Bài 5. Châu Phi và khu vực Mĩ Latinh (Thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX)

BÀI 5
CÁC NƯỚC CHÂU PHI
VÀ MĨ LA TINH
I. CÁC NƯỚC CHÂU PHI
Lược đồ các nước Châu Phi
Bao gồm 54 nước ,30,3 triệu km2, 800 triệu người (2000)
1. Vài nét về cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc
- Sau chiến tranh thế giới thứ hai, phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc bùng nổ mạnh mẽ ở Châu Phi:
Bảng tổng hợp các PTĐTGĐLDT ở Châu Phi
Bảng tổng hợp các PTĐTGĐLDT ở Châu Phi
Nelson Mandela
2.Tình hình phát triển kinh tế xã hôi :
Các nước đạt nhiều thành tựu trong xây dưng đất nước song bộ mặt Châu Phi căn bản chưa thay đổi.
- Khó khăn:
+ Chính trị: Xung đột sắc tộc và tôn giáo, đảo chính, nội chiến…
+ Kinh tế: Đói nghèo, nợ nước ngoài ...
+Xã hội: Bệnh tật, mù chữ, bùng nổ dân số…
thách thức lớn với Châu Phi.
- 5/1963 Tổ chức thống nhất Châu Phi được thành lập, đến năm 2002 đổi thành liên minh Châu Phi (AU) đang triển khai nhiều chương trình phát triển châu lục
Chiến tranh ở Liberia
Nạn đói ở Châu Phi
33 nước ,20,5 triệu km2, 517 triệu người (2000)
II. CÁC NƯỚC MĨ LA TINH
1. Vài nét về quá trình đấu tranh giành và bảo vệ độc lập dân tộc
- Trước CTTG II: về hình thức là những nước độc lập nhưng lệ thuộc Mỹ.
Sau CTTG II, Mĩ tìm cách biến Mĩ Latinh thành “sân sau” và xây dựng các chế độ độc tài thân Mĩ => Cuộc đấu tranh của nhân dân bùng nổ và phát triển.

+ Ngày 1/1/1959 cách mạng Cuba dưới sự lãnh đạo của PhiđenCaxtơrô giành thắng lợi, lật đổ chế độ độc tài Batixta, thành lập nước Cộng hoà Cuba do Phiđen đứng đầu.

- Thập niên 60 – 70, phong trào giành nhiều thắng lợi: Panama (1964–1999), 13 quốc gia vùng Caribê (1983).

- Hình thức đấu tranh phong phú: bãi công, nổi dậy, đấu tranh vũ trang… => khiến Mĩ Latinh trở thành “lục địa bùng cháy”, lật đổ chế độ độc tài phản động, giành lại chủ quyền dân tộc: Chilê, Nicaragoa, Vênêzuêla, Goatêmala…
Fidel Castro hồi tháng 10 - 1978
Batista Fulgencio
CUBA
2. Tình hình phát triển kinh tế - xã hội
- Trong những thập niên 50 - 70:
+ Braxin, Áchentina, Mêhicô đã trở thành các nước công nghiệp mới (NIC).
+ Với Cuba, sau khi cách mạng thành công đã tiến hành cải cách dân chủ đi lên CNXH, xây dựng kinh tế, phát triển văn hoá, giáo dục, y tế…
Một tòa nhà trong thủ đô La habana có kiến trúc theo phong cách châu Âu
Thủ đô La Habana
Từ thập niên 80 rơi vào tình trạng: kinh tế suy thoái, lạm phát tăng nhanh ,khủng hoảng trầm trọng, nợ nước ngoài chồng chất, chính trị biến động…
Sang thập niên 90 kinh tế có chuyển biến tích cực
Hạn chế: mâu thuẫn xã hội, tham nhũng…

Fidel Castro (ở giữa) trong buổi gặp mặt với Nikita Kruschev tại khách sạn Theresa ở New York, tháng 10-1960.
Fidel Castro thăm Oran, Algeria, tháng 5-1972.
Tại nhà cựu Tổng thống Nam Phi Nelson Mandela năm 2001
Trong chuyến thăm Tổng thống Robert Mugabe tại Zimbabwe 6 - 2002
Ảnh chụp tháng 1 - 2008 trong cuộc gặp tổng thống Brazil - Luiz Inacio Lula da Silva