Bài 5. Các nước châu Phi và Mĩ Latinh

CHÂU PHI VÀ KHU VỰC MĨ LATINH
(THẾ KỈ XIX - ĐẦU THẾ KỈ XX).

BÀI 5:
I. Châu Phi :
1. Tình hình châu Phi đầu thế kỉ XX:
Điền khuyết vào bảng thống kê
dưới đây những nội dung
phù hợp.
Anh



Pháp

Đức

Bỉ
Bồ Đào Nha
Ai Cập, Nam Phi, Tây Nigeria, Bờ biển Vàng, Gambia, Kenya, Uganđa, Somalie, Đông Suđăng, một phần Đông Phi
Tây Phi, miền Xích đạo châu Phi, Mađagasca, Somalie, Angieri, Tunisie, Sahara
Phần lớn Congo
Camerun, Tôgô, Tây Nam Phi , Tanzania
Mozambic, Angola, Ghinê
Bảng thống kê trên đây và bản đồ châu Phi cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX, đã có thể cho chúng ta biết được những gì về tình hình châu lục nầy, vào đầu thế kỉ XX ?
? Tình hình châu Phi đầu thế kỷ XX:
* Việc phân chia thuộc địa giữa các đế quốc căn bản đã hoàn thành.
*Anh: thứ 1, Pháp: thứ 2 trong việc xâm chiếm châuPhi.
*Đức chiếm ít thuộc địa .
2). Phong trào đấu tranh chống đế quốc trong thế kỉ XIX :
Nguyên nhân của phong trào đấu tranh
chống đế quốc trong thế kỉ XIX ?
a). Nguyên nhân :
Chế độ cai trị hà khắc của thực dân châu A�u.
b/ Những cuộc đấu tranh tiêu biểu :

1830-1847

Khởi nghĩa của
Apđen Cađe
(Angiêri).

1879-1882

Khởi nghĩa của
Atmết Arabi
(Ai Cập) .

1889-1896

Khởi nghĩa của Muhamét Atmết (Xuđan)

1882-1898


kháng chiến của nhân dân Ethiôpia chống Italia

Kết quả, ý nghĩa,nguyên nhân thất bại của phong trào giải phóng dân tộc ở châu Phi ?
* Diễn ra sôi nổi, thể hiện tinh
thần yêu nước .
* Trình ñoä toå chöùc thaáp, löïc löôïng
cheânh leäch bò ñaøn aùp.
* Tieáp tuïc phaùt trieån trong theá kæ
XX .
II. Khu vực Mỹ La tinh :
Vị trí địa lý của khu vực Mĩ La tinh ,tại sao gọi là Mĩ La tinh ?
Green-Spanish; Orange-Portuguese; Blue-French
1). Cuộc đấu tranh chống thực dân châu Âu :
Tại sao nhân dân Mĩ Latinh phải tiến hành đấu tranh chống thực dân Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha ?
Đầu XIX, thực dân TBN, BĐN gây tôi ác dã man.
a). Nguyên nhân :
b/ Kết quả đấu tranh vào đầu thế kỉ XIX:

1791-1804
Khởi nghĩa
Tutxanh
Luvectuya

* Tutxanh Luvectuya lãnh đạo người da đen đấu tranh ở Haiti
* 1804, thắng lợi, lập nền CH đầu tiên ở Mĩ La tinh .
* Pháp quay trở lại đàn áp, phục hồi nền thống trị.
1816
Cộng hoà Achentina
b/ Kết quả đấu tranh vào đầu thế kỉ XIX:


1791-1804.
Cuộc khởi nghĩa
của Tutxanh
Luvectuya
*Tutxanh Luvectuya lãnh đạo người da đen đấu tranh ở Haiti
* 1804, thắng lợi lập nền CH đầu tiên ở Mĩ La tinh .
* Pháp quay trở lại đàn áp, phục hồi nền thống trị.
1816
Cộng hoà Achentina thành lập
1821
Thành lập Cộng
hoà Mêhico, Peru
? 2 thập niên đầu XIX, các quốc gia độc lập lần lượt hình thành ? thắng lợi to lớn của nhân dân Mĩ La tinh.
1823.
Mĩ �đưa ra học thuyết Monroe :
2). Chính sách bành trướng của Mĩ :
" châu Mĩ của ngừơi châu Mĩ" .
1889.
lập " Liên minh dân tộc các nước CH châu Mĩ"
1898.
gây chiến với TBN ,
chiếm Haoai, Púectô Ricô, Cuba
Đầu thế kỉ
XX.
A�p dụng chính sách " cây gậy lớn",
" ngoại giao đồng đô la" .
“Speak softly and carry a big stick,
and you will go far.”


 
1903.
chiế�m Panama
1911.
chiế�m Đominicana, Nicaragoa, Honduras
1914-1915
chiếm Haiti
1914-1916
đánh Mehicô .
? Kết quả : chính quyền Mĩ đã khống chế,biến Mĩ la tinh thành " sân sau" của đế quốc Mĩ.