Bài 5. Dinh dưỡng nitơ ở thực vật

Tiết 5_ Bài 5,6
DINH DƯỠNG NITƠ Ở THỰC VẬT
Hãy quan sát hình 5.1 và trả lời 2 câu hỏi sau:
1/ Vì sao khi cây thiếu nitơ lá thường có màu vàng?
2/ Tại sao khi thiếu nitơ quá trình sinh trưởng của cây giảm, cây không phát triển được?
I. Vai trò sinh lí của nguyên tố nitơ
- Vai trò chung
- Vai trò cấu trúc
- Vai trò điều tiết
II. Quá trình đồng hoá nitơ ở thực vật(giảm tải)
III.Nguồn cung cấp nitơ tự nhiên cho cây
Nitơ không khí
Nitơ trong đất
IV. Quá trình chuyển hoá nitơ trong đất và cố định nitơ
Hình 6.1: sự phụ thuộc về mặt dinh dưỡng của cây vào hoạt động của vi sinh vật đất
Chất hữu cơ
NH4+
NO3-
VK amôn hoá
VK nitrat hoá
Vi sinh vật amôn hóa
Vi khuẩn Bacillus

Nitrosomonas
Nitrosococcus
Vi sinh vật nitrat hoá


vsv kị khí
Phản nitrat hoá
Trong trồng trọt để tránh mất đạm cho đất chúng ta cần phải làm gì?
Cày xới đất để tạo độ thoáng khí cho đất.
Bón vôi để khử chua.
Bón nhiều phân hữu cơ.
Tưới thật nhiều phân đạm cho cây.
Bón nhiều phân hoá học cho đất.
Đáp án đúng sẽ là:
1/ Câu A,B,C,D.
2/ Câu A,B,C,D,E.
3/ Câu B,C,D, E.
4/ Câu A,B,C.
2. Quá trình cố đinh nitơ phân tử
Khái niệm (sgk)
Con đường sinh học cố định nitơ do các vi sinh vật thực hiện.
Có 2 nhóm vi sinh vật có khả năng cố định nitơ
IV. Quá trình chuyển hóa nitơ trong đất và cố định nitơ
Cyanobacteria
(Tảo lam)

Nostoc
Nhóm vi sinh vật sống
tự do
Hồ Erie giống như viên ngọc màu xanh lục trong bức ảnh do vệ tinh nhân tạo chụp từ vũ trụ. Màu xanh của hồ được tạo nên bởi tảo. (Ảnh: NASA)
Xác một con cá dạt vào bờ của hồ Erie ở biên giới Mỹ và Canada. Hàng nghìn con cá chết do thiếu dưỡng khí sau khi tảo bùng phát trên mặt hồ. (Ảnh: NSF)
Một thuyền máy lướt trên mặt hồ Erie. Tảo không chỉ gây thiệt hại cho ngành du lịch và thủy sản, mà còn có thể gây hại cho sức khỏe con người. (Ảnh: National Geographic)
Nhóm vi sinh vật sống cộng sinh với thực vật
Bèo hoa dâu
Anabaena azollae
Bèo hoa dâu và Anabaena có mối quan hệ cộng sinh. Do
đó, Bèo hoa dâu được thả trong ruộng lúa như một loại phân bón giàu Nitơ.


Vi sinh vật sống cộng sinh rễ cây Họ đậu
Vi khuẩn chi Rhizobium
* Vì sao các vi sinh vật sống tự do và sống cộng sinh có khả năng cố định được nitơ phân tử thành NH3 ?
Trên đất nghèo đạm chúng ta cần trồng loại cây gì để cải tạo đất?
Cây họ Đậu, cây keo …
Nitrogenaza
Lực khử mạnh (NADH, FADH2)
Có ATP
Thực hiện trong điều kiện kị khí.
Điều kiện xảy ra
V. Phân bón với năng suất cây trồng và môi trường
Bài tập: Nối cột A với cột B thành câu có nghĩa đúng cho kết quả ở cột C
1 c
2b
3a
4e
5d
- Bón phân hợp lí và năng suất cây trồng: 4 ĐÚNG
+ Đúng lượng.
+ Đúng loại.
+ Đúng lúc.
+ Đúng cách.
Phương pháp bón:
+ Qua rễ: bón thúc và bón lót
+ Qua lá:
Việc bón phân quá mức ảnh hưởng như thế nào đến môi trường?

Bón phân vượt nhu cầu  cây không hấp thụ
hết Dư lượng sẽ
tích trữ trong đất ô nhiễm đất và nước ngầm
rửa trôi theo mưa ô nhiễm thủy vực
→ phát triển thái quá các VSV, rong, tảo hoại sinh
→ hiện tượng bùng nổ của VSV thủy sinh.
. Ô nhiễm nông sản ảnh hưởng đến sức khoẻ con người, động vật khi ăn phải.
Sông Potomac (Mỹ) màu xanh lục do bùng nổ tảo cyanobacteria
Phần bắc biển Caspi mang
màu xám bùn
do tảo nở hoa
Cá chết ở vịnh Mexico do ăn phải tảo độc
Người dân Trung Quốc nhìn những đống tảo trên bờ biển tại thành phố Thanh Đảo, tỉnh Sơn Đông. (Ảnh: Tân Hoa Xã)
Binh sĩ Trung Quốc vớt tảo ở bờ biển thuộc thành phố Thanh Đảo, tỉnh Sơn Đông. (Ảnh: Tân Hoa Xã)
Biện pháp:
+ Sử dụng phân bón hợp lí.
+ Sản xuất, sử dụng các loại rau sạch ( rau mầm, cây trồng thuỷ canh, khí canh…)
Củng cố
Vk amôn hoá
Vk nitrat hoá
Vk phản nitrat hoá
Vk cố định nitơ
Củng cố
Câu 1: Dạng nitơ mà cây hấp thụ được là
A. N2.
B. NO3-.
C. NH4+.
D. NO3-, NH4+.
Câu 2: Loài thực vật thường được thả vào ruộng lúa nhằm cung cấp thêm đạm cho đất là:
Cây họ Đậu.
Cây Keo.
Cây Bèo hoa dâu.
Rong, rêu.