theo hướng từ Tây sang Đông.
Các vĩ độ khác nhau ở bề mặt Trái Đất có vận tốc dài khác nhau.
- Lực Côriôlit tác động đến sự chuyển động: Khối khí, dòng biển, dòng sông, đường đạn….
Củng cố bài
 
Trong các câu hỏi dưới đây, hãy chọn một câu trả lời thích hợp nhất:
Câu 1: Trái Đất tự quay quanh trục theo hướng:

a) Từ Đông sang Tây
b) Từ Tây sang Đông
c) Từ Đông Bắc sang Tây Nam
d) Từ Tây Bắc sang Đông Nam
Câu 2: Do vận động tự quay quanh trục của Trái Đất nên các vật chuyển động trên bề mặt đất ở Bán cầu Bắc đều:
a) Lúc lệch về bên phải lúc lệch về bên trái
b) Lệch về bên trái      
c) Không bị đổi hướng
d) Lệch về bên phải
Câu 3: Đường chuyển ngày quốc tế là đường kinh tuyến số:

a) 00
b) 1800
c) 450
d) 900

Câu 4: Trái Đất chỉ được chiếu sáng một nửa là do:

 a) Trái Đất có dạng hình cầu
b) Trái Đất tự quay quanh trục từ Tây sang Đông
c) Trái Đất quay quanh Mặt Trời.
d) Trái Đất tự quay quanh trục và quay quanh Mặt Trời

Câu 5: Khoảng cách trung bình từ Trái Đất đến Mặt Trời là:
a) 150 triệu km.
b) 149.5 triệu km.
c) 145.9 triệu km
d) 149 triệu km.
Kính chúc Quý Thầy Cô:
sức khỏe, công việc tốt!
Chúc các em chăm ngoan, học giỏi!