Bài 5. Nhiễm sắc thể và đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể

KIỂM TRA BÀI CŨ
1. Đột biến gen là gì? Nêu nguyên nhân, cơ chế phát sinh đột biến gen.
BÀI 5:
NHIỄM SẮC THỂ VÀ ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
Một số SV chưa có nhân chính thức
Các dạng đột biến cấu trúc NST:
1
2
3
4
5
6
7
Mất
Lặp
Đảo gồm tâm động
Đảo gồm không động
Chuyển đoạn tương hổ
Chuyển đoạn không tương hổ
Chuyển đoạn trên cùng 1 NST
Mất
2
Lặp
Lặp
Lặp
3
Đảo gồm tâm động
3
Đảo gồm tâm động
4
3
Đảo gồm tâm động
4
Đảo gồm không động
4
- Là dạng đột biến làm mất đi 1 đoạn nào đó của NST
- NST bị đứt 1 đoạn (không chứa tâm động)
- Trao đổi chéo không cân
- Làm giảm số lượng gen trên NST nên mất đoạn lớn thường gây chết hoặc giảm sức sống, mất đoạn nhỏ ít ảnh hưởng đến sức sống.
- Loại bỏ các gen “xấu” ra khỏi NST
- Xác định vị trí của gen trên NST
Mất đoạn D
1
Là dạng đột biến làm cho 1 đoạn nào đó của NST lặp lại 1 hay nhiều lần.
Tiếp hợp không bình thường, trao đổi chéo không cân giữa 2 cromatit cùng cặp.
- Làm tăng hoặc giảm mức độ biểu hiện của tính trạng
- Làm giảm khả năng sinh sản, giảm sức sống nhưng yếu hơn dạng mất đoạn.
- Làm thay đổi trình tự phân bố các gen trên 1 NST , làm thay đổi nhóm gen liên kết-
Lặp đoạn BC
2
- Là dạng đột biến làm cho 1 đoạn nào đó của NST quay ngược 1800
- Có đảo đoạn ngoài tâm động và đảo đoạn gồm tâm động.
Một đoạn NST bị đứt, quay ngược 1800 rồi nối lại ở vị trí cũ.
Làm thay đổi trình tự phân bố các gen trên NST, không làm mất vật chất di truyền nên ít ảnh hưởng đến sức sống
Tạo ra sự đa dạng giữa các nòi trong cùng 1 loài.
Đảo gồm không động
4
3
Đảo gồm tâm động
- Là dạng đột biến dẫn đến sự trao đổi đoạn NST
- Sự trao đổi đoạn có thể xảy ra trong 1 NST hoặc giữa các NST không tương đồng (gồm tương hỗ và không tương hỗ)
NST bị đứt 1 đoạn rồi nối vào cùng NST ở vị trí mới hay vào NST khác.
- Làm thay đổi trình tự phân bố các gen trên 1 NST , làm thay đổi nhóm gen liên kết- Chuyển đoạn lớn thường làm mất khả năng sinh sản, gây chết...
Có thể tạo ra giống mới, loài mới.
5
6
7
Chuyển đoạn tương hổ
Chuyển đoạn không tương hổ
Chuyển đoạn trên cùng 1 NST
Hội chứng “mèo kêu”:
(mất đoạn NST số 5)
CŨNG CỐ
1
2
3
4
5
6
7
Mất
Lặp
Đảo gồm tâm động
Đảo gồm không động
Chuyển đoạn tương hổ
Chuyển đoạn không tương hổ
Chuyển đoạn trên cùng 1 NST
DẶN DÒ
- Học bài và trả lời các câu hỏi 1,2,3,4,5 trang 26 SGK
- Nghiên cứu bài 6 và hoàn thành bảng sau: