Bài 47. Môi trường và các nhân tố sinh thái

PHẦN VII
SINH TH�I H?C
phần 7:Sinh thái học
Chương I. CÁ THỂ VÀ QUẦN THỂ SINH VẬT
Bài 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
Chào mừng quý Thầy cô và các em học sinh
NGƯỜI THỰC HIỆN: Nguyễn Thị Thu Hậu – THPT BUÔN HỒ

Sinh vật
Độ ẩm
Mưa
Nhiệt độ
Thức ăn
Ánh
sáng
Chương I. CÁ THỂ VÀ QUẦN THỂ SINH VẬT
Bài 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
I. Môi trường sống của sinh vật
Thỏ sống trong rừng chịu ảnh hưởng của những yếu tố nào?
Tất cả các yếu tố trên gọi là môi trường .Môi trường là gì?
Môi trường sống là phần không gian bao quanh sinh vật,có tác động trực tiếp hay gián tiếp lên sinh vật
Sự thích nghi của sinh vật biểu hiện như thế nào?
Có những loại môi trường sống nào?
Có 4 loại môi trường chủ yếu :
-Môi trường nước
-Môi trường trên mặt đất -
không khí (cạn )
-Môi trường trong đất
-Môi trường sinh vật
Chương I. CÁ THỂ VÀ QUẦN THỂ SINH VẬT
Bài 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
ĐẤT
NƯỚC
K.KHÍ
S.VẬT
Chương I. CÁ THỂ VÀ QUẦN THỂ SINH VẬT
Bài 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
I. Môi trường sống của sinh vật
II.Các nhân tố sinh thái
Nhân tố sinh thái là gì, gồm những nhóm nào?
Những yếu tố môi trường tác động và chi phối đến đời sống sinh vật gọi là những nhân tố sinh thái
con người tác động vào môi trường xung quanh theo những chiều hướng nào?
Chương I. CÁ THỂ VÀ QUẦN THỂ SINH VẬT
Bài 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
Đất...
K.khí
A.sáng
Nhiệt
Nước
V.khuẩn
T.vật
Người
Ve bét
Sán
Người
Thú
V.khuẩn
Sâu
Chim
Nhóm nhân
tố vô sinh
Nhóm nhân tố hữu sinh
Theo đặc tính tác động,nhân tố vô sinh , gồm những dạng nào?
Bài 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
I. Môi trường sống của sinh vật
II.Các nhân tố sinh thái
III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới hạn sinh thái
1. Các quy luật tác động
Các nhân tố sinh thái tác động như thế nào đến cơ thể sinh vật?
Trong thiên nhiên, các nhân tố sinh thái luôn tác động và chi phối lẫn nhau,tác động cùng một lúc lên cơ thể sinh vật. Do đó cơ thể phản ứng tức thời với tổ hợp tác động của các nhân tố.
Các loài Sinh vật khác nhau phản ứng như thế nào với tác động như nhau của cùng một nhân tố sinh thái
-Các loài khác nhau phản ứng khác nhau với tác động như nhau của cùng một nhân tố sinh thái.
Ở các giai đoạn sinh trưởng và phát triển khác nhau thì sinh vật như thế nào với tác động như nhau của cùng một nhân tố sinh thái
-Trong các giai đoạn phát triển hay trạng thái sinh lý khác nhau…cơ thể phản ứng khác nhau với tác động như nhau của một nhân tố sinh thái.
-Các nhân tố sinh thái khi tác động lên cơ thể có thể thúc đẩy lẫn nhau hoặc gây ảnh hưởng trái ngược nhau
Tác động của các nhân tố sinh thái lên cơ thể sinh vật phụ thuộc vào những yếu tố nào?
-Tác động của các nhân tố sinh thái lên cơ thể sinh vật phụ thuộc vào:bản chất của nhân tố, cường độ, liều lượng, cách tác động,thời gian tác động…
Chương I. CÁ THỂ VÀ QUẦN THỂ SINH VẬT
Bài 35. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
I. Môi trường sống của sinh vật
II.Các nhân tố sinh thái
III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới hạn sinh thái
2. Giới hạn sinh thái
Giới hạn sinh thái là gì?
Giới hạn sinh thái là khoảng giá trị xác định của một nhân tố sinh thái, ở đó cơ thể sinh vật có thể tồn tại và phát triển ổn định theo thời gian
Điểm cực thuận
Khoảng
chống chịu
Khoảng
chống chịu
Mức thuận lợi (sinh trưởng, phát triển)
0C
200C
350C
420C
5,60C
Giới hạn dưới
Giới hạn trên
Khoảng thuận lợi
Điểm gây chết
Điểm gây chết
Giới hạn sinh thái
Ngoài giới hạn chịu đựng
Ngoài giới hạn chịu đựng
Nhiệt độ tác động đến sinh trưởng và phát triển của cá rô phi Việt Nam
300C
2. Giới hạn sinh thái
Chương I. CÁ THỂ VÀ QUẦN THỂ SINH VẬT
Bài 35. MÔI TRƯỜNG SỐNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
I. Môi trường sống của sinh vật
II.Các nhân tố sinh thái
III.Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới hạn sinh thái
2. Giới hạn sinh thái
Quan sát hình 47.1 SGK giải thích sự khác nhau về sức sống của sinh vật ở các khoảng thuận lợi và khoảng chống chịu theo nhân tố nhiệt độ ?
Khả năng phân bố ảnh hưởng như thế nào đến sinh vật có giới hạn sinh thái rộng và giới hạn sinh thái hẹp hẹp
Chương I. CÁ THỂ VÀ QUẦN THỂ SINH VẬT
Bài 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
I. Môi trường sống của sinh vật
II.Các nhân tố sinh thái
III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới hạn sinh thái
IV. Nơi ở và ổ sinh thái
Phân biệt sự khác nhau giữa nơi ở và ổ sinh thái?
Sâu đục thân
Chim ăn kiến
Chim ăn trái
Chim ăn hạt
Chim ăn sâu
Sâu cuốn lá ...
Các loài trên đều có chung nơi cư trú là cây to
Mỗi loài trên cây to đều có cách sống riêng
Nơi ở
Ổ sinh thái
Chương I. CÁ THỂ VÀ QUẦN THỂ SINH VẬT
Bài 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
I. Môi trường sống của sinh vật
II.Các nhân tố sinh thái
III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới hạn sinh thái
IV. Nơi ở và ổ sinh thái
Nơi ở là địa chỉ cư trú của lòai, còn ổ sinh sinh thái là một khoảng không gian sinh thái,ở đó tất cả các nhân tố sinh thái quy định sự tồn tại và phát triển ổ định lâu dài của loài
a.Ổ sinh thái riêng
200C
350C
420C
5,60C
Giới hạn dưới
Giới hạn trên
Khoảng thuận lợi
300C
170C
370C
440C
20C
Giới hạn dưới
Giới hạn trên
Khoảng thuận lợi
280C
Cá rô phi
Cá chép
Ổ sinh thái riêng (nhân tố nhiệt độ)
(5,60C ; 200C – 350C ; 420C)
(20C ; 170C – 370C ; 440C)
Thế nào là ổ sinh thái riêng?
Chương I. CÁ THỂ VÀ QUẦN THỂ SINH VẬT
Bài 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
I. Môi trường sống của sinh vật
II.Các nhân tố sinh thái
III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới hạn sinh thái
IV. Nơi ở và ổ sinh thái
Nơi ở là địa chỉ cư trú của lòai, còn ổ sinh sinh thái là một khoảng không gian sinh thái,ở đó tát cả các nhân tố sinh thái quy định sự tồn tại và phát triển ổ định lâu dài của loài
a.Ổ sinh thái riêng: là giới hạn sinh thái đối với 1 nhân tố sinh thái của một loài
b.Ổ sinh thái chung
Mùn đáy
VSV
Ánh sáng
Nhiệt độ
Thức ăn
Độ pH
Ổ sinh thái chung
Chương I. CÁ THỂ VÀ QUẦN THỂ SINH VẬT
Bài 47. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
I. Môi trường sống của sinh vật
II.Các nhân tố sinh thái
III. Những quy luật tác động của các nhân tố sinh thái và giới hạn sinh thái
IV. Nơi ở và ổ sinh thái
Nơi ở là địa chỉ cư trú của lòai, còn ổ sinh sinh thái là một khoảng không gian sinh thái,ở đó tất cả các nhân tố sinh thái quy định sự tồn tại và phát triển ổ định lâu dài của loài
a.Ổ sinh thái riêng: là giới hạn sinh thái đối với 1 nhân tố sinh thái của một loài
b.Ổ sinh thái chung :Là không gian chứa các nhân tố sinh thái mà giới hạn của chúng cho phép một loài xác định tồn tại và phát triển được.
sự trùng lặp ổ sinh thái giữa các loài gây hậu quả gì đối với sinh vật ?
Sự trùng lặp ổ sinh thái giữa các loài gây lên sự cạnh tranh giữa chúng
Các loài có kích thước mỏ khác nhau thì kích thước thức ăn cũng khác nhau, tạo nên các ổ sinh thái riêng về dinh dưỡng.
Hút mật
Ăn hạt
Ăn thịt
Tầng cây ưa sáng nhiều
Tầng cây ưa bóng
Tầng cây dương xỉ
Tầng cây chịu bóng
Tầng cây ưa sáng ít
Giới hạn sinh thái về ánh sáng của mỗi loài cây khác nhau tạo nên ổ sinh thái phân tầng trong rừng mưa nhiệt đới.
Tầng rêu, thảm mục
Củng cố
Câu 1. Có thể tách riêng nhân tố con người khỏi nhóm nhân tố nhân tố hữu sinh được không? Vì sao?
Có thể tách riêng nhân tố con người khỏi nhóm nhân tố hữu sinh.Vì các hoạt động của con người đã ảnh hưởng to lớn đến sinh vật như các hoạt động vô ý thức: chặt phá rừng, săn bắn bừa bãi, rác thải khí công nghiệp…Cũng như các hoạt động có ý thức như trồng rừng, khai thác nông lâm, ngư nghiệp: các ao hồ, kênh nhân tạo…
Củng cố
Câu2. Nội dung quy luật giới hạn sinh thái nói lên ?
A. Giới hạn phản ứng của sinh vật môi trường
B. Khả năng thích ứng của sinh vật với môi trường
C. Mức độ thuận lợi của sinh vật với môi trường
D. Khả năng chống chịu của sinh vật với môi trường
Củng cố
Câu 3. Trước đây, đàn voi ở rừng Tách linh ban đêm hay xuống làng bản phá hoại hoa màu, có khi quật chết cả người. Nguyên nhân của hiện tượng đó là?
A. Rừng nơi sinh sống của voi bị thu hẹp quá mức
B. Voi ưa hoạt động thích lang thang đây đó
C. Tính khí voi dữ dằn, hay tìm đến làng bản phá hại
D. Tìm thức ăn là ngô bắp và nước uống trên nương rẫy
Đúng
2
3
SAI
2
3
Chào tạm biệt quý Thầy cô và các em học sinh