Bài 5. Glucozơ

TRƯỜNG THPT TIÊN LÃNG
CHƯƠNG II: CACBOHIĐRAT
BÀI 5 : GLUCOZƠ
I. TÍNH CHẤT VẬT LÝ VÀ TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN.
Tính chất vật lý
Trạng thái tự nhiên.
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ.
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC.
Tính chất của an col đa chức.
Tính chất cảu Anđêhit
Phản ứng lên men
IV. ĐIỀU CHẾ VÀ ỨNG DỤNG
Điều chế.
ứng dụng.
TÍNH CHẤT VẬT LÝ VÀ TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN
Tính chất vật lý.
- Glucozơ là chất kết tinh không màu, nóng chảy ở 146oC (dạng α) và 150oC (dạng β)
Dễ tan trong nước, có vị ngọt.
2. Trạng thái tự nhiên
- Glucozơ có trong hầu hết các bộ phận của cây như lá, hoa, rễ,… và nhất là trong quả chín (quả nho chín).
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
- Glucozơ là hợp chất tạp chức, phân tử có cấu tạo của andehit và ancol 5 chức.
- CTPT: C6H12O6
Các dữ kiện thực nghiệm chứng minh CTCT của glucozơ:
CH2OH[CHOH]4CHO
+ Khử hoàn toàn glucozơ thu được hexan.
=> glucozơ có 6C.
+ Glucozơ có pư tráng bạc, khi tác dụng với brom tạo thành axit gluconic.
=> glucozơ có nhóm CHO.
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
+ Glucozơ phản ứng với Cu(OH)2 tạo thành dung dịch có màu xanh lam.
=> glucozơ có nhiều nhóm OH nằm cạnh nhau.
+ Glucozơ tạo este chứa 5 gốc CH3OO-.
=> glucozơ có 5 nhóm OH.
* Chú ý: Trong thực tế glucozơ tồn tại ở 2 dạng mạch vòng α – glucozơ và β – glucozơ.
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC.
Glucozơ có tính chất của anđehit và ancol đa chức.
1.Tính chất của an col đa chức.
Tác dụng với dd Cu(OH)2
- Ở nhiệt độ thường, glucozơ hòa tan Cu(OH)2 tạo thành dd phức đồng – glucozơ có màu xanh lam.
2C6H12O6+Cu(OH)2→2H2O +(C6H11O6)2Cu
1.Tính chất của an col đa chức.
Phản ứng tạo este:
- Khi tác dụng với anhidit axetic (CH3COO)2O có mặt xúc tát piridin, glucozơ có thể tạo este có 5 gốc axetat C6H7O(OCOCH3)5
2. Tính chất của anđêhit
Oxi hóa glucozơ bằng dd AgNO3 trong amoniac (pư tráng bạc) t0c
CH2OH[CHOH]4CHO H2O+2AgNO3+ 3NH3
2Ag↓+ 2NH4NO3 +CH2[CHOH]4COONH4
2. Tính chất của anđêhit
b. Oxi hóa glucozơ bằng Cu(OH)2:
CH2OH[CHOH]4CHO + 2Cu(OH)2+NaOH
Cu2O↓ +3H2O+HOCH2[CHOH]COONa.
2. Tính chất của anđêhit
c. Khử glucozơ bằng hiđro:
CH2OH[CHOH]4CHO + H2
 CH2OH[CHOH]4CH2OH (sobitol)
3. Phản ứng lên men
C6H12O6 2C2H5OH + 2CO2
IV. ĐIỀU CHẾ VÀ ỨNG DỤNG
Điều chế
Trong CN, glucozơ được điều chế bằng cách thủy phân tinh bột nhờ xúc tác HCl loãng hoặc enzin.
Thủy phân xenlulozơ nhờ xúc tác HCl loãng.
(C6H10O5)n + nH2O nC6H12O6


IV. ĐIỀU CHẾ VÀ ỨNG DỤNG
Ứng dụng (SGK)