Bài 47. Môi trường và các nhân tố sinh thái

BÀI 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
Chú ý
Kí hiệu  là những lệnh hoạt động, quan sát, thảo luận hoặc câu hỏi các em phải trả lời
Kí hiệu  là những thông tin hỗ trợ cho các em để giải quyết các yêu cầu đề ra.
Kí hiệu  là nội dung các em phải ghi vào vở.



I.Khái niệm môi trường

II.Các nhân tố sinh thái

III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới han sinh thái

1.Các quy luật tác động

2. Giới hạn sinh thái

IV.Nơi ở và ổ sinh thái

Củng cố

Dặn dò




BÀI 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
 Có mấy loại môi trường chính?
Kể tên những loại môi trường đó?



I.Khái niệm môi trường

II.Các nhân tố sinh thái

III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới han sinh thái

1.Các quy luật tác động

2. Giới hạn sinh thái

IV.Nơi ở và ổ sinh thái

Củng cố

Dặn dò




I. KHÁI NIỆM MÔI TRƯỜNG.
BÀI 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
 Có 4 loại môi trường chính: Môi trường
đất, môi trường nước, môi trường không khí
và môi trường sinh vật
1. Môi trường nước
2.Môi trường không khí
3. Mơi tru?ng d?t
4. Mơi tru?ng sinh v?t



I.Khái niệm môi trường

II.Các nhân tố sinh thái

III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới han sinh thái

1.Các quy luật tác động

2. Giới hạn sinh thái

IV.Nơi ở và ổ sinh thái

Củng cố

Dặn dò




I. KHÁI NIỆM MÔI TRƯỜNG.



I.Khái niệm môi trường

II.Các nhân tố sinh thái

III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới han sinh thái

1.Các quy luật tác động

2. Giới hạn sinh thái

IV.Nơi ở và ổ sinh thái

Củng cố

Dặn dò




 Môi trường sống là tất cả những gì bao
quanh sinh vật mà ở đó các yếu tố cấu tạo
nên môi trường trực tiếp hay gián tiếp tác
động lên sự sinh trưởng và phát triển
của sinh vật.
 Vậy môi trường sống là gì?
BÀI 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
I. KHÁI NIỆM MÔI TRƯỜNG.
BÀI 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
 Mọi sinh vật đã biến đổi như thế nào giúp chúng thích nghi với môi trường sống? Cho ví dụ?
 Sinh vật đã biến đổi hình thái, sinh lí và tập tính sinh thái theo hướng thích nghi với môi trường mà nó sống: ví dụ; cá sống trong nước thì thân có hình thoi, cổ rút ngắn, đầu và thân trở thành một khối.



I.Khái niệm môi trường

II.Các nhân tố sinh thái

III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới han sinh thái

1.Các quy luật tác động

2. Giới hạn sinh thái

IV.Nơi ở và ổ sinh thái

Củng cố

Dặn dò




I. KHÁI NIỆM MÔI TRƯỜNG.
BÀI 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
 Phim về sự thích nghi của cá với môi trường nước



I.Khái niệm môi trường

II.Các nhân tố sinh thái

III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới han sinh thái

1.Các quy luật tác động

2. Giới hạn sinh thái

IV.Nơi ở và ổ sinh thái

Củng cố

Dặn dò




I. KHÁI NIỆM MÔI TRƯỜNG.
BÀI 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
 Kể tên các yếu tố ảnh hưởng đến ST- PT của con trâu?
Có thể xếp chúng thành mấy nhóm?
Con người
thức ăn
chim cò
VSV
ánh sáng
nhiệt độ
Độ ẩm
nước
không khí
pH



I.Khái niệm môi trường

II.Các nhân tố sinh thái

III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới han sinh thái

1.Các quy luật tác động

2. Giới hạn sinh thái

IV.Nơi ở và ổ sinh thái

Củng cố

Dặn dò




II. CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI.
BÀI 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
 Những nhân tố tác động lên đời sống của con trâu gồm:ánh sáng, nhiệt độ, nước, không khí, pH, độ ẩm, chim cò, thức ăn, con người và vi sinh vật.
Có thể xếp chúng thành 2 nhóm chính là nhóm nhân tố vô sinh và nhóm nhân tố hữu sinh.



I.Khái niệm môi trường

II.Các nhân tố sinh thái

III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới han sinh thái

1.Các quy luật tác động

2. Giới hạn sinh thái

IV.Nơi ở và ổ sinh thái

Củng cố

Dặn dò




II. CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI.
BÀI 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
Con người
thức ăn
chim cò
VSV
ánh sáng
nhiệt độ
Độ ẩm
nước
không khí
pH
NTVS
NTHS
 Những nhóm nhân tố đó có quan hệ với nhau như thế nào? Và chúng tác động lên cơ thể sinh vật ra sao?



I.Khái niệm môi trường

II.Các nhân tố sinh thái

III. Những quy luật tác
động của các nhân tố sinh thái và giới han sinh thái

1.Các quy luật tác động

2. Giới hạn sinh thái

IV.Nơi ở và ổ sinh thái

Củng cố

Dặn dò




II. CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI.
BÀI 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
 Những nhóm nhân tố đó có quan hệ với nhau rất mật thiết và đa dạng, chúng tác động trực tiếp hoặc gián tiếp lên cơ thể sinh vật, thúc đẩy hoạt động sống và sinh sản hoặc ngược lại có thể gây kìm hãm hay gây hại cho sinh vật.



I.Khái niệm môi trường

II.Các nhân tố sinh thái

III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới han sinh thái

1.Các quy luật tác động

2. Giới hạn sinh thái

IV.Nơi ở và ổ sinh thái

Củng cố

Dặn dò




II. CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI.
BÀI 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
 Thế nào là nhân tố sinh thái?
 Nhân tố sinh thái là những nhân
tố trong môi trường có quan hệ mật
thiết với nhau, tác động trực tiếp
hoặc gián tiếp lên cơ thể sinh vật.



I.Khái niệm môi trường

II.Các nhân tố sinh thái

III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới han sinh thái

1.Các quy luật tác động

2. Giới hạn sinh thái

IV.Nơi ở và ổ sinh thái

Củng cố

Dặn dò




II. CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI.
BÀI 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
Nhân tố sinh thái vô sinh được thể hiện trong trường hợp nào?
00
01
02
03
04
05
e. Các chất hữu cơ, vô cơ và điều kiện khí hậu.
e. Các chất hữu cơ, vô cơ và điều kiện khí hậu.



I.Khái niệm môi trường

II.Các nhân tố sinh thái

III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới han sinh thái

1.Các quy luật tác động

2. Giới hạn sinh thái

IV.Nơi ở và ổ sinh thái

Củng cố

Dặn dò




II. CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI.
BÀI 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
 Các nhân tố khi tác động lên sinh vật thường thể hiện như thế nào?
 C¸c nh©n tè sinh th¸i t¸c ®éng ®ång thêi lªn c¬ thÓ, c¬ thÓ ph¶i ph¶n øng tøc thêi víi tæ hîp t¸c ®éng Êy
C¸c loµi kh¸c nhau, c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn kh¸c nhau ph¶n øng kh¸c nhau víi cïng mét t¸c ®éng cña mét nh©n tè…
C¸c nh©n tè sinh th¸i khi t¸c ®éng lªn c¬ thÓ cã thÓ thóc ®Èy lÉn nhau hoÆc g©y ¶nh h­ëng tr¸i ng­îc nhau



I.Khái niệm môi trường

II.Các nhân tố sinh thái

III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới han sinh thái

1.Các quy luật tác động

2. Giới hạn sinh thái

IV.Nơi ở và ổ sinh thái

Củng cố

Dặn dò




III. NHỮNG QUY LUẬT TÁC ĐỘNG CỦA CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI VÀ GIỚI HẠN SINH THÁI.
1. Các quy luật tác động
BÀI 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
Một con sóc sống trên cây, yếu tố ít giới hạn đối với nó là:
00
01
02
03
04
05



I.Khái niệm môi trường

II.Các nhân tố sinh thái

III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới han sinh thái

1.Các quy luật tác động

2. Giới hạn sinh thái

IV.Nơi ở và ổ sinh thái

Củng cố

Dặn dò




1. Các quy luật tác động
BÀI 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
 Hãy mô tả giới hạn sinh thái của cá rô phi ở hình bên?
 Có phải tất cả sinh vật đều có thể tồn tại và phát triển ở mọi giá trị của mỗi nhân tố sinh thái?



I.Khái niệm môi trường

II.Các nhân tố sinh thái

III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới han sinh thái

1.Các quy luật tác động

2. Giới hạn sinh thái

IV.Nơi ở và ổ sinh thái

Củng cố

Dặn dò




2. Giới hạn sinh thái:
BÀI 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
 Cá rô phi chỉ sống được trong khoảng nhiệt độ từ 5,60C đến 420C. Khi vượt ra khoảng nhiệt độ trên thì cá rô sẽ chết. 5,60C là điểm giới hạn dưới (Min), 420C là điểm giới hạn trên (Max), khoảng cực thuận (optimum) là khoảng giá trị của nhiệt độ mà cá rô phi phát triển thuận lợi nhất.
Không phải tất cả sinh vật đều tồn tại và phát triển ở mọi giá trị của mỗi nhân tố sinh thái.



I.Khái niệm môi trường

II.Các nhân tố sinh thái

III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới han sinh thái

1.Các quy luật tác động

2.Giới hạn sinh thái

IV.Nơi ở và ổ sinh thái

Củng cố

Dặn dò




2. Giới hạn sinh thái:
BÀI 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
 Loài A có giới hạn sinh thái đối với nhân tố nhiệt độ rộng hơn loài B và C. Loài B là loài ưa lạnh, còn loài C ưa nóng.



I.Khái niệm môi trường

II.Các nhân tố sinh thái

III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới han sinh thái

1.Các quy luật tác động

2.Giới hạn sinh thái

IV.Nơi ở và ổ sinh thái

Củng cố

Dặn dò




2. Giới hạn sinh thái:
BÀI 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
 Giới hạn sinh thái là gì?



I.Khái niệm môi trường

II.Các nhân tố sinh thái

III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới han sinh thái

1.Các quy luật tác động

2.Giới hạn sinh thái

IV.Nơi ở và ổ sinh thái

Củng cố

Dặn dò




2. Giới hạn sinh thái:
BÀI 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
Giới hạn sinh thái hay giới hạn chịu
đựng của cá thể loài là một khoảng giá
trị xác định đối với một nhân tố sinh thái,
mà ở đó cá thể loài có thể tồn tại và phát
triển một cách ổn định theo thời gian .



I.Khái niệm môi trường

II.Các nhân tố sinh thái

III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới han sinh thái

1.Các quy luật tác động

2.Giới hạn sinh thái

IV.Nơi ở và ổ sinh thái

Củng cố

Dặn dò




2. Giới hạn sinh thái:
BÀI 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
 Thế nào là nơi ở và ổ sinh thái?



I.Khái niệm môi trường

II.Các nhân tố sinh thái

III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới han sinh thái

1.Các quy luật tác động

2. Giới hạn sinh thái

IV.Nơi ở và ổ sinh thái

Củng cố

Dặn dò




Nơi ở là địa điểm hay nơi thường
gặp của loài. Ổ sinh thái là một không
gian sinh thái, ở đó tất cả các điều kiện
môi trường quy định sự tồn tại và phát
triển ổn định lâu dài của loài.
IV. NƠI Ở VÀ Ổ SINH THÁI
BÀI 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
 Em có nhận xét gì về ổ sinh thái các loài ở hình trên?



I.Khái niệm môi trường

II.Các nhân tố sinh thái

III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới han sinh thái

1.Các quy luật tác động

2. Giới hạn sinh thái

IV.Nơi ở và ổ sinh thái

Củng cố

Dặn dò




IV. NƠI Ở VÀ Ổ SINH THÁI
BÀI 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
 Loài A và B có ổ sinh thái giao nhau do đó sẽ dẫn đến sự cạnh tranh. Loài C và D có ổ sinh thái không giao nhau do đó không có sự cạnh tranh.
 Nếu ổ sinh thái giữa các loài giao nhau càng lớn thì sẽ dẫn đến kết quả gì?
 Nếu ổ sinh thái giữa các loài giao nhau càng lớn thì sự cạnh tranh diễn ra càng mạnh. Kết quả có thể 1 loài bị tiêu diệt hoặc phải rời đi nơi khác



I.Khái niệm môi trường

II.Các nhân tố sinh thái

III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới han sinh thái

1.Các quy luật tác động

2. Giới hạn sinh thái

IV.Nơi ở và ổ sinh thái

Củng cố

Dặn dò




IV. NƠI Ở VÀ Ổ SINH THÁI
BÀI 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
 Tại sao các loài chim lại có thể cùng sống trên một tán cây?



I.Khái niệm môi trường

II.Các nhân tố sinh thái

III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới han sinh thái

1.Các quy luật tác động

2. Giới hạn sinh thái

IV.Nơi ở và ổ sinh thái

Củng cố

Dặn dò




IV. NƠI Ở VÀ Ổ SINH THÁI
 Các loài chim có thể cùng sống trên một tán cây do chúng có ổ sinh thái riêng (mỗi loài khác nhau về kích thước mỏ và cách khai thác nguồn thức ăn do đó nguồn thức ăn của chúng khác nhau )
BÀI 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI



I.Khái niệm môi trường

II.Các nhân tố sinh thái

III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới han sinh thái

1.Các quy luật tác động

2. Giới hạn sinh thái

IV.Nơi ở và ổ sinh thái

Củng cố

Dặn dò




IV. NƠI Ở VÀ Ổ SINH THÁI
BÀI TẬP CỦNG CỐ
BÀI 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI



I.Khái niệm môi trường

II.Các nhân tố sinh thái

III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới han sinh thái

1.Các quy luật tác động

2. Giới hạn sinh thái

IV.Nơi ở và ổ sinh thái

Củng cố

Dặn dò




BÀI 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
Câu 1. Chọn phương án trả lời đúng. Trước đây, đàn voi ở Tánh Linh ban đêm hay xuống làng bản phá hoại hoa màu, có khi quật chết cả người. Nguyên nhân của hiện tượng trên là do:
00
01
02
03
04
05



I.Khái niệm môi trường

II.Các nhân tố sinh thái

III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới han sinh thái

1.Các quy luật tác động

2. Giới hạn sinh thái

IV.Nơi ở và ổ sinh thái

Củng cố

Dặn dò




BÀI 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
Câu 2. Theo định nghĩa chung nhất, môi trường sống của sinh vật là…
00
01
02
03
04
05


I.Khái niệm môi trường

II.Các nhân tố sinh thái

III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới han sinh thái

1.Các quy luật tác động

2. Giới hạn sinh thái

IV.Nơi ở và ổ sinh thái

Củng cố

Dặn dò





BÀI 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
Câu 3. Các nhân tố sinh thái tác động lên sinh vật theo phương thức nào?
00
01
02
03
04
05



I.Khái niệm môi trường

II.Các nhân tố sinh thái

III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới han sinh thái

1.Các quy luật tác động

2. Giới hạn sinh thái

IV.Nơi ở và ổ sinh thái

Củng cố

Dặn dò




BÀI 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
Câu 4. Những loài cá cùng khai thác động vật nổi làm thức ăn nhờ sự phát triển của lược mang. Loài I-có số lược mang là 38 chiếc, loài II- 52, loài III - 35, loài IV - 70, loài V - 37. Sự cạnh tranh sẽ xảy ra giữa:
e. Loài V và I.
00
01
02
03
04
05



I.Khái niệm môi trường

II.Các nhân tố sinh thái

III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới han sinh thái

1.Các quy luật tác động

2. Giới hạn sinh thái

IV.Nơi ở và ổ sinh thái

Củng cố

Dặn dò




BÀI 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
Câu 5. Một trại nuôi gia súc sinh sản ở gần một nhà máy dệt. Mới đây, bên cạnh nhà máy đó hàng ngày người ta nổ mìn phá đá làm đường. Yếu tố nào trong các yếu tố dưới đây ảnh hưởng mạnh nhất đến trạng thái sinh lí của đàn gia súc:
00
01
02
03
04
05



I.Khái niệm môi trường

II.Các nhân tố sinh thái

III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới han sinh thái

1.Các quy luật tác động

2. Giới hạn sinh thái

IV.Nơi ở và ổ sinh thái

Củng cố

Dặn dò




BÀI 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI



I.Khái niệm môi trường

II.Các nhân tố sinh thái

III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới han sinh thái

1.Các quy luật tác động

2. Giới hạn sinh thái

IV.Nơi ở và ổ sinh thái

Củng cố

Dặn dò




DẶN DÒ
Các em về nhà học bài cũ và chuẩn bị bài mới
TIẾT HỌC ĐẾN ĐÂY KẾT THÚC XIN CHÀO TẠM BIỆT QUÝ THẦY CÔ CÙNG TẤT CẢ CÁC EM HỌC SINH