Bài 47. Lăng kính

Giáo viên thực hiện:
Vũ Viết Cường
Trường THPT nguyễn trãi
Kiểm tra bài cũ:
CH1: Tỉ số
CH2:
Điều kiện để xảy ra hiện tượng phản xạ toàn phần là:
Tia sáng phải đi từ môi trường chiết quang hơn sang môi trường chiết quang kém hơn.
Tia sáng phải đi từ môi trường chiết quang kém sang môi trường chiết quang hơn.
Góc tới phải lớn hơn góc giới hạn phản xạ toàn phần.
Cả A và C
Tiết 84: Lăng kính
1. Cấu tạo của lăng kính.
a. Định nghĩa:
Là một khối trong suốt, đồng chất giới hạn bởi hai mặt phẳng không song song.
b. Các yếu tố của lăng kính:
A
Tiết 84: Lăng kính
2. Đường đi của tia sáng qua lăng kính.
a. Vẽ đường đi của tia sáng qua lăng kính:
b. Các khái niệm:
* SI:
H
M
K
* JR:
* i:
* i`:
* Góc lệch (D):
c. Nhận xét:
- Tia sáng nằm trong cùng mặt phẳng tiết diện chính.
- Hướng của tia ló lệch về phía đáy của lăng kính so với hướng của tia tới.
J
tia tới.
tia ló.
góc tới.
góc ló.
là góc tạo bởi tia tới và tia ló.
* r:
* r`:
Góc khúc xạ ở mặt bên thứ nhất
Góc tới ở mặt bên thứ hai
C
Tiết 84: Lăng kính
3. Công thức lăng kính.
a. Công thức:
b. Chú ý:
Nếu lăng kính đặt trong một môi trường trong suốt, đồng tính, có chiết suất lớn hơn 1 thì vẫn dùng được các công thức trên, nhưng khi đó n được hiểu là chiết suất tỉ đối của chất làm lăng kính đối với môi trường đặt lăng kính.
C
Tiết 84: Lăng kính
4. Biến thiên của góc lệch theo góc tới.
a. Thí nghiệm:
b. Nhận xét:
- Khi góc tới thay đổi thì góc lệch cũng thay đổi và qua một giá trị cực tiểu (Dmin) khi i = io.
c. Góc lệch cực tiểu:
* Công thức tính:
* Đặc điểm:
* ứng dụng:
d. Đường đi của tia sáng qua lăng kính khi Dmin:
* Đối xứng qua mặt phẳng phân giác của góc chiết quang A.
Dmin chỉ phụ thuộc vào A và n.
Một phương pháp để đo chiết suất
Ta có D=i+i`-A
Khi Dmin?
+ Dmin=2io-A ?
+ r`=r
Mà
?
i`=i =io suy ra
Tiết 84: Lăng kính
5. Lăng kính phản xạ toàn phần.
a. Định nghĩa:
b. Cách sử dụng:
* Cách 1:
d. ứng dụng:
Là lăng kính có tiết diện chính là một tam giác vuông cân.
* Cách 2:
* Dùng trong kính tiềm vọng .
* Dùng trong ống nhòm.
c. Tác dụng:
* Như một gương phẳng.
Bài tập trắc nghiệm
Một lăng kính có góc chiết quang A=60o, chiết suất tuyệt đối n= đặt trong không khí. Một tia sáng đơn sắc thuộc một mặt phẳng tiết diện chính tới mặt bên của lăng kính dưới góc tới i=45o.
Góc lệch của tia ló ra khỏi lăng kính là:
60o B. 45o C. 30o D. 47,6o
2. Nếu tăng hay giảm góc tới i một vài độ thì góc lệch sẽ:
A. Tăng
B. Giảm
C. Không đổi
D. Có thể tăng hoặc giảm tuỳ thuộc các điều kiện khác.
CH 1:
Có Sini = n.Sinr suy ra . Với i = 450, n = suy ra
r = 300 mà A = r + r` suy ra r` = 300. với Sini` = n.Sinr` suy ra
i` = 450. Từ D = i + i` - A suy ra D = 300 .
Đáp án:
C. 300
CH 2:
D= 300 khi i = i` = 450 suy ra D = 300 = Dmin
Đáp án:
A. tăng