Bài 45. Sự phát sinh loài người

Nguồn gốc loài người?
Nguồn gốc loài người?
Nguồn gốc loài người?
Nguồn gốc loài người?
Nguồn gốc loài người?
Nguồn gốc loài người?
Nguồn gốc loài người?
Nguồn gốc loài người?
Nguồn gốc loài người?
Nguồn gốc loài người?
Nguồn gốc loài người?
Nguồn gốc loài người?
Loài người có nguồn gốc từ động vật….
BÀI 45: SỰ PHÁT SINH LOÀI NGƯỜI
Cấu trúc.
Quá trình phát sinh loài người hiện đại- tiến hóa sinh học.
1. Bằng chứng nguồn gốc động vật của loài người.
Đặc điểm giống nhau giữa người và động vật
Đặc điểm giống nhau giữa người và vượn người.
Điểm khác nhau giữa người và vượn người.

2. Các dạng người hóa thạch và các giai đoạn hình thành loài người.
3. Tiến hóa sinh họa.
II .Người hiện đại và tiến hóa văn hóa.
I.Quá trình hình thành người hiện đại – Tiến hóa sinh học.
Xác định vị trí phân loại của người trong thế giới sống?
+Giới động vật (Animalia)
+Ngành ĐVCDS (Chordata)
+Lớp thú (Mammalia)
+ Bộ linh trưởng (Primates)
+Họ người (Homonidae)
+ Chi, giống người (Homo)
+ Loài người (Homo sapiens)
1.Bằng chứng nguồn gốc động vật của loài người
a. Đặc điểm giống nhau giữa người và thú.
? Bằng chứng nào xếp con người vào vị trí phân loại như vậy?
* Giải phẫu so sánh:
- Bộ xương người gồm 3 phần:
+ Xương đầu.
+ Xương cột sống.
+ Xương chi.
- Cơ quan thoái hóa: ruột thừa, nếp thịt ở khóe mắt, đuôi…
* Phôi sinh học:
- Phát triển phôi người lặp lại các giai đoạn phát triển của động vật.
- Hiện tượng lại giống (lại tổ).
=> Chứng tỏ người và thú có chung nguồn gốc.
b. Đặc điểm giống nhau giữa người và vượn.

Bằng chứng nào chứng minh tinh tinh có quan hệ gần gũi với người nhất? quan sat tranh và hoàn thành bảng sau?

Quan sát tranh và cho biết đặc điểm tiến hóa hơn của loài người so với vượn?
c.Đặc điểm tiến hóa hơn của người so với vượn người?
Dáng đứng
Bộ răng
Khung xương
Não bộ
Dáng đứng
Dáng đứng
Dáng đứng
Dáng đứng
Bộ răng
Khung xương
Bộ răng
Khung xương
Bộ răng
Não bộ
Khung xương
Bộ răng
Dáng đứng
Dáng đứng
Dáng đứng
Bộ răng
Dáng đứng
Bộ răng
Dáng đứng
Khung xương
Bộ răng
Dáng đứng
Khung xương
Bộ răng
Dáng đứng
Não bộ
Khung xương
Bộ răng
Dáng đứng
Bộ răng
Bộ răng
Bộ răng
Khung xương
Bộ răng
Dáng đứng
Khung xương
Bộ răng
Dáng đứng
Khung xương
Bộ răng
Khung xương
Bộ răng
Bộ răng
Dáng đứng
Bộ răng
Khung xương
Dáng đứng
Bộ răng
Điểm khác nhau giữa người và vượn người ngày nay chứng minh điều gì?
Những điểm khác nhau giữa loài người
và vượn người ngày nay chứng tỏ
loài vượn ngày nay không phải là tổ tiên trực
tiếp của loài người hiện đại.
2. Các dạng vượn người hóa thạch và quá trình phát sinh người hiện đại
Sơđồ phát sinh các vượn người ngày nay và loài người
a.Dạng vượn người hóa thạch
Dạng vượn người có hóa thach cổ: Đriopitec
Loài vượn người có hóa thạch đánh dấu mối quan hệ giữa người và vượn?
Tay chân của chúng chưa được phân hóa, leo chèo bằng tứ chi, sống chủ yếu trên cây, não be 350 cm3.
->Từ điôpitec tiến hóa thành người qua trung gian người vượn đã tuyệt diệt Oxtralopitec.

b.Ôxtralopitec ( australopithecus) là dạng người sống ở kỉ đệ tam cách đây khoảng 2-8 triệu năm.
Chúng đã chuyển từ lối sống trên cây xuống đất, đi bằng hai chân thân hơi khom về phía trước.
Cao 120-140cm, nặng 20-40kg, có hộp sọ 450-750cm3.
Thể tích hộp sọ: 450-750cm3
Chúng đã biết sử dụng cành cây, hòn đá mảnh xương thú để tự vệ.
Đây là những công cụ bằng đá cũ của người vượn ở núi Đọ, quan yên , thanh hóa là đáu hiệu xưa nhất về dấu hiệu bầy người nguyên thủy trên đất nước ta.
Hóa thạch của Oxtrelopitec được phát hiện lần đầu tiên năm 1924 ở Nam Phi.
Nhiều mẫu hóa thạch người vượn Oxtralopitec ở Nam Phi và Đông Phi đã được các nhà sinh học phát hiện về sau thuộc ít nhất bảy loài khác nhau, có liên đại 2-6 triệu năm. Giống với người ở nhiều đặc điểm ( đi bằng hai chân, biết sử dụng công cụ lao động…). Chúng là mắt xích trung gian giữa tổ tiên xa xưa và người hiện đại.
Dấu chân của người tối cổ 3,5 triệu năm về trước tại phía Bắc Tazania




Hãy tìm những điểm sai khác
giữa người vượn hóa thạch với vượn người.?



-Người vượn hóa thạch đã bắt đầu chuyển từ lối sống trên cây xuống sống ở mặt đất, vượn người chủ yếu sống trên cây.
-Người vượn hóa thạch đã đứng thẳng, đi bằng hai chân (nhưng hơi khom về phía trước).
-Người vượn hóa thạch có hộp sọ lớn hơn (450-750 cm3) so với vượn người.
-Người vượn hóa thạch đã dùng tay để sử dụng các vật liệu đá, cành cây, xương làm công cụ kiếm ăn tấn công.


c.Người cổ Homo
Homo habilis (người khéo léo)
Người khéo léo sống cách đây khoảng 1,6-2 triệu năm, cao khoảng 1-1,5m, nặng 25- 50kg, hộp sọ 600- 800cm3.
Hàm răng của người khéo léo
Mô hình mẫu sọ người khéo léo được tìm thấy ở Tazania năm 1986 với 1,8 triệu năm tuổi.
Họ sống thành bầy đàn, biết chế tạo và sử dụng công cụ bằng đá.
Người cổ H.erectus (người đứng thẳng)
Là người cổ tiếp theo người khéo léo, sống cách đây 35000 năm -1,6 triệu năm. Hóa thạch tìm thấy ở nhiều nơi châu Phi, châu Mĩ, châu Á.
Người cổ Java (người cổ Pitêcantrop)
- Đuyboa phát hiện ở Java (Indonesia) năm 1891.
- Người cổ Java sống cách đây 80 vạn – 1 triệu năm.
+Cao 1,7m, hộp sọ 900 – 950 cm3
Đi thẳng đứng, biết chế tạo và sử dụng công cụ bằng đá.
Người cổ Bắc Kinh (người cổ Xinantrop)
Phát hiện năm 1927 Bắc kinh- trung quốc
Hộp sọ 1000 cm3, đi thẳng đứng đứng, biết chế tạo và sử dung cụ bằng đá.
Người Heidenbec phát hiện 1907 tai Heidenbac (Đức)
Các đặc điểm sai khác giữa người đứng thẳng với người vượn hóa thạch:
- Sống chủ yếu trên mặt đất
- Tay chân phân hóa: đứng thẳng và đi bằng hai chân.
- Hợp sọ lớn: 900 cm3-1000 cm3
- Biết chế tạo và sử dụng công cụ bằng đá.
Hãy tìm những đặc điểm sai khác giữa người đứng thẳng
Homo erectus với người vượn hóa thạch.

Homo neanderthalensis (người Nêanđectan)

Cao 1,55m-1,66m
Hộp sọ 14000cm3
Công cụ bằng đá tinh xảo hơn
Sống thành đàn 50-100 người
Người Homo Neandectan: hóa thạch được phát hiện đầu tiên năm 1856 ở Neandec (Đức), sau đó tìm thấy khắp châu Âu, Á, Phi

 Người Neandectan tồn tại cách đây 30000-150000 năm và đã tuyệt diệt. Người Neandectan không phải là tổ tiên trực tiếp của người hiện đại mà là một nhánh phát triển trong chi Homo sau đó nhường chỗ cho người hiện đại.
d. Người hiện đại (Homo Sapiens)
Tìm thấy ở làng Cromanhon (Pháp) năm 1868, sau đó là châu Âu, châu Á.
Người hiện đại (Homo Sapiens)
Sống cách đây 35000-50000 năm.
Cao 1,8m, nặng 70kg, hàm dưới có lồi cằm chứng tỏ tiếng nói phát triển.
Hộp sọ 17000cm3
Họ chế tạo và sử dụng nhiều công cụ tinh xảo bằng đá xương, sừng như rừu có lỗ để tra cán….
Họ sống thành bộ lạc
Đã có nền văn hóa phức tạp,
Đã có nền văn hóa phức tạp,
Đã có nền văn hóa phức tạp,
Sự phát triển của loài người cách đây 4 triệu năm
So sánh các giai đoạn phát triển của loài người?
2.Tiến hóa sinh học
Những biến dị nào được chọn lọc trong quá trình phát sinh loài người? Vai trò của tiến hóa sinh học trong quá trình phát sinh loài người.?
450 - 750 cm3
850 - 1000 cm3
600 - 800 cm3
1400 cm3
Hộp sọ được chọn lọc theo hướng tăng dần thể tích là điều kiện để phát triển trí thông minh
Chọn lọc dáng đứng.
Chọn lọc công cụ lao đông
- Các nhân tố sinh học đóng vai trò chủ đạo trong giai đoạn tiền hóa của người vượn hóa thạch và người cổ.
-Những thay đổi trên cơ thể người vượn hóa thạch ( đi bằng hai chân, sống trên mặt đất...)người cổ( não phát triển, biết chế tạo va sử dụng công cụ lao động...) là kết quả của quá trình tích lũy các biến dị di truyền kết hợp với chọn lọc tự nhiên.
II. Tiến hóa xã hội.
Những đặc điểm thích nghi nào đã giúp con người có được khả năng tiến hóa văn hóa?
* Người hiện đại có những đặc điểm thích nghi nổi bật:
Bộ não lớn ( TWTK của hệ thống tín hiệu 2)
Cấu trúc thanh quản phù hợp cho phép phát triển tiếng nói
Bàn tay với các ngón linh hoạt giúp chế tạo và sử dụng công cụ lao động
 Có được khả năng tiến hóa văn hóa:
Nhân tố xã hội tác động trong quá trình tiến hóa xã hội loài người Sống thành xã hội, ngôn ngữ giao tiếp, truyền thống văn hóa…
Ngày nay các nhân tố xã hội, văn hóa trở thành nhân tố quyết định sự phát triển của con người và xã hội loài người.
Cải tiến công cụ lao động theo hướng phát tiển trí não.
+Phát triển lực lượng sản xuất. + Cải tạo quan hệ sản xuất, quan hệ xã hội…
Vai trò của nhân tố xã hội trong quá trình tiến hóa xã hội của loài người?
Vì nếu không có nhân tố văn hóa xã hội (đời sống xã hội, văn hóa giáo dục, khoa học kĩ thuật… thì con người dù có cấu tạo cơ thể điển hình cho con người cũng không thể trờ thành con người thực sự ( tức là con người có ngôn ngữ, có văn hóa sống trong cộng đồng xã hội loài người).
Tại sao tiến hóa văn hóa lại có vai trò quyết
định trong quá trình hình thành con người?
Xã hội hiện đại của loài người hiện nay
TRẮC NGHIỆM
Người Xinantrôp sống cách đây:
80 vạn đến
1 triệu năm
B. Khoảng 30 triệu năm

C. Từ 5-20 vạn năm

D. Từ 50-70 vạn năm
D
Đáp án:
CỦNG CỐ
Sự khác biệt giữa người Pitêcantrôp Xinantrôp
thể hiện ở đặc điểm nào dưới đây:


A. Người Xinantrôp đã biết giữ lửa
B. Người Pitêcantrôp chưa biết chế tạo công cụ lao động
C. Người Pitêcantrôp chưa đi thẳng người
D. Người Xinantrôp đã có lồi cằm
A
Đáp án:
Loài xuất hiện sớm nhất trong chi Homo là?

A. Homo sapiens B. Homo erectus

C. Homo habilis D. Homo neanderthalensis
Đáp án:
C
Gorila
Vượn
Đười ươi
Tinh tinh
Một số loài vượn người ngày nay
Gorila
Gorila
Gorila
Vượn
Gorila
Vượn
Gorila
Vượn
Gorila
Đười ươi
Vượn
Gorila
Đười ươi
Vượn
Gorila
Gorila
Vượn
Gorila
Đười ươi
Vượn
Gorila

CHÚC CÁC EM HỌC TỐT