Bài 45. Sinh sản hữu tính ở động vật

HỘI THI GIÁO VIÊN GIỎI CẤP TRƯỜNG.
TRƯỜNG THPT NGUYỄN BỈNH KHIÊM
GV : Nguyễn Lưu Thanh Huyền
Năm học 2010 - 2011
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1: Sinh sản vô tính ở động vật là gì? Sinh sản vô tính ở động vật có những hình thức nào? Những động vật nào dưới đây có hình thức sinh sản vô tính : giun dẹp,dê, bọt biển, cá, thuỷ tức, ếch.
- Sinh sản vô tính là hình thức sinh sản, trong đó một cá thể sinh ra một hoặc nhiều cá thể mới giống hệt mình, không có sự kết hợp giữa tinh trùng và tế bào trứng.
- Sinh sản vô tính có các hình thức:
Phân đôi, nảy chồi, phân mảnh, trinh sinh.
TRẢ LỜI
- Đv sinh sản vô tính : giun dẹp, bọt biển, thuỷ tức.

Tiết 47 : Bài 45 :
SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
NỘI DUNG
I. SINH SẢN HỮU TÍNH LÀ GÌ?
II. QUÁ TRÌNH SSHT Ở ĐỘNG VẬT.
III. CÁC HÌNH THỨC THỤ TINH.
IV. ĐẺ TRỨNG VÀ ĐẺ CON.
BÀI 45: SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
I.Sinh sản hữu tính l� gì ?
- Kể tên 1 vài loài sinh sản hữu tính mà em biết.
- Hãy nghiên cứu quá trình sinh sản ở gà và
thực hiện lệnh SGK trang 175.
Tế bào mầm (2n)
Hợp tử (2n)
Trứng (n)
Tinh trùng (n)
I.
Chọn
câu
đúng
nhất
về
ssht
ở
ĐV
Sinh sản hữu tính là kiểu sinh sản tạo ra cá thể mới qua sự hợp nhất của giao tử đực và cái, các cá thể mới rất giống nhau và thích nghi với môi trường sống.
Sinh sản hữu tính là kiểu sinh sản có sự kết hợp của các giao tử lưỡng bội để tạo ra cá thể mới thích nghi với môi trường sống
Sinh sản hữu tính là kiểu sinh sản tạo ra cá thể mới qua hình thành và hợp nhất giao tử đực đơn bội và giao tử đơn bội cái để tạo ra hợp tử lưỡng bội, hợp tử phát triển thành cá thể mới.
Sinh sản hữu tính là kiểu sinh sản tạo ra cá thể mới qua hợp nhất của 2 loại giao tử bố và mẹ nên con cái rất giống bố mẹ.
A
B
D
C
SINH SẢN HỮU TÍNH LÀ GÌ?
- Sinh s?n h?u tính l� ki?u sinh s?n t?o ra c� th? m?i qua hình th�nh v� h?p nh?t giao t? don b?i d?c v� giao t? don b?i c�i d? t?o ra h?p t? lu?ng b?i, h?p t? ph�t tri?n th�nh c� th? m?i.
VD: G�, d�, th?, ?ch,.
BÀI 45: SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
I.Sinh sản hữu tính l� gì ?
II.Quá trình sinh saûn höõu tính ở động vật
Hình thành giao tử
Sự thụ tinh
Sự phát triển của phôi
2n
2n
2n
2n
So sánh số lượng NST trong tế bào trứng, tinh trùng và hợp tử.
Nghiên cứu TT SGK  Ghi chú thích các giai đoạn SSHT ở gà vào các ô hình chữ nhật trong sơ đồ.
Hình 45.1. Sơ đồ sinh sản hữu tính ở gà
- ? h?u h?t c�c lồi, qu� trình sinh s?n d?u tr?i qua 3
giai do?n :
+ Hình th�nh giao t? (tr?ng, tinh tr�ng).
+ Th? tinh (k?t h?p gi?a 2 lo?i giao t?).
+ Ph�t tri?n phơi hình th�nh co th? m?i.
II.Quá trình sinh saûn höõu tính ở động vật
BÀI 45: SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
BÀI 45: SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
II.Quá trình sinh saûn höõu tính ở động vật
Cơ sở tế bào học của SSHT là nguyên phân,
giảm phân và thụ tinh
Ý nghĩa của sinh sản hữu tính là gì ?
- Nhờ có sinh sản hữu tính mà bộ NST của loài
được duy trì và ổn định qua các thế hệ.
Cơ sở tế bào học của SSHT là gì ?
Tại sao sinh sản hữu tính tạo ra được những
cá thể mới đa dạng về đặc điểm di truyền ?
Nhờ quá trình phân li tự do của nhiễm sắc thể
trong quá trình giảm phâm hình thành giao tử,
trao đổi chéo và thụ tinh.
Cho biết ưu điểm và hạn chế của sinh sản hữu tính.(Tham khảo bài 44)
? * Uu di?m c?a sinh s?n h?u tính:
- T?o ra c�c c� th? m?i da d?ng v? c�c d?c di?m di truy?n, nh? dĩ d?ng v?t cĩ th? thích nghi v� ph�t tri?n trong di?u ki?n mơi tru?ng s?ng thay d?i.
- T?o ra s? lu?ng l?n con ch�u trong th?i gian tuong d?i ng?n.
? * H?n ch?
- Khơng cĩ l?i trong tru?ng h?p m?t d? c� th? c?a qu?n th? th?p.
Động vật đơn tính: Trên mỗi cá thể chỉ có cơ quan sinh dục đực hoặc cơ quan sinh dục cái.

Hình 45.2. Một số loài động vật đơn tính
Động vật lưỡng tính: trên mỗi cơ thể có cả cơ quan sinh dục đực và cơ quan sinh dục cái
Hình 45. 3. Thụ tinh chéo ở giun đất và ốc sên (lưỡng tính)
III.Các hình thức thụ tinh

BÀI 45: SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Hãy nghiên cứu TT SGK + thực tiễn  Hoàn thành phiếu học tập sau. TG : 3 phút
Hình
thức
Th? tinh ngoài
Th? tinh trong
Ví d?
D?c
di?m
Trứng gặp tinh trùng và
Thụ tinh trong cơ
Quan sinh dục con
Cái (giao phối)
Trứng gặp tinh trùng
Và thụ tinh bên ngoài
cơ thể con cái (trong
Môi trường nước)
Ưu thế của thụ tinh trong so với thụ tinh ngoài:
Thụ tinh trong, tinh trùng được đưa vào trong cơ quan sinh dục con cái  Hiệu quả thụ tinh cao.Còn thụ tinh ngoài, tinh trùng phải bơi trong nước để tìm trứng  Hiệu quả thụ tinh thấp hơn.
IV.Đẻ trứng và đẻ con
BÀI 45: SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Phiếu học tập 2 – TG : 5 phút
Hãy nghiên cứu TT SGK hoàn thành bảng sau
Thụ tinh ngoài hoặc trong
Thụ tinh trong
Trứng có thể đẻ ra rồi thụ tinh hoặc trứng được thụ tinh rồi đẻ ra ngoài  Phát triển thành phôi  con non
Trứng được thụ tinh trong cơ quan sinh sản con cái  hợp tử  phát triển thành phôi  con non  đẻ ra ngoài.
Cá, ếch, gà
chim, bò sát…
Hổ,rắn, chó, lợn, gấu…
Phân biệt đẻ trứng và đẻ con
Hình 45.7. Một số loài động vật đẻ trứng
Hình 45.9. Một số loài động vật đẻ con
 Ưu thế của mang thai, sinh con ở thú.
- Nguồn cung cấp chất dinh dưỡng từ cơ thể mẹ
cho thai rất lớn nên thai phát triển rất tốt trong
bụng mẹ .
- Thai nhi trong bụng mẹ được bảo vệ tốt trước
kẻ thù, các tác nhân gây bệnh .
BÀI 45: SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Một vài loài cá và bò sát đẻ con.
VD: cá đầu búa, cá mún, cá kiếm., rắn độc vipera..
Noãn thai sinh (đẻ trứng thai)
IV. ĐẺ TRỨNG VÀ ĐẺ CON:
Quá trình mang thai và nuôi thai ở thú có gì khác so với các loài cá và bò sát đẻ con?
Ở thú nuôi thai nhờ quá trình trao đổi chất qua nhau thai.
- Ở các loài cá và bò sát nuôi thai nhờ chất dự trữ có sẵn trong noãn hoàng.
BÀI 45: SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Chiều hướng tiến hoá trong sinh sản hữu tính
- Cơ thể

- Hình thức thụ tinh
- Hình thức sinh sản

+ Cơ thể lưỡng tính  Cơ thể đơn tính

+ Thụ tinh ngoài  thụ tinh trong
+ Tự thụ tinh  thụ tinh chéo
+ Đẻ trứng  đẻ con
+ Trứng, con sinh ra không được chăm sóc, bảo vệ  trứng, con sinh ra được chăm sóc, bảo vệ.
+ Cơ quan sinh sản chưa phân hoá  phân hoá
CỦNG CỐ
Hãy quan sát hình ảnh sau đây  Hoàn thành việc điền thông tin đầy đủ về các giai đoạn của sinh sản hữu tính ở người.
II
III
I
I – Hình thành giao tử
II – Thụ tinh
III - Phát triển phôi  cơ thể mới
Câu 1. Đặc điểm nào không phải là ưu thế của SSHT so với SSVT ở động vật?
A. Tạo ra được nhiều biến dị tổ hợp làm nguyên liệu cho chọn giống và tiến hoá.
B. Duy trì ổn định những tính trạng tốt về di truyền.
C. Có khả năng thích nghi với những điều kiện môi trường biến đổi.
D. Là hình thức sinh sản phổ biến.
Câu hỏi trắc nghiệm
Câu 2: Hình thức thụ tinh ở lưỡng cư là:
Thụ tinh ngoài.
Thụ tinh trong
Thụ tinh chéo.
Tự thụ tinh.
Câu 4. Thụ tinh là quá trình
Hình thành giao tử đực và cái
Hợp nhất con đực và con cái.
Hình thành con đực và con cái.
Hợp nhất giao tử đơn bội đực và giao tử đơn bội cái.
Câu 3. Sinh sản hữu tính có:
2 giai đoạn.
3 giai đoạn.
5 giai đoạn.
Không đáp án nào trong các đáp án trên.
.
Câu hỏi trắc nghiệm
B
D
DẶN DÒ
Học bài và trả lời các câu hỏi 1, 2, 3, 4 - SGK -178
- Đọc mục: Em có biết – SGK 178
- Nghiên cứu bài : CƠ CHẾ ĐIỀU HÒA SINH SẢN
- Chuẩn bị và hoàn thành phiếu học tập
2n
2n
2n
Giảm phân
Thụ tinh
Nguyên phân
2n
2n
Hình 45.1. Sơ đồ sinh sản hữu tính ở gà
Tế bào sinh trứng
(1n)
(1n)
(1n)
(1n)
(1n)
4 tinh trùng
1 trứng
3 thể định hướng suy thoái
(2n)
Giảm phân I
(2n)
Tế bào sinh tinh
Giảm phân II
III.Các hình thức thụ tinh:
BÀI 45: SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Ếch
Gà