Bài 5. Châu Phi và khu vực Mĩ Latinh (Thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX)

Bài 5 :CHÂU PHI VÀ KHU VỰC MĨ LA TINH
(Thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX)
1. Châu phi

p
ý
Tây
a)Vị trí địa lí, điều kiện tự nhiên:
Là một lục địa rộng lớn, giàu tài nguyên là một trong những cái nôi của nhân loại
b. Quá trình đế quốc xâm luược và phân chia châu Phi, Hậu quả.
- Từ giữa thế kỷ XIX thực dân Phưuương Tây bắt đầu xâm lưuợc
Quá trình xâm luược châu Phi của Thực dân Phưuơng Tây diễn ra nhưu thế nào ( Thời gian xâm luược, thời gian hoàn thành) ?
5
- Những năm 70, 80 thế kỷ XIX các nưuớc Phưuơng Tây đua nhau xâu xé châu Phi.
quá trình xâm chiếm mới đuược đẩy mạnh khi nào ? Vì sao ?
Quan sát luược đồ duưới đây, kết hợp bảng số liệu bên cạnh nhận xét việc phân chia châu phi giữa các cuường quốc đầu thế kỷ XX nhuư thế nào ?
Bảng thống kê số liệu phân chia đất đai giữa các nưuớc đế quốc ở châu Phi
Đầu thế kỷ XX việc phân chia thuộc địa giữa các nuước đế quốc ở Châu Phi căn bản hoàn thành (không đều)
bỉ
p
6
Bảng thống kê : Hậu quả chính sách cai trị của chủ nghĩa thực dân ở Châu Phi
Theo dõi bảng số liệu duưới đây nhận xét hậu quả chính sách thống trị của chủ nghĩa thực dân ở châu Phi ?
Hậu quả: nhân dân đứng
trưuớc đói khổ, bệnh tật, diệt vong => Mâu thuẫn xã hội gay gắt
7
c/ Phong trào đấu tranh của nhân dân Châu Phi.
Căn cứ bảng thống kê trên, kết hợp SGK em có nhận xét gì về phong trào đấu tranh chống CNTD ở Châu Phi ? (Kết quả, ý nghĩa, nguyên nhân thất bại, lực luượng tham gia....)
Nhận xét chung
Kết quả: Hầu hết các phong trào đều thất bại
ý nghĩa: thể hiện tinh thần yêu nuước
Nguyên nhân thất bại: Lực lưưuợng chênh lệch, trình độ tổ chức thấp, chưua có giai cấp tiên tiến lãnh đạo.....
- Lực lưuợng tham gia: Đông đảo
8
2. Khu vực Mĩ la tinh
Căn cứ luược đồ,và những kiến thức đã học giới thiệu khái quát về khu vực Mĩ la tinh ?Vì sao lại gọi khu vực này là Mĩ la tinh ? Nguyên nhân vì sao tuư bản
phuương tây xâm luược Mĩ la tinh?
a. Khái quát:
- Vị trí địa lý
- Điều kiện tự nhiên
- Cưu dân
- Kinh tế
9
10
b. Chế độ thực dân ở Mĩ la tinh:
- Đầu thế kỷ XIX đa số các nuước Mĩ la tinh l� thuộc địa của Tây ban Nha, bồ Đào Nha.
- Chính sách cai trị :
+ chiếm đất lập đồn điền.
+ tàn sát dồn đuổi nguười dân bản địa
+ Đuưa nô lệ da đen từ Châu Phi sang bóc lột sức lao động
Em có nhận xét gì về chính sách thống trị của chủ nghĩa thực dân ở Mĩ la tinh ? Hậu quả của các chính sách trên ?
11
Đầu thế kỷ XIX Mĩ la tinh là thuộc địa chủ yếu của thực dân nào ?
c. Phong trào đấu tranh
Nhận xét của em về phong trào giải phóng dân tộc ở khu vực Mĩ la tinh?
Nhận xét chung:
Diễn ra sôi nổi quyết liệt liên tục
- Kết quả: Hầu hết các quốc gia giành độc lập ( hình thức)
12
d. Chính sách bành truướng của Mĩ
Mục đích: biến khu vực Mĩ la tinh thành sân sau để thiết lập nền thống trị độc quyền của Mĩ.
Các chính sách bành truướng của Mĩ ở khu vực mĩ la tinh ? Nhận xét mục đích cuối cùng của Mĩ ?

+ 1823 đuưa ra học thuyết "châu mĩ của ngưuời Châu Mĩ".
+ 1889 Tổ chức " Liên mĩ" đuược thành lập
+ 1898 gây chiến hất cẳng Tây Ban Nha khỏi Mĩ la tinh
+ Đầu thế kỷ XX thực hiện chính sách " cái gậy lớn" , "ngoại giao đồng đôla"
13
Quá trình du nhập của tuư bản
Phuương Tây đã làm Mĩ la tinh thay đổi nhuư thế nào ? Ngưuợc lại ?
Củng cố

1. Khái quát: Vị trí, điều kiện tự nhiên, lịch sử văn hoá, kinh tế xã hội, cuư dân. => Nguyên nhân bị các nuước thực dân Phưuơng Tây xâm luược.
2. Quá trình xâm luược của tuư bản phuương Tây, hậu quả.
3. Nét chính các cuộc đấu tranh : thời gian, quy mô, lực luượng tham gia, kết quả, ý nghĩa, nguyên nhân thất bại (Châu Phi)
4. Chính sách bành trưuớng của Mĩ ở khu vực mĩ la tinh
14