Bài 47. Thực vật bảo vệ đất và nguồn nước

TRUONG THCS NGO MAY

CH�O M?NG QUí TH?Y Cễ
D� D?N D? GI? THAM L?P


GI�O VIấN : PHAN TH? NHU PHUONG
KIỂM TRA BÀI CŨ
Nhờ đâu thực vật có khả năng điều hoà lượng khí oxi và cacbonic trong không khí ? Điều này có ý nghĩa gì đối với môi trường?
Trả lời:
Trong quá trình quang hợp thực vật lấy vào khí Cacbônic và nhả ra khí Oxi, trong quá trình hô hấp thì ngược lại. Do đó thực vật có vai trò giữ cân bằng các khí này trong không khí  Điều này giúp cho sự tồn tại của các sinh vật trên Trái Đất.
Nguyên nhân nào đã dẫn đến những hiện tượng trên ấy nhỉ ? Và làm thế nào để hạn chế chúng xảy ra ?
CHO BIẾT CHỦ ĐỀ BÀI HỌC HÔM NAY LÀ GÌ?
BÀI 47:THỰC VẬT
BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
1.Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn
2.Thực vật góp phần hạn chế ngập lụt, hạn hán
3.Thực vật góp phần bảo vệ nguồn nước ngầm
Tiết 57
BÀI 47:THỰC VẬT
BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC

- So sánh lượng mưa rơi xuống mặt đất giữa 2 khu vực A và B?
1.Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn
Góc1: Em hãy quan sát tranh 47.1 và thảo luận trả lời câu hỏi:
- Vì sao khi có mưa, lượng nước rơi xuống mặt đất ở hai nơi khác nhau?
BÀI 47:THỰC VẬT
BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
Góc 2:
Em hãy cho biết :
Điều gì sẽ xảy ra đối với đất ở trên đồi trọc khi có mưa to? Giải thích tại sao ?
1.Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn
BÀI 47:THỰC VẬT
BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
Góc3:- Em hãy cho biết đây là hiện tượng gì ?
- Nguyên nhân nào dẫn đến những hiện tượng trên xảy ra
1.Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn
- Có thể áp dụng những biện pháp nào để hạn chế? Vì sao?
BÀI 47:THỰC VẬT
BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
Tiết 57:
1.Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn
Mưa
Mưa
Rơi xuống
Lượng chảy 0,6m3/giây
Lượng chảy 21m3/giây
A
B
Hình: Lượng chảy của dòng nước mưa ở 2 nơi khác nhau
A Có rừng B. Đồi trọc
Góc1: - So sánh lượng mưa rơi xuống mặt đất giữa 2 khu vực A và B?
- Vì sao khi có mưa ,lượng chảy của dòng nước mưa ở hai nơi khác nhau ?
Góc 2: Điều gì sẽ xảy ra đối với đất ở trên đồi trọc khi có mưa to? Giải thích tại sao ?
Góc3:- Em hãy cho biết đây là hiện tượng gì ?
- Nguyên nhân nào dẫn đến những hiện tượng trên xảy ra?
- Có thể áp dụng những biện pháp nào để hạn chế? Vì sao?
BÀI 47:THỰC VẬT
BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
Góc1
- Lượng chảy của dòng nước mưa rơi xuống khu vực A yếu hơn nhiều so với khu vực B
1.Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn
Trả lời
- Vì nước mưa khi chảy qua tán lá được giữ lại một phần rồi mới rơi xuống đất chứ không xối thẳng xuống như khi không có cây.
BÀI 47:THỰC VẬT
BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
Góc 2: + Đất sẽ bị xói mòn. Vì ở đồi trọc không có thực vật, khi có mưa lớn đất theo dòng nước trôi xuống gây hiện tượng xói mòn
1.Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn
BÀI 47:THỰC VẬT
BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
1.Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn
BÀI 47:THỰC VẬT
BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
Góc 3:
+ Hiện tượng sạt lở đất ở ven sông, ven biển.
+ Nguyên nhân: Do không có cây ven bờ khi mưa bão, sóng lớn…
+ Biện pháp: Trồng cây ven biển, ven bờ sông…
- Vì sao thực vật có khả năng hạn chế được hiện tượng xói lở đất?
+ Vì: Rễ cây có khả năng giữ đất, giảm bớt sự va đập của sóng vào bờ.
1.Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn
BÀI 47:THỰC VẬT
BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
Em có biết
Ở nước ta, mỗi năm 1 ha đất trống (không có rừng) bị trôi mất 173 tấn đất mặt, trong khi đó nếu có rừng che phủ thì mất 1 tấn đất.
Hồ Thác Bà hằng năm nhận khoảng 2,7 triệu tấn chất lắng đọng do rừng đầu nguồn bị phá làm xói mòn trôi xuống
1.Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn
BÀI 47:THỰC VẬT
BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC

- Thực vật, đặc biệt là thực vật rừng, nhờ có hệ rễ giữ đất, tán cây cản sức nước chảy nên có vai trò quan trọng trong việc giữ đất, chống xói mòn.
Một số hình ảnh sạt lở đất và hậu quả.
2.Thực vật góp phần hạn chế ngập lụt, hạn hán
- Sau khi mưa lớn đất bị xói mòn, hãy cho biết hiện tượng gì sẽ xảy ra sau đó?
* Xem thông tin trong SGK, nghiên cứu và cho biết:
+ Nạn lụt ở vùng thấp. Hạn hán tại chỗ
1.Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn
- Thực vật, đặc biệt là thực vật rừng, nhờ có hệ rễ giữ đất, tán cây cản sức nước chảy nên có vai trò quan trọng trong việc giữ đất, chống xói mòn.
BÀI 47:THỰC VẬT
BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC

1.Tại sao có hiện tượng ngập úng và hạn hán ở nhiều nơi ?
2. Hạn hán: Các Tỉnh Tây Nguyên,…
Lũ lụt: ĐB Sông Cửu Long, Phú Yên, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Hà Tĩnh,BìnhĐịnh..
Nguyên nhân: Do nạn phá rừng bừa bãi, khai thác mà không trồng rừng mới kịp thời…
1. Không có thực vật sau khi mưa lớn đất bị xói mòn lấp dòng sông, suối nước không thoát kịp, tràn lên các vùng thấplụt. Những nơi không giữ được nước hạn hán.
Thảo luận nhóm
2.Thực vật góp phần hạn chế ngập lụt, hạn hán
BÀI 47:THỰC VẬT
BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
- Thực vật, đặc biệt là thực vật rừng, nhờ có hệ rễ giữ đất, tán cây cản sức nước chảy nên có vai trò quan trọng trong việc giữ đất, chống xói mòn.
1.Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn
2. Kể một số tỉnh thường bị ngập úng và hạn hán ở Việt Nam? Cho biết nguyên nhân

2.Thực vật góp phần hạn chế ngập lụt, hạn hán
BÀI 47:THỰC VẬT
BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
- Thực vật, đặc biệt là thực vật rừng, nhờ có hệ rễ giữ đất, tán cây cản sức nước chảy nên có vai trò quan trọng trong việc giữ đất, chống xói mòn.
1.Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn
- Nếu còn rừng thì sao?
+ Nếu còn rừng thì những hiện tượng hạn hán, lũ lụt được hạn chế.
Vai trò giữ đất, chống xói mòn của thưc vật có ý nghĩa gì?
+ Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn nên đã góp phần hạn chế ngập lụt, hạn hán

2.Thực vật góp phần hạn chế ngập lụt, hạn hán
BÀI 47:THỰC VẬT
BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
- Thực vật, đặc biệt là thực vật rừng, nhờ có hệ rễ giữ đất, tán cây cản sức nước chảy nên có vai trò quan trọng trong việc giữ đất, chống xói mòn.
1.Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn
 Thực vật, nhất là thực vật rừng, đã góp phần hạn chế lũ lụt, hạn hán.
Bản thân các em làm gì để góp phần hạn chế ngập lụt và hạn hán ?
Hình ảnh hiện tượng lũ lụt và hạn hán ở một số địa phương
3.Thực vật góp phần bảo vệ nguồn nước ngầm
BÀI 47:THỰC VẬT
BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
1.Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn
2.Thực vật góp phần hạn chế ngập lụt, hạn hán
Dòng chảy ngầm
Sông suối…
Mưa
Rơi xuống
Lượng chảy 0,6m3/giây
A
Thấm xuống đất
3.Thực vật góp phần bảo vệ nguồn nước ngầm
Quan sát hình vẽ , đọc thông tin SGK mục  tr.151 trả lời câu hỏi:
- Em hãy trình bày quá trình hình thành nước ngầm?
Mưa
Thấm xuống đất
Dòng chảy ngầm
BÀI 47:THỰC VẬT
BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
1.Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn
2.Thực vật góp phần hạn chế ngập lụt, hạn hán
3.Thực vật góp phần bảo vệ nguồn nước ngầm
:
BÀI 47:THỰC VẬT
BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
1.Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn
2.Thực vật góp phần hạn chế ngập lụt, hạn hán
- Hãy so sánh hai nơi A và B, nơi nào nguồn nước ngầm nhiều hơn? Vì sao ?
+ Nơi A nguồn nước ngầm nhiều hơn.
+ Vì khi trời mưa nước chảy chậm  nước thấm xuống đất nhiều  góp phần hình thành nước ngầm
3.Thực vật góp phần bảo vệ nguồn nước ngầm
:
BÀI 47:THỰC VẬT
BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
1.Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn
2.Thực vật góp phần hạn chế ngập lụt, hạn hán

- Vậy, thực vật có vai trò gì đối với nguồn nước?
+ Thực vật góp phần bảo vệ nguồn nước ngầm.
Để bảo vệ nguồn nước ngầm chúng ta phải làm gì?
+ Bảo vệ rừng hiện có, khôi phục rừng và trồng mới diện tích rừng đã bị tàn phá…
- Thực vật, đặc biệt là thực vật rừng, nhờ có hệ rễ giữ đất, tán cây cản sức nước chảy nên có vai trò quan trọng trong việc giữ đất, chống xói mòn.
Thực vật, nhất là thực vật rừng, đã góp phần hạn chế lũ lụt, hạn hán.
 - Thực vật góp phần bảo vệ nguồn nước ngầm
Qua các phần đã học em cần làm gì để hạn chế các thiên tai?
-Tham gia trồng cây
-Chấp hành nội quy về bảo vệ rừng
- Tuyên truyền ,vận động mọi người không chặt phá rừng bừa bãi cùng tham gia trồng cây gây rừng, bảo vệ rừng.
…
BÀI 47:THỰC VẬT
BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
Tổng kết
Thực vật, đặc biệt là rừng, nhờ có hệ rễ giữ đất, tán cây cản bớt sức nước chảy do mưa lớn gây ra, nên có vai trò quan trọng trong việc chống xói mòn, sụt lở đất, hạn chế lũ lụt cũng như giữ được nguồn nước ngầm, tránh hạn hán.
Hãy hệ thống kiến thức bằng sơ đồ tư duy
Chọn đáp án đúng:
1,,. Ở những vùng bờ biển người ta trồng cây ở phía ngoài đê nhằm mục đích là:
a. Chống gió bão b. Chống xói mòn sạt lở đất
c. Chống rửa trôi đất d. Tất cả đều đúng
2. Thực vật, đặc biệt là thực vật rừng có
vai trò gì?
Giúp giữ đất, chống xói mòn
Hạn chế ngập lụt, hạn hán
Bảo vệ nguồn nước ngầm
Tất cả đều đúng
Củng Cố
3. Con người cần phải làm gì để bảo vệ đất và nguồn nước ?
a. Tham gia trồng cây gây rừng.
b. Tăng cường sử dụng và khai thác cây rừng.
c. Chặt phá nhiều cây xanh để môi trường sáng sủa hơn
d. Tất cả các ý trên đều đúng.
Hướng dẫn về nhà :
Học bài, trả lời câu hỏi SGK, đọc mục “em có biết”. Sưu tầm hình ảnh, tin tức về tình hình phá rừng và phong trào trồng cây gây rừng.
Đọc trước bài mới, bài 48 “vai trò của thực vật đối với động vật và đối với đời sống con người”
Sưu tầm một số tranh thực vật : thực vật là thức ăn của động vật, thực vật là nơi sống của động vật.
CHÀO THÂN ÁI!

CHÚC QUÝ THẦY CÔ SỨC KHỎE!