Bài 5. Châu Phi và khu vực Mĩ Latinh (Thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX)

BÀI 5
CHÂU PHI VÀ
KHU VỰC MỸ LA TINH
1) Châu Phi
a) Khái quát chung
Là nơi có nền văn minh lâu đời.
Có vị trí chiến lược quan trọng
Thị trường rộng lớn, nguồn
nhân công rẻ mạt
Tài nguyên phong phú...
Trở thành mục tiêu xâm
lược cho chủ nghĩa tư bản
phương Tây
b) Các nước đế quốc phân chia châu Phi
Từ giữa thế kỉ XIX thực dân châu Âu bắt đầu xâm lược châu Phi.
Những năm 70-80 của thế kỉ XIX các nước tư bản phương Tây đua nhau xâu xé châu Phi.
Thực dân
Thuộc địa
Tây Phi, miềm xích đạo châu Phi
Ma-đa-ga-xca, một phần Xô-ma-li,
An-giê-ri, Tuy-ni-di, Xa-ha-ra.

Camôrun, Tôgô, Tây Nam
Phi, Tadania,
Mô-dăm-bích, Ănggôla,
và một phần Ghinê
Công gô
Pháp
Đức
Bồ Đào Nha
Bỉ
Nam Phi, Ai Cập, Đông Xu-đăng
một phần Đông Phi, Kênia, Xômali
Gam-bi-a, Nê-gê-ri-a, Bờ biển vàng,
Găm-bi-a, U-gan-đa.
Anh
 Nhận xét:
Đầu thế kỉ XX việc phân chia thụôc địa giữa các đế quốc ở châu Phi căn bản đã hoàn thành.
Sự phân chia thuộc địa ở châu Phi không đều dẫn đến mâu thuẫn giữa các nước đế quốc
c) Các cuộc đấu tranh tiêu biểu của nhân dân châu Phi

? Nguyên nhân bùng nổ các phong trào đấu tranh ở châu Phi?
Nguyên nhân:
Do chính sách áp bức bóc lột hà khắc của thực dân phương Tây, làm cho đời sống nhân dân đói khổ, bệnh tật và đứng trước nguy cơ diệt vong

? Nguyên nhân thất bại- ý nghĩa của các phong trào đấu tranh là gì?
Nguyên nhân thất bại:
Do chênh lệch lực lượng, trình độ tổ chức thấp, bị thực dân đàn áp.
Ý nghĩa:
Thể hiện tinh thần yêu nước tạo tiền đề cho giai đoạn đầu thế kỉ XX.
2) Khu vực Mĩ La-tinh
Em biết gì về khu vực Mỹ-la-tinh ???
Khái quát chung
Phạm vi: Bao gồm
toàn bộ vùng Trung
và Nam châu Mĩ và
quần đảo của
vùng Ca-ri-bê.
Trước khi xâm lược
Mĩ La-tinh là khu
vực có lịch sử văn hóa
lâu đời, giàu tài nguyên
b) Chế độ thực dân ở Mỹ La Tinh
Đầu thế kỉ XIX, đa số các nước Mĩ La-tinh đều là thuộc địa của Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha.
Chủ nghĩa thực dân đã thiết lập chế độ thống trị phản động, dã man, tàn khốc
Tàn sát, dồn đuổi cư dân bản địa, chiếm đất đai lập đồn điền
Đưa người Châu Phi sang để khai thác tài nguyên
 Cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc diễn ra quyết liệt
c) Các phong trào đấu tranh của nhân dân khu vực Mỹ-la-tinh
Nguyên nhân:
Chính sách áp bức
bóc lột hà khắc của
thực dân phương Tây .
Tác động của chiến
tranh giành độc lập ở
Bắc Mỹ (1776) và cuộc
cách mạng tư sản
Pháp (1789)
? Tại sao nhân dân Mỹ-la-tinh phải đấu tranh chống TBN và BĐN ???
Các cuộc đấu tranh
Cuộc khởi nghĩa của Tutxanh Luvectuya
d) Tình hình Mĩ La-tinh sau khi giành độc lập và chính sách bành trướng của Mĩ
Sau khi giành độc lập:
Kinh tế phát triển theo con đường TBCN
Dân số các nước tăng nhanh
Người da đen và da đỏ vẫn không thoát khỏi sự nghèo khổ
Chính sách bành trướng của Mỹ
Âm mưu
Biến Mĩ La-tinh thành “sân sau” để thiết lập nền thống trị độc quyền của chúng.
Thủ đoạn thực hiện
Đưa ra học thuyết “Châu Mĩ của người châu Mĩ” thành lập tổ chức “Liên Mĩ”.
Gây chiến và hất cẳng Tây Ban Nha khỏi Mĩ La-tinh
Thực hiện chính sách cái gậy lớn và ngoại giao đôla để khống chế Mĩ La-tinh.
Mĩ La-tinh trở thành thuộc địa kiểu mới của Mĩ


Speak softly and carry a big stick,
and you will go far.”


Câu hỏi
củng cố
Câu 1:Các nước tư bản phương Tây xâm chiếm châu Phi vàp thời gian nào?
a) đầu thế kỷ XIX
b) giữa thế kỷ XIX
c) những năm 70,80 của thế kỷ XIX
d) đầu thế kỷ XX
Câu 2: Cuối thế kỷ XIX châu Phi chủ yếu là thuộc địa của?
a) Pháp- Đức
b) Anh- Pháp
c) Anh- Bồ Đào Nha
d) Tây Ban Nha-Bồ Đào Nha
Câu 3: Nổi bật trong cuộc đấu tranh chống thực dân phương Tây là của nhân dân nào?
a) Ai Cập
b) An-giê-ri
c) Nam Phi
d) Ê-ti-ô-pi-a
Câu 4: Thế kỷ XVI- XVII châu Mỹ La Tinh chủ yếu là thuộc địa của?
a) Anh- Pháp
b) Tây Ban Nha-Bồ Đào Nha
c) Pháp-Mỹ
d) Thổ Nhĩ Kỳ
Câu 5: Đầu thế kỷ XX châu Mỹ La Tinh chủ yếu là thuộc địa của?
a) Tây Ban Nha
b) Bồ Đào Nha
c) Mỹ- Anh
d) Tây Ban Nha- Bồ Đào Nha
câu 6: Để hất cẳng các nước tư bản châu Âu , độc quyền thống trị Mỹ La Tinh, đế quốc Mỹ đã?
a) đưa ra “Học thuyết Mơnrô” (châu Mỹ của người châu Mỹ)
b) tổ chức “Liên minh dân tộc các nước cộng hòa châu Mỹ”
c) áp dụng chính sách “Cái gậy lớn” và “ngoại giao đồng đô la”
d) cả A,B,C đều đúng
TRÒ CHƠI CỦNG CỐ
KIẾN THỨC
Anh, 207 triệu người, Panama, Xuy-ê, 30 triệu
km2, 207 triệu km2, Braxin, Áchentina, Angiêri,
Xuđan, CuBa,Mêhicô, Pêru, Mađagaxca, vàng,
dầu lửa, mía, thuốc lá, kim tự tháp, người da
đen, giáp Địa Trung Hải, người da đỏ, nằm giữa
ĐTD và ÂĐD, giáp Hoa Kỳ, nằm giữa ĐTH và TBD,
Tây Ban Nha, 232 triệu người, Êtiôpi.
Châu Phi:
30 triệu km2
232 triệu người
Người da đen
Giáp ĐTH
Nằm giữa ĐTD và ÂĐD
Xuy-ê
Dầu lửa
Kim tự tháp
Anh
Angiêri
Mađagaxca
Xuđan
Êtiôpi
Châu Mỹ La Tinh:
21 triệu km2
207 triệu người
Người da đỏ
Giáp Hoa Kỳ
Nằm giữa TBD và ĐTD
Panama
Vàng
Mía
Tây Ban Nha
Cuba
Áchentina
Pê-ru
Braxin
The End !!!