Bài 46. Cơ chế điều hòa sinh sản

CƠ CHẾ ĐIỀU HÒA SINH SẢN
Bài 46
SINH HỌC 11 CƠ BẢN
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1: Sinh sản hữu tính là gì ? Ưu, nhược điểm của sinh sản hữu tính ở động vật ?
Đáp án:
* Khái niệm : Sinh sản hữu tính là kiểu sinh sản tạo ra cá thể mới qua hình thành và hợp nhất giao tử đực (n) và giao tử cái (n) để tạo ra hợp tử (2n), hợp tử phát triển thành cá thể mới
KIỂM TRA BÀI CŨ
* Ưu điểm : Tạo ra các cá thể mới đa dạng về đặc điểm di truyền  Động vật thích nghi và phát triển tốt trong điều kiện môi trường sống thay đổi.
* Nhược điểm : Không có lợi trong trường hợp mật độ quần thể thấp
CƠ CHẾ ĐIỀU HÒA SINH SẢN
Bài 46
SINH HỌC 11 CƠ BẢN
Tại sao nói điều hòa sinh sản hữu tính ở động vật chủ yếu là điều hòa sinh tinh và sinh trứng?
Vì :
- Sinh sản là quá trình kết hợp giữa tế bào sinh dục đực (tinh trùng) và tế bào sinh dục cái (trứng) để tạo thành hợp tử  hợp tử phát triển thành cơ thể.
 Qúa trình sinh sản ra tinh trùng và trứng có liên quan trực tiếp đến kết quả của sinh sản.
I. CƠ CHẾ ĐIỀU HÒA SINH TINH VÀ SINH TRỨNG
Yếu tố nào có vai trò chủ yếu trong quá trình sinh tinh và sinh trứng?
Yếu tố có vai trò chủ yếu tác động đến quá trình sinh tinh và sinh trứng ở người và động vật đó là hoocmôn.
I. CƠ CHẾ ĐIỀU HÒA SINH TINH VÀ SINH TRỨNG
Sơ đồ cơ chế điều hoà sinh tinh và sinh trứng


Sơ đồ cơ chế điều hoà sinh tinh
ức chế tiết hoocmôn

Quan sát hình bên và cho biết nơi sản sinh và vai trò sinh lý của các hoocmôn có ảnh hưởng đến quá trình sản sinh tinh trùng ở tinh hoàn?
Sơ đồ cơ chế điều hoà sinh tinh
ức chế tiết hoocmôn
GnRH
Vùng dưới đồi
Kích thích tuyến yên tiết FSH và LH
FSH
Tuyến yên
Kích thích ống sinh tinh sản xuất tinh trùng
LH
Testostêrôn
Kích thích tế bào kẽ tiết ra hoocmon testostêrôn
Tuyến yên
Tế bào kẽ
Kích thích phát triển ống sinh tinh và sản sinh tinh trùng
- Khi nồng độ testostêrôn trong máu cao sẽ ức chế vùng dưới đồi và tuyến yên giảm tiết GnRH, FSH, LH
Sơ đồ cơ chế điều hoà sinh trứng
ức chế tiết hoocmôn
Quan sát hình bên và cho biết nơi sản sinh và vai trò sinh lý của các hoocmôn có ảnh hưởng đến quá trình sinh trứng ở người?

Sơ đồ cơ chế điều hoà sinh trứng
ức chế tiết hoocmôn
GnRH
Vùng dưới đồi
Kích thích tuyến yên tiết FSH và LH
FSH
Tuyến yên
Kích thích nang trứng phát triển và tiết ra ơstrôgen
LH
Ơstrô gen
- LH làm trứng chín, rụng và tạo thể vàng
Tuyến yên
Nang trứng + thể vàng
Làm cho niêm mạc tử cung phát triển dày lên để đón chờ trứng đã thụ tinh
Prôges têrôn
Thể vàng
- Thể vàng tiết ra hooc môn Prôgestêrôn và ơstrôgen
- Khi nồng độ prôgestêrôn và ơstrôgen trong máu cao sẽ ức chế vùng dưới đồi và tuyến yên giảm tiết GnRH, FSH, LH
I. CƠ CHẾ ĐIỀU HÒA SINH TINH VÀ SINH TRỨNG
2. Cơ chế điều hòa sinh trứng
Ngoài tác dụng của các hoocmôn ra, sự rụng trứng còn chịu ảnh hưởng của các tác động giao phối như: Ở thỏ và mèo chỉ sau khi giao phối trứng mới rụng.
*Liên hệ: Trong sản xuất người ta đã dùng những biện pháp gì để kích thích trứng chín và rụng giúp động vật sinh sản nhiều hơn?
Tiêm hoocmôn hoặc trộn vào thức ăn để kích thích quá trình chín và rụng trứng.
Từ sơ đồ điều hòa sinh trứng, hãy giải thích tại sao thuốc tránh thai có chứa ơstrôgen và prôgestêron lại có tác dụng tránh thai ?
Thuốc tránh thai chứa Ơstrôgen và Prôgestêrôn có tác dụng tránh thai.Vì khi uống thuốc tránh thai nồng độ Ơstrôgen và Prôgestêrôn trong máu cao ức chế vùng dưới đồi tiết GnRH  Tuyến yên giảm tiết FSH, LH => ức chế trứng chín và rụng.
II. ẢNH HƯỞNG CỦA THẦN KINH VÀ MÔI TRƯỜNG SỐNG ĐẾN QUÁ TRÌNH SINH TINH, SINH TRỨNG
Những yếu tố nào sẽ ảnh hưởng tới quá trình sinh sản?
Những yếu tố đó sẽ ảnh hưởng như thế nào tới quá trình sinh sản?
II. ẢNH HƯỞNG CỦA THẦN KINH VÀ MÔI TRƯỜNG SỐNG ĐẾN QUÁ TRÌNH SINH TINH, SINH TRỨNG
- HTK và các yếu tố môi trường ảnh hưởng lên quá trình sản sinh trứng thông qua hệ nội tiết.
+ Thần kinh căng thẳng ảnh hưởng đến hệ nội tiết, dẫn đến rối loạn trong quá trình sinh trứng.
+ Sự hiện diện của con đực hoặc cái…=> tác động vào thị giác, xúc giác....
+ Thiếu thức ăn: thiếu các nguyên liệu sản xuất hoocmon điều hòa.
+ Người nghiện rượu, chất kích thích,.. quá trình sinh trứng bị rối loạn, tinh hoàn giảm khả năng sản sinh tinh trùng.
II. ẢNH HƯỞNG CỦA THẦN KINH VÀ MÔI TRƯỜNG SỐNG ĐẾN QUÁ TRÌNH SINH TINH, SINH TRỨNG
**Liên hệ: Trong chăn nuôi cần có biện pháp kỹ thuật gì để vật nuôi sinh trưởng và sinh sản tốt?
- Tạo điều kiện sống tốt nhất cho mọi vật nuôi.
- Có chế độ dinh dưỡng trong thời kỳ sinh sản.
1. Hoocmôn nào kích thích ống sinh tinh sản sinh ra tinh trùng?
LH
FSH
Ơstrogen
Progesteron
CỦNG CỐ
2. Hoocmôn nào kích thích nang trứng chín và rụng trứng, duy trì thể vàng ?
Ơstrogen
FSH
Testosteron
LH
CỦNG CỐ
3. Cơ chế ngược trong điều hòa sinh tinh và sinh trứng được hiểu là ?
A: Khi nồng độ hoocmon sinh dục trong máu cao sẽ ức chế vùng dưới đồi và tuyến yên giảm tiết GnRH, FSH, LH
CỦNG CỐ
B: Khi nồng độ hoocmon sinh dục trong máu cao sẽ kích thích vùng dưới đồi và tuyến yên giảm tiết GnRH, FSH, LH
C: Khi nồng độ hoocmon sinh dục trong máu thấp sẽ ức chế vùng dưới đồi và tuyến yên giảm tiết GnRH, FSH, LH
D: Khi nồng độ hoocmon sinh dục trong máu thấp sẽ kích thích vùng dưới đồi và tuyến yên giảm tiết GnRH, FSH, LH