Bài 46. Cơ chế điều hòa sinh sản

Tiết 50- bài 46
CƠ CHẾ ĐIỀU HOÀ SINH SẢN
Tinh hoàn
GnRH
Ống sinh tinh
Tế bào kẽ
FSH
Vùng dưới đồi
Tuyến yên
CƠ CHẾ ĐIỀU HÒA SINH TINH
Testosteron
LH
Tinh hoàn
GnRH
Ống sinh tinh
Tế bào kẽ
FSH
Vùng dưới đồi
Tuyến yên
Testosteron
LH
Testosteron nhiều
Sơ đồ cơ chế điều hoà sinh trứng
a. Hoóc môn tác động
1. Cơ chế điều hoà sinh tinh
Vùng dưới đồi
Kích thích tuyến yên sản xuất FSH và LH
Tuyến yên
Kích thích ống sinh tinh sản xuất tinh trùng
Tuyến yên
Kích thích tế bào kẽ tiết ra HM Testostêrôn
TB kẽ( trong tinh hoàn)
Kích thích ống sinh tinh sản xuất tinh trùng
b. Cơ chế
 Điền tên hoocmon (GnRH; Testosteron; LH; FSH) vào các vị trí (1)(2)(3)(4) trong sơ đồ trên cho thích hợp :
GnRH
FSH
Vùng dưới
Đồi
Tuyến
yên
Ống sinh tinh
Tế bào
kẽ
Tinh
trùng
(1)
(3)
Testosteron
(-)
(-)
(-)
LH
(-)
-
Điều hòa
(2)
(4)
Hoocmon
+
Vùng dưới đồi
Tuyến yên
CƠ CHẾ ĐIỀU HÒA SINH TRỨNG
GnRH
FSH
LH
Nang trứng
Thể vàng
Ơstrogen
Progesteron
Vùng dưới đồi
Tuyến yên
GnRH
FSH
LH
Nang trứng
Thể vàng thoái hóa
Progesterongiảm
-
(-)
(-)
(-)
(-)
TRỨNG ĐƯỢC THỤ TINH
TRỨNG KHÔNG ĐƯỢC THỤ TINH
Kinh nguyệt
+
a. Hoóc môn tác động
Vùng dưới đồi
Kích thích tuyến yên sản xuất HM FSH và LH
Tuyến yên
Tuyến yên
Thể vàng
( Trong buồng trứng)
Kích thích nang trứng phát triển và tiết Ơstrôgen
Làm trứng chín, rụng và tạo thể vàng.
Làm cho niêm mạc tử cung phát triển dày lên
Quan sát sơ đồ cơ chế hoà sinh trứng điền tên các hoocmon (GnRH; LH; FSH; Progesteron; Ơstrogen) vào các vị trí (1)(2)(3)(4) ở sơ đồ dưới đây cho thích hợp?

Hoocmon
Tuyến
Vùng dưới
Đồi
Tuyến
yên
Nang trứng
Trứng chín-rụng
Thể vàng
(1)
(4)
Niêm mạc tử cung dày
(2)
(5)
(3)
GnRH
FSH
LH
LH
Ơstrogen
Progeseron
-
-
+
+
-
+
Kinh
b. Cơ chế điều hòa sinh trứng
Sản sinh tinh trùng
CƠ CHẾ ĐIỀU HÒA SINH SẢN
Sản sinh trứng
CƠ CHẾ ĐIỀU HÒA
Hệ nội tiết
Thần kinh
Thức ăn
Ánh sáng…
II. Ảnh hưởng của hệ thần kinh và môi trường sống đến quá trình sinh tinh và sinh trứng.
VD:
Thí nghiệm 1: Ở cá chép
Bể 1:chế độ ánh sáng
bình thường
Bể 2: Để trong tối
Không đẻ
Đẻ
Thời gian
Thời gian
Thí nghiệm 2: Ở cá Rô phi
- Nguồn gốc : Vùng xích đạo có nhiệt độ tb 30oC
- Đẻ 11 lứa/ năm. Đẻ quanh năm
- Ở 16-18 o C: -> ngừng đẻ.
Thí nghiệm 3: Ở Cóc.
Đẻ rộ trong tháng 4 khối lượng 2 buồng trứng giảm
Sau đó, nếu được ăn uống đầy đủ -> buồng trứng phục hồi khối lượng -> lại có khả năng sinh đẻ