Bài 47. Thực vật bảo vệ đất và nguồn nước

Nhờ đâu thực vật có khả năng điều hoà lượng khí oxi và cacbonic trong không khí ? Điều này có ý nghĩa gì?
Trả lời:
Trong quá trình quang hợp thực vật lấy vào khí Cacbônic và nhả ra khí Oxi. Do đó thực vật có vai trò giữ cân bằng các khí này trong không khí  Điều này giúp cho sự tồn tại của các sinh vật trên Trái Đất.
KIỂM TRA KIẾN THỨC CŨ
Lũ lụt ở Miền Trung
Hạn hán
Sạc lở đất ở Quãng Bình
Bài 46 : THỰC VẬT BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
So sánh lượng chảy của dòng nước mưa giữa 2 khu vực A và B?
1.Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn
Em hãy quan sát H 47.1 SGK
+ Lượng chảy của dòng nước mưa rơi xuống khu vực A yếu hơn nhiều so với khu vực B
- Vì sao khi có mưa, lượng chảy của dòng nước mưa ở hai nơi lại khác nhau?
+ Vì tán lá đã cản một phần lớn lượng nước mưa rơi xuống và nước mưa chảy xuống theo thân cây chứ không rơi thẳng xuống đất.
1.Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn
Bài 46 : THỰC VẬT BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
Hà Giang
Đắc Lắc
Thừa Thiên Hu?
Quảng Bình
1.Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn
Bài 46 : THỰC VẬT BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
Em hãy cho biết :
Điều gì sẽ xảy ra đối với đất ở trên đồi trọc khi có mưa to? Giải thích tại sao ?
1.Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn
Bài 46 : THỰC VẬT BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
+ Đất sẽ bị xói mòn. Vì ở đồi trọc không có thực vật, khi có mưa lớn đất theo dòng nước trôi xuống gây hiện tượng xói mòn
1.Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn
Bài 46 : THỰC VẬT BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
Hiện tượng xói mòn
1.Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn
Bài 46 : THỰC VẬT BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
- Em hãy cho biết đây là hiện tượng gì ?
+ Hiện tượng sạt lở đất ở ven sông, ven biển.
Em hãy quan sát các hình sau và trả lời câu hỏi:
Nguyên nhân nào dẫn đến những hiện tượng trên xảy ra?
Nguyên nhân: Do không có chắn cây ven bờ khi mưa bão, sóng lớn…
- Có thể áp dụng những biện pháp nào để hạn chế hiện tượng xói lở đất?
+ Biện pháp: Trồng cây ven biển, ven bờ sông…
- Vì sao thực vật có khả năng hạn chế được hiện tượng xói lở đất?
+ Vì: Rễ cây có khả năng giữ đất, giảm bớt sự va đập của sóng vào bờ.
1.Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn
Bài 46 : THỰC VẬT BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
Em có biết
Ở nước ta, mỗi năm 1 ha đất trống (không có rừng) bị trôi mất 173 tấn đất mặt, trong khi đó nếu có rừng che phủ thì mất 1 tấn đất.
Hồ Thác Bà hằng năm nhận khoảng 2,7 triệu tấn chất lắng đọng do rừng đầu nguồn bị phá làm xói mòn trôi xuống
Thực vật, đặc biệt là thực vật rừng, nhờ có hệ rễ giữ đất, tán cây cản sức nước chảy nên có vai trò quan trọng trong việc giữ đất, chống xói mòn.
1.Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn
Bài 46 : THỰC VẬT BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC

2.Thực vật góp phần hạn chế ngập lụt, hạn hán
- Sau khi mưa lớn đất bị xói mòn, hãy cho biết hiện tượng gì sẽ xảy ra sau đó?
Bài 46 : THỰC VẬT BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
Xem thông tin trong SGK, nghiên cứu và cho biết:
+ Nạn lụt ở vùng thấp. Hạn hán tại chỗ
1. Kể một số tỉnh thường bị ngập úng và hạn hán ở Việt Nam?
2.Tại sao có hiện tượng ngập úng và hạn hán ở nhiều nơi ?
1. Hạn hán: các tỉnh Tây Nguyên,…
Lũ lụt: ĐB sông Cửu Long, phú yên, quảng nam, quảng ngãi, hà tĩnh,…..
2. Không có thực vật sau khi mưa lớn đất bị xói mòn lấp dòng sông, suối nước không thoát kịp, tràn lên các vùng thấplụt. Những nơi không giữ được nước hạn hán.
Thảo luận nhóm
Bài 46 : THỰC VẬT BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
2.Thực vật góp phần hạn chế ngập lụt, hạn hán
+ Nếu còn rừng thì những hiện tượng hạn hán, lũ lụt được hạn chế.
Vai trò giữ đất, chống xói mòn của thưc vật có ý nghĩa gì?
+ Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn nên đã góp phần hạn chế ngập lụt, hạn hán
- Nếu còn rừng thì sao?
Bài 46 : THỰC VẬT BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
2.Thực vật góp phần hạn chế ngập lụt, hạn hán
1.Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn
Bài 46 : THỰC VẬT BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
Thực vật, đặc biệt là thực vật rừng, nhờ có hệ rễ giữ đất, tán cây cản sức nước chảy nên có vai trò quan trọng trong việc giữ đất, chống xói mòn.
2.Thực vật góp phần hạn chế ngập lụt, hạn hán
Thực vật, nhất là thực vật rừng, đã góp phần hạn chế lũ lụt, hạn hán.


Dòng chảy ngầm
Sông suối…
Mưa
Rơi xuống
Lượng chảy 0,6m3/giây
A
Thấm xuống đất
3.Thực vật góp phần bảo vệ nguồn nước ngầm
Quan sát hình vẽ , đọc thông tin SGK mục  tr.151 trả lời câu hỏi:
- Em hãy trình bày quá trình hình thành nước ngầm?
Mưa
Bài 46 : THỰC VẬT BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
Thấm xuống đất
Dòng chảy ngầm
- Hãy so sánh hai nơi A và B, nơi nào nguồn nước ngầm nhiều hơn? Vì sao ?
+ Nơi A nguồn nước ngầm nhiều hơn.
+ Vì khi trời mưa nước chảy chậm  nước thấm xuống đất nhiều  góp phần hình thành nước ngầm
Bài 46 : THỰC VẬT BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
3.Thực vật góp phần bảo vệ nguồn nước ngầm
- Vậy, thực vật có vai trò gì đối với nguồn nước?
+ Thực vật góp phần bảo vệ nguồn nước ngầm
Bài 46 : THỰC VẬT BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
3.Thực vật góp phần bảo vệ nguồn nước ngầm

1.Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn
Bài 46 : THỰC VẬT BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
Thực vật, đặc biệt là thực vật rừng, nhờ có hệ rễ giữ đất, tán cây cản sức nước chảy nên có vai trò quan trọng trong việc giữ đất, chống xói mòn.
2.Thực vật góp phần hạn chế ngập lụt, hạn hán
Thực vật, nhất là thực vật rừng, đã góp phần hạn chế lũ lụt, hạn hán.
3.Thực vật góp phần bảo vệ nguồn nước ngầm
- Rừng giữ nước mưa trong đất tạo thành dòng chảy ngầm. Thực vật góp phần bảo vệ nguồn nước ngầm.


Qua các phần đã học em cần làm gì để hạn chế các thiên tai và bảo vệ nguồn nước ngầm?
-Tham gia trồng cây
-Chấp hành nội quy về bảo vệ rừng
- Tuyên truyền ,vận động mọi người không chặt phá rừng bừa bãi…
Bài 46 : THỰC VẬT BẢO VỆ ĐẤT VÀ NGUỒN NƯỚC
Chọn đáp án đúng:
1. Ở những vùng bờ biển người ta trồng cây ở phía ngoài đê nhằm mục đích là:
Chống gió bão b. Chống xói mòn sạt lở đất

c. Chống rửa trôi đất d. Tất cả đều đúng
2. Thực vật, đặc biệt là thực vật rừng có vai trò gì?
Giúp giữ đất, chống xói mòn
Hạn chế ngập lụt, hạn hán
Bảo vệ nguồn nước ngầm
Tất cả đều đúng
Củng Cố
3. Con người cần phải làm gì để bảo vệ đất và nguồn nước ?
a. Tham gia trồng cây gây rừng.
b. Tăng cường sử dụng và khai thác cây rừng.
c. Chặt phá nhiều cây xanh để môi trường sáng sủa hơn
d. Tất cả các ý trên đều đúng.
Hướng dẫn về nhà :
Học bài, trả lời câu hỏi SGK, đọc mục “em có biết”. Sưu tầm hình ảnh, tin tức về tình hình phá rừng và phong trào trồng cây gây rừng.
Đọc trước bài mới, bài 48 “vai trò của thực vật đối với động vật và đối với đời sống con người”
Sưu tầm một số tranh thực vật : thực vật là thức ăn của động vật, thực vật là nơi sống của động vật.