Bài 5. Dinh dưỡng nitơ ở thực vật

S�� GIA�O DÚC VA� �A�O TÁO TƯNH B�NH THUAÔN
TR���NG THPT LEĐ L��I - TOƠ: HOA� -SINH
Ba�i 5: DINH D���NG NIT� �� TH��C VAÔT
GV: NGUYỄN ĐÌNH LÀNH
DINH DÖÔÕNG NITÔ ÔÛ THÖÏC VAÄT
Bài 5
I - Mục tiêu bài học:
Sau khi học xong bài này học sinh cần:
- Nêu được vai trò của nitơ tronh đời sống của cây.
- Trình bầy được quá trình đồng hoá.
II - Đồ dùng dạy học:
- Hình vễ: 5.1 và 5.2 SGK.
- Máy chiếu.
III - Nội dung bài học:
I - Vai trò sinh lí của nguyên tố nitơ.
II - Quá trình đồng hoá nitơ ở thực vật:
1. Quá trình khử nitrat.
2. Quá trình đồng hoá NH3 trong mô thực vật.
- Nguyên tố nitơ có vai trò như thế nào đối với đời sống của thực vật là nội dung của bài học ngày hôm nay.
Nêu hỗn hợp phân khoáng phổ biến trong sản xuất nông nghiệp?

1. Dạng nitơ được cây hấp thu:
NH4+ và NO3-
2. Vai trò sinh lí của nguyên tố nitơ:
? Vai trò chung:
- Nitơ là nguyên tố dinh dưỡng thiết yếu.

I - VAI TRÒ SINH LÍ CỦA NGUYÊN TỐ NITƠ
Tr�nh ba�y th� nghieôm va� nhaôn xe�t vai tro� cụa nguyeđn toâ nit� trong qua� tr�nh pha�t trieơn cụa cađy?
Cây dứa được trồng trong đất đủ các nguyên tố khoáng
Cây dứa trồng trong đất thiếu nitơ
Dấu hiệu thiếu nitơ ở cây bắp
Dấu hiệu thiếu nitơ ở lá cà chua
? Vai tro� caâu tru�c:
- Nit� la� tha�nh phaăn khođng theơ thay theâ cụa nhieău h��p chaât sinh hóc quan tróng nh�: prođteđin, axit nucleđic, dieôp lúc, ATP. trong c� theơ th��c vaôt
Neđu vai tro� caâu tru�c cụa nguyeđn toâ nit�?
I - VAI TRÒ SINH LÍ CỦA NGUYÊN TỐ NITƠ
1. Dáng nit� ����c cađy haâp thu:
2. Vai tro� sinh l� cụa nguyeđn toâ nit�:
? Vai tro� chung:
 Vai troø ñieàu tieát:
- Ñieàu tieát caùc quaù trình trao ñoåi chaát.
- Cung caáp naêng löôïng.
- Ñieàu tieát traïng thaùi ngaäm nöôùc cuûa caùc phaân töû proâteâin trong teá baøo chaát.
Neđu vai tro� �ieău tieât cụa nguyeđn toâ nit�?
I - VAI TRÒ SINH LÍ CỦA NGUYÊN TỐ NITƠ
1. Dáng nit� ����c cađy haâp thu:
2. Vai tro� sinh l� cụa nguyeđn toâ nit�:
Vai tro� chung:
Vai tro� caâu tru�c:
II - QUÁ TRÌNH ĐỒNG HOÁ NITƠ Ở THỰC VẬT
Quá trình khử nitrat:
- Quá trình chuyển hoá NO3- thành NH4+ theo sơ đồ:
NO2-
NH4+
- Qua� tr�nh ����c th��c hieôn trong mođ reê va� mođ la�,
caăn co� Mo va� Fe hoát hoa� ca�c enzim.
NO3-
Reê cađy haâp thú nit� �� dáng NH4+ va� NO3- t�� �aât nh�ng nit� trong ca�c h��p chaât h��u c� caâu tha�nh c� theơ th��c vaôt chư toăn tái �� dáng NH4+. Vaôy trong cađy xạy ra qua� tr�nh g�?
Qua� tr�nh kh�� nitrat dieên ra nh� theâ na�o? Xạy ra �� �ađu trong cađy?
II - QUÁ TRÌNH ĐỒNG HOÁ NITƠ Ở THỰC VẬT
2 - Quá trình đồng hoá NH3 trong mô thực vật
Amin hoá trực tiếp các axít xêtô:
- Chuyển vị amin:
Ax�t xeđtođ
NH3
Ax�t amin
+
Ax�t xeđtođ
Ax�t amin
+
Ax�t amin m��i
Ax�t xeđtođ m��i
+
Theo 3 con ����ng sau:
Qua� tr�nh �oăng hoa� NH3 trong mođ th��c vaôt dieên ra nh� theâ na�o?
VD: Axit ? - xeđtođglutaric + NH3 -> Axit glutamic
VD:
Axit glutamic + Axit piruvic -> Alanin + Axit ? - xeđtođglutaric
II - QUÁ TRÌNH ĐỒNG HOÁ NITƠ Ở THỰC VẬT
2 - Quá trình đồng hoá NH3 trong mô thực vật
Amin hoá trực tiếp các axít xêtô:
- Chuyển vị amin:
- Hình thành amit:
NH3
Ax�t amin �icacbođxilic
Amit
+
+ Kh�� �oôc NH3 d� th��a.
+ D�� tr�� NH3 cho qua� tr�nh toơng h��p ax�t amin khi caăn thieât.
Vai tro� s�� h�nh tha�nh amit
S�� h�nh tha�nh amit trong th��c vaôt co� vai tro� g�?
VD: Axit glutamic + NH3 -> Glutamin
NH3 t�ch luy� nhieău trong mođ se� gađy �oôc cho teâ ba�o, nh�ng khi cađy sinh tr���ng mánh th� lái thieâu hút NH3 . Vaôy, c� theơ th��c vaôt �a� giại quyeât mađu thuaên �o� nh� theâ na�o?
CỤNG COÂ
Cađu 1: Nguyeđn toâ nit� ����c cađy haâp thú d���i dáng?
a. N2
b. NH3
c. NO2-
d. NO3- , NH4+
d
Cađu 2. Daâu hieôu thieâu nit� �aịc tr�ng la�?
a. La� co� ma�u va�ng nhát.
b. La� co� �oâm traĩng.
c. La� he�o.
d. Cađy cheât.
a
Cađu 3. Qua� tr�nh kh�� nitrat theo s� �oă na�o sau �ađy?
a. NO3- -> NH4+ -> NO2-
b. NO2- -> NO3- -> NH4+
c. NO3- -> NO2- -> NH4+
d. NH4+ -> NO3- -> NO2-

C
Cađu 4. S�� h�nh tha�nh amit trong mođ th��c vaôt co� y� ngh�a sinh hóc quan tróng la�?
Giại �oôc NH3 d� th��a.
b. Táo nguoăn d�� tr�� NH3 cho qua� tr�nh toơng h��p ax�t amin khi caăn thieât.
c. Giại �oôc NH3 d� th��a va� táo nguoăn d�� tr�� NH3 cho qua� tr�nh toơng h��p ax�t amin khi caăn thieât.
d. Tham gia �ieău tieât qua� tr�nh trao �oơi chaât cụa teâ ba�o.
c
DAỊN DO�
Hóc ba�i va� trạ l��i cađu ho�i SGK
�óc múc: " Em co� bieât? "
Soán tr���c ba�i 6 ( Dinh d���ng khoa�ng nit� �� th��c vaôt (tieâp theo) )
Mong quý thầy, cô giáo
góp ý để bài soạn được hoàn chỉnh hơn
Cảm ơn và chào tạm biệt!