Bài 5. Điện thế. Hiệu điện thế

I. Điện thế
Khái niệm điện thế

Trong công thức tính thế năng của một điện tích q tại điểm M trong điện trường thì hệ số VM không phụ thuộc q , mà chỉ phụ thuộc điện trường tại M

Nó đặc trưng cho điện trường về phương diện tạo ra thế năng của điện tích q . Ta gọi nó là điện thế tại M
2. Định nghĩa

Điện thế tại một điểm M trong điện trường là đại lượng đặc trưng riêng cho điện trườngvề phương diện tạo ra thế năng khi đặc tại đó một điện tích q . Nó được xác định bằng thương số của công của lực điện tác dụng lên q khi q di chuyển từ M ra vô cực và độ lớn của q .

3. Đơn vị điện thế

Đơn vị điện thế là vôn ( V )
( nếu q = 1C ; AM vô cực = 1J => VM = 1V )

4. Đặc điểm của điện thế

Điện thế là đại lượng đại số , trong công thức vì q > 0 nên :
A M vô cực > 0 => VM > 0
A M vô cực < 0 => VM < 0

Điện thế của đất và của một điểm ở vô cực thường được chọn làm mốc ( bằng 0 )
II. Hiệu điện thế
Hiệu điện thế giữa hai điểm M và N là hiệu giữa điện thế VM và VN

UMN = VM – VN
1. Định nghĩa


Ta có
UMN = VM – VN

=>

Mặt khác ta có thể viết



Kết quả , ta thu được :


Vậy , hiệu điện thế giữa hai điểm M , N trong điện trường đặc trưng cho khả năng sinh công của điện trường trong sự di chuyển của điện tích từ M đến N . Nó được xác định bằng thương số của công của lực điện tác dụng lên điện tích q trong sự di chuyển từ M đến N và độ lớn của q
2. Đo hiệu điện thế

Người ta đo hiệu điện thế tĩnh điện bằng tĩnh điện kế
3. Hệ thức giữa hiệu điện thế và cường độ điện trường

Xét hai điểm M và N trên một đường sức điện của một điện trường đều
Nếu di chuyển một điện tích q trên đường thẳng MN thì công của lực sẽ là
AMN = q.E.d
( với d = MN )
Hiệu điện thế giữa hai điểm M , N :



Hay :

GHI NHỚ :

Điện thế tại một điểm M đặc trưng cho khả năng sinh công của điện trường khi đặt tại một điện tích q



Hiệu điện thế giữa hai điểm đặc trưng cho khả năng sinh công của điện trường trong sự di chuyển của điện tích q từ điểm nọ đến điểm kia


Đơn vị của điện thế và hiệu điện thế là vôn ( V )

Hệ thức giữa hiệu điện thế và cường độ điện trường
U = E.d
=