Bài 5. Lời văn, đoạn văn tự sự

Kính chào thầy cô

cùng các em học sinh
(1) Hùng Vưuơng thứ mưuời tám có một ngưuời con gái tên là Mị Nưuơng, nguười đẹp nhuư hoa, tính nết hiền dịu. Vua cha yêu thưuơng nàng hết mực, muốn kén cho con một ngưuời chồng thật xứng đáng.
(Sơn Tinh, Thuỷ Tinh)
(2) Một hôm có hai chàng trai đến cầu hôn. Một ngưuời ở vùng núi Tản Viên có tài lạ [.]. Nguời ta gọi chàng là Sơn Tinh. Một nguười ở miền biển, tài năng cũng không kém [.]. Nguười ta gọi chàng là Thuỷ Tinh. [.], cả hai đều xứng đáng làm rể vua Hùng.
(Sơn Tinh, Thuỷ Tinh)
Khi kể người có thể giới thiệu tên, họ, lai lịch, quan hệ, tính tình, tài năng, ý nghĩa của nhân vật
(3) ``Thuỷ Tinh đến sau, không lấy đuợc vợ, đùng đùng nổi giận, đem quân đuổi theo đòi cưuớp Mị Nuương. Thần hô muưa, gọi gió làm thành giông bão rung chuyển cả đất trời, dâng nuước sông lên cuồn cuộn đánh Sơn Tinh. Nuước ngập ruộng đồng, nuước ngập nhà cửa, nưuớc dâng lên luưng đồi, suườn núi, thành Phong Châu nhuư nổi lềnh bềnh trên một biển nuớc.`` (Sơn Tinh, Thuỷ Tinh)
(1) Hùng Vưuơng thứ mưuời tám có một ngưuời con gái tên là Mị Nưuơng, nguười đẹp nhuư hoa, tính nết hiền dịu. Vua cha yêu thưuơng nàng hết mực, muốn kén cho con một ngưuời chồng thật xứng đáng.
(2) Một hôm có hai chàng trai đến cầu hôn. Một ngưuời ở vùng núi Tản Viên có tài lạ [.]. Nguời ta gọi chàng là Sơn Tinh. Một nguười ở miền biển, tài năng cũng không kém [.]. Nguười ta gọi chàng là Thuỷ Tinh. [.], cả hai đều xứng đáng làm rể vua Hùng.
(3) ``Thuỷ Tinh đến sau, không lấy đuợc vợ, đùng đùng nổi giận, đem quân đuổi theo đòi cưuớp Mị Nuương. Thần hô muưa, gọi gió làm thành giông bão rung chuyển cả đất trời, dâng nuước sông lên cuồn cuộn đánh Sơn Tinh. Nuước ngập ruộng đồng, nuước ngập nhà cửa, nưuớc dâng lên luưng đồi, suờn núi, thành Phong Châu nhuư nổi lềnh bềnh trên một biển nuớc.``
(1) Hùng Vưuơng thứ mưuời tám có một ngưuời con gái tên là Mị Nưuơng, nguười đẹp nhuư hoa, tính nết hiền dịu. Vua cha yêu thưuơng nàng hết mực, muốn kén cho con một ngưuời chồng thật xứng đáng.
(Sơn Tinh, Thuỷ Tinh)
=>Ý định kén rể của vua Hùng
(2) Một hôm có hai chàng trai đến cầu hôn. Một ngưuời ở vùng núi Tản Viên có tài lạ [.]. Nguời ta gọi chàng là Sơn Tinh. Một nguười ở miền biển, tài năng cũng không kém [.]. Nguười ta gọi chàng là Thuỷ Tinh. [.], cả hai đều xứng đáng làm rể vua Hùng.
(Sơn Tinh, Thuỷ Tinh)
=> Sơn Tinh, Thủy Tinh cầu hôn
(3) ``Thuỷ Tinh đến sau, không lấy đuợc vợ, đùng đùng nổi giận, đem quân đuổi theo đòi cưuớp Mị Nuương. Thần hô muưa, gọi gió làm thành giông bão rung chuyển cả đất trời, dâng nuước sông lên cuồn cuộn đánh Sơn Tinh. Nuước ngập ruộng đồng, nuước ngập nhà cửa, nưuớc dâng lên luưng đồi, suườn núi, thành Phong Châu nhuư nổi lềnh bềnh trên một biển nuớc.``
=> Thủy Tinh đem quân đánh Sơn Tinh
(1) Hùng Vưuơng thứ mưuời tám có một ngưuời con gái tên là Mị Nưuơng, nguười đẹp nhuư hoa, tính nết hiền dịu. Vua cha yêu thưuơng nàng hết mực, muốn kén cho con một ngưuời chồng thật xứng đáng.
(2) Một hôm có hai chàng trai đến cầu hôn. Một ngưuời ở vùng núi Tản Viên có tài lạ [.]. Nguời ta gọi chàng là Sơn Tinh. Một nguười ở miền biển, tài năng cũng không kém [.]. Nguười ta gọi chàng là Thuỷ Tinh. [.], cả hai đều xứng đáng làm rể vua Hùng.
(3) ``Thuỷ Tinh đến sau, không lấy đuợc vợ, đùng đùng nổi giận, đem quân đuổi theo đòi cưuớp Mị Nuương. Thần hô muưa, gọi gió làm thành giông bão rung chuyển cả đất trời, dâng nuước sông lên cuồn cuộn đánh Sơn Tinh. Nuước ngập ruộng đồng, nuước ngập nhà cửa, nưuớc dâng lên luưng đồi, suờn núi, thành Phong Châu nhuư nổi lềnh bềnh trên một biển nuớc.``
Viết hoặc kể đoạn văn nêu ý chính: Tuệ Tĩnh là người thầy thuốc luôn hết lòng thương yêu cứu giúp người bệnh, không kể người bệnh đó có địa vị như thế nào, giàu hay nghèo.
Tuệ Tĩnh là người thầy thuốc luôn hết lòng thương yêu cứu giúp người bệnh, không kể người bệnh đó có địa vị như thế nào, giàu hay nghèo. Một hôm, ông chuẩn bị theo con nhà quý tộc vào tư dinh để xem bệnh cho nhà quý tộc thì bất ngờ có hai vợ chồng người nông dân khiêng đứa con bị gãy đùi đến xin ông chạy chữa. Ông liền xem mạch cho cậu bé rồi bảo con nhà quý tộc là ông phải chữa gấp cho chú bé, để chậm tất có hại. Nói rồi, ông bắt tay ngay vào việc chữa trị cho chú bé.
.
Tuệ Tĩnh là người thầy thuốc luôn hết lòng thương yêu cứu giúp người bệnh, không kể người bệnh đó có địa vị như thế nào, giàu hay nghèo. Một hôm, ông chuẩn bị theo con nhà quý tộc vào tư dinh để xem bệnh cho nhà quý tộc thì bất ngờ có hai vợ chồng người nông dân khiêng đứa con bị gãy đùi đến xin ông chạy chữa. Ông liền xem mạch cho cậu bé rồi bảo con nhà quý tộc là ông phải chữa gấp cho chú bé, để chậm tất có hại. Nói rồi, ông bắt tay ngay vào việc chữa trị cho chú bé.
Viết đoạn văn nêu ý chính: Thánh Gióng cưỡi ngựa sắt phun lửa giết chết hết giặc Ân.
Thánh Gióng đã trở thành một tráng sĩ oai phong lẫm liệt. Tráng sĩ mặc áo giáp, cầm roi, nhảy lên mình ngựa. Ngựa phun lửa, phi thẳng đến nơi có giặc, giặc chết như rạ. Roi sắt gãy, tráng sĩ nhổ những bụi tre cạnh đường quật vào giặc. Cuối cùng, giặc tan vỡ, đám tàn quân dẫm đạp lên nhau chạy trốn...
Ghi nhớ:
- Mỗi đoạn văn thuường có một ý chính, diễn đạt thành một câu gọi là câu chủ đề. Các câu khác diễn đạt những ý phụ dẫn đến ý chính đó, hoặc giải thích cho ý chính, làm cho ý chính nổi lên.
b. ``Ngày mùa, tôi tớ ra đồng làm cả, phú ông có ba cô con gái thay phiên nhau đưa cơm cho Sọ Dừa. Hai cô chị ác nghiệt, kiêu kì, thường hắt hủi Sọ Dừa�; còn cô em út hiền lành, tính hay thương người, đối đãi với Sọ Dừa rất tử tế.`` (Sọ Dừa)
c. ``Cô không đẹp, chỉ xinh thôi. Và tính cô cũng như tuổi cô còn trẻ con lắm. Thấy khách hàng nói một câu bông đùa, cô đã tưởng người ta chòng ghẹo mình, díu đôi lông mày lại và ngoe nguẩy cái mình. Khách trông thấy chỉ cười. Nhưng cô cũng không giận ai lâu, chỉ mộtlát cô lại vui tính ngay�!`` (Thạch Lam, Hàng nước cô Dần)
Mỗi đoạn văn trên kể về điều gì�? Hãy gạch dưới câu chủ đề có ý quan trọng nhất của mỗi đoạn văn. Các câu văn triển khai chủ đề ấy theo thứ tự nào�?
a. ``Thế là Sọ Dừa đến nhà phú ông. Cậu chăn bò rất giỏi. Hằng ngày, Sọ Dừa lăn sau đàn bò ra đồng, tối đến lại lăn sau đàn bò về chuồng. Ngày nắng cũng như ngày mưa, bò con nào con nấy bụng no căng. Phú ông mừng lắm.``
Bài 1�: Đọc các đoạn văn dưới đây và trả lời câu hỏi�:
-> Sọ Dừa chăn bò rất giỏi.
a. ``Thế là Sọ Dừa đến nhà phú ông (1). Cậu chăn bò rất giỏi (2). Hằng ngày, Sọ Dừa lăn sau đàn bò ra đồng, tối đến lại lăn sau đàn bò về chuồng (3). Ngày nắng cũng nhuư ngày mưua, bò con nào con nấy bụng no căng (4). Phú ông mừng lắm. (5)``
Bài 1�: Đoạn văn (a) kể về điều gì�? Hãy gạch dưới câu chủ đề có ý quan trọng nhất của mỗi đoạn văn (a). Các câu văn triển khai chủ đề ấy theo thứ tự nào�?
a. ``Thế là Sọ Dừa đến nhà phú ông (1). Cậu chăn bò rất giỏi (2). Hằng ngày, Sọ Dừa lăn sau đàn bò ra đồng, tối đến lại lăn sau đàn bò về chuồng (3). Ngày nắng cũng nhuư ngày mưua, bò con nào con nấy bụng no căng (4). Phú ông mừng lắm. (5)``
Bài 2�: Đọc hai câu văn sau, theo em, câu nào đúng câu câu nào sai, vì sao�?
a. Ngưuời gác rừng cuưỡi ngựa, lao vào bóng chiều, nhảy lên luưng ngựa, đóng chắc chiếc yên ngựa.
b. Ngưuời gác rừng đóng chắc chiếc yên ngựa, nhảy lên lung ngựa, rồi lao vào bóng chiều.
Trả lời�:
- Câu b đúng vì cách sắp xếp thứ tự các hành động hợp lô gíc.
- Câu a sai vì sắp xếp thứ tự các hành động không hợp lôgíc�: không thể cuưỡi ngựa, nhảy lên lưung ngựa rồi mới đóng chắc yên ngựa.
Bài 3�: Hãy viết câu giới thiệu các nhân vật�: Thánh Gióng, Lạc Long Quân, Âu Cơ, Tuệ Tĩnh.
- Thánh Gióng là nguười anh hùng có công đánh đuổi giặc ân, bảo vệ đất nuước.
- Lạc Long Quân có sức khẻo phi thưuờng.
- Âu Cơ là bà mẹ chung của ngưuời Việt.
- Tuệ Tĩnh là danh y tài cao đức trọng.
Bài tập 4 SGK/60: Viết đoạn văn nêu ý chính: Thánh Gióng cưỡi ngựa sắt phun lửa giết chết hết giặc Ân.
Đoạn văn tham khảo:
Khi sứ giả mang ngựa sắt, roi sắt, áo giáp sắt đến, Gióng bỗng vươn vai thành tráng sĩ oai phong, lẫm liệt. Tráng sĩ mặc áo giáp, cầm roi sắt nhảy lên mình ngựa. Ngựa phun lửa xông thẳng về phía quân giặc, đón đầu chúng đánh giết hết lớp này đến lớp khác, giặc chết như rạ.
LỜI VĂN, ĐOẠN VĂN TỰ SỰ
Lời
văn
tự
sự
Đoạn
văn
tự
sự
Giới
thiệu
nhân
vật
Kể
sự
việc
Ý
phụ
Ý
chính
( Câu
chủ
đề)