Bài 46. Thực hành: Bằng chứng về nguồn gốc động vật của loài người

TRƯỜNG THPT
TRƯNG VƯƠNG
GV: Nguyễn Thị Giao
Tập thể lớp: 12A1
Chương IV SỰ PHÁT SINH LOÀI NGƯỜI
Tiết 45
I. Những điểm giống nhau giữa người và thú
II. Sự giống nhau giữa người và vượn người
III. Sự khác nhau giữa người và vượn người

I. Những điểm giống nhau giữa người và thú
Bằng chứng về giải phẫu so sánh
Hãy cho biết những điểm giống nhau trong thể thức cấu tạo chung giữa người và động vật có xương sống?
Bộ xương có: xương đầu, cột sống, xương sườn, xương tứ chi
Các cơ quan nội tạng sắp xếp giống nhau
Người và thú: Có lông mao, tuyến sữa, đẻ con và nuôi con bằng sữa
Bộ răng phân hóa thành răng cửa, răng nanh, răng hàm
Nếp thịt nhỏ ở khóe mắt của người là dấu vết mí mắt thứ ba của chim và bò sát
b. Có các cơ quan thoái hóa:
Cơ quan thoái hóa là di tích của những cơ quan xưa kia phát triển ở ĐVCXS
Ruột thừa ở người là vết tích của ruột tịt phát triển ở động vật ăn cỏ
2. Bằng chứng về phôi sinh học
Phôi người
còn daáu veát khe mang ôû phần coå
còn đuôi dài
Sự phát triển cuả phôi người lặp lại các giai đoạn lịch sử cuả động vật
Bộ não lúc 4 tuần có 5 phần, giống não cá
Về sau bán cầu đại não phát triển, có nhiều khúc cuộn, nếp nhăn

Phôi 3 tháng: ngón chân cái vẫn đối diện với các ngón khác như ở vượn
Tháng thứ 6: phôi có lớp lông mịn
Phôi người có vài đôi vú
+ Hiện tượng lại giống
Ở người có một số đặc điểm của động vật:
+ có lông rậm khắp người
+ có đuôi dài 20-25 cm
+ có 3 - 4 đôi vú
Nh?ng dấu hi?u trên chứng minh Người và động vật có xương sống có mối quan hệ về nguồn gốc, đặc biệt quan hệ rất gần gui giữa người với thú
?
II. Sự giống nhau giữa người và vượn người
1. Có 4 loại vượn người ngày nay
Tinh tinh có quan hệ họ hàng gần với con người nhất
Cao 1,5 – 2m
Nặng 70 – 200 kg
Không có đuôi
Đứng 2 chân sau
Có 12 – 13 đôi
xương sườn
5 – 6 đốt sống cùng
Có 32 răng

2. Những đặc điểm giống nhau
Giống về kích thước, hình dạng tinh trùng, cấu tạo nhau thai

Có 4 nhóm máu
Thời gian mang thai : 270 – 275 ngày
Chu kỳ kinh nguyệt: 30 ngày
Mẹ cho con bú đến 1 năm tuổi mới ngừng tiết sữa
Bộ nhiễm sắc thể ở vượn người gần giống với người
ADN của người và tinh tinh giống đến 92% nucleotit

Bộ não của vượn người khá to, có nhiều khúc cuôn, nếp nhăn giống người.
Vượn người biết biểu lộ tình cảm vui buồn, giận dữ; biết dùng cành cây để khều thức ăn, dùng gậy đào củ, nhấc các vật nặng
Người và vượn người có quan hệ họ hàng thân thuộc rất gần gũi, đặc biệt là tinh tinh.
III. Sự khác nhau giữa người và vượn người
Nêu những điểm khác nhau giữa bộ xương người và gôrila?
Nguyên nhân của sự khác nhau ?
Xương chậu của người lớn hơn tinh tinh
Dáng khom, tay tì xuống đất → cột sống hình cung, xương chậu hẹp
Tay là cơ quan di chuyển, tay dài hơn chân,
Loàng ngöïc heïp beà ngang
Dáng đứng thẳng → cột sống hình chữ S, xương chậu rộng
Tay là cơ quan lao động, tay ngắn hơn chân
Loàng ngöïc heïp theo chieàu tröôùc – sau
III. Sự khác nhau giữa người và vượn người
III. Sự khác nhau giữa người và vượn người
Tay di chuyển nên kém linh hoạt hơn

Gót chân không kéo dài; ngón chân dài, ngón cái đối diện với các ngón khác; bàn chân phẳng
Tay cầm nắm công cụ lao động nên ngón cái lớn và linh hoạt
Gót chân kéo dài; ngón chân ngắn, ngón cái không úp vào các ngón khác; bàn chân dạng vòm
III. Sự khác nhau giữa người và vượn người
Sự khác nhau về xương sọ, xương mặt và bộ răng của người và vượn người? Nguyên nhân khác nhau?
Lồi cằm của người vì sao phát triển ?
III. Sự khác nhau giữa người và vượn người
460 g
600 cm3
Ít nếp nhăn
Mặt dài và lớn hơn hộp sọ
Thuỳ trán ít phát triển
B? rang thơ, rang nanh ph�t tri?n
Chưa có lồi cằm

1.000 - 2.000 g
1.400 - 1.600 cm3
Nhiều khúc cuộn và nếp nhăn
Hộp sọ lớn hơn mặt
Thuỳ trán phát triển
B? rang b?t thơ, rang nanh ít ph�t tri?n
Cĩ l?i c?m

III. Sự khác nhau giữa người và vượn người
III. Sự khác nhau giữa người và vượn người
Vượn người ngày nay có phải là tổ tiên của loài người hay không?
Những điểm khác nhau nói trên chứng tỏ vượn người ngày nay không phải là tổ tiên của loài người
Vượn người ngày nay và người là 2 nhánh phát sinh từ 1 nguồn gốc chung là vượn người hoá thạch, nhưng đã tiến hoá theo 2 hướng khác nhau
Bài tập 2 của chương IV (trang 128)
Chuẩn bị bài: Các giai đoạn chính trong quá trình phát sinh loài người