Bài 45. Sinh sản hữu tính ở động vật

Chào mừng quý thầy cô
và các em học sinh
Sinh sản vô tính là gì? Ưu điểm của sinh sản vô tính?
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1: Trong tổ ong cá thể lưỡng bội là:
A. ong chúa.
B. ong chúa và ong thợ.
C. ong thợ.
D. ong đực.
KIỂM TRA BÀI CŨ
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 2: Hình thức nào sau đây không phải
là sinh sản vô tính?
A. Phân mảnh
C. Tiếp hợp
D. Trinh sản
B. Nảy chồi
Câu 3: Sán Lông sinh sản theo hình thức nào? A. Nảy chồi C. Phân mảnh
B. Trinh sản D. Phân đôi
KIỂM TRA BÀI CŨ
Bài 45:
SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Sao biển
Quan sát hình và cho
biết đâu là sinh sản vô
tính, đâu là sinh sản hữu
tính.
A
B

I – SINH SẢN HỮU TÍNH LÀ GÌ?
Thủy tức (Hydra)
Sư tử giao phối
Sử tử con
Sinh sản hữu tính: A, D
Sinh sản vô tính: B, C
C
D
Sinh sản hữu tính là hình thức sinh sản tạo ra cá thể mới qua hình thành và hợp nhất giao tử đơn bội đực và giao tử đơn bội cái để tạo thành hợp tử lưỡng bội, hợp tử phát triển thành cơ thể mới.
SSHT luôn kèm theo sự tổ hợp vật chất di truyền.
Ví dụ: gà, vịt mèo, cá lóc, cá sấu, cá chép,thằn lằn…

I – SINH SẢN HỮU TÍNH LÀ GÌ?

Vậy sinh sản hữu tính là gì?
II- QUÁ TRÌNH SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬT.
Quá trình sinh sản hữu tính ở động vật gồm mấy giai đoạn? Đó là những giai đoạn nào?


1. Các giai đoạn sinh sản hữu tính của động vật:
Giảm phân hình Thành trứng và tinh trùng
Thụ tinh tạo thành hợp tử
Phát triển phôi hình thành cơ thể mới
Thảo luận nhóm (3 phút)
Điền tên các giai đoạn của sinh sản hữu tính vào các ô chữ nhật trên sơ đồ hình 45.1.
Cho biết số lượng nhiễm sắc thể của tinh trùng, trứng và hợp tử.
Tại sao sinh sản hữu tính taọ ra được cá thể mới đa dạng về các đặc điểm di truyền?
Hình thành giao tử
Sự thụ tinh
Sự phát triển của phôi
2n
2n
2n
Giảm phân
Thụ tinh
Nguyên phân
2n
2n
Nhờ vào những quá trình nào mà cá thể con có NST giống với cơ thể bố mẹ?
So sánh số lượng NST trong tế bào trứng, tinh trùng và hợp tử
Ghi chú thích các giai đoạn SSHT ở gà vào các ô hình chữ nhật trong sơ đồ
Hình 45.1. Sơ đồ sinh sản hữu tính ở gà





Vậy ưu điểm và hạn chế của sinh sản hữu tính là gì?
Ưu: Tạo ra các cá thể mới đa dạng về đặc điểm di truyền, thích nghi và phát triển trong môi trường sống thay đổi. Tạo số lượng lớn con cháu trong thời gian tương đối ngắn.
Nhược: không có lợi trong trường hợp mật độ cá thể trong quần thể thấp.
Ưu điểm, nhược điểm của sinh sản hữu tính
Hình 45.2. Một số loài động vật đơn tính
THỤ TINH CHÉO Ở ỐC SÊN
THỤ TINH CHÉO Ở GIUN ĐÂT
Phân biệt động vật đơn tính và động vật lưỡng tính?
Căn cứ vào khả năng thụ tinh chia động vật làm 2 nhóm:
Động vật đơn tính: Trên mỗi cá thể chỉ có cơ quan sinh dục đực
hoặc cái (con đực, con cái riêng biệt).
Ví dụ: gà, chó, vịt, khỉ...
Động vật lưỡng tính: Trên mỗi cá thể có cả cơ quan sinh dục đực và cái (nhưng ít loài tự thụ tinh, mà thụ tinh chéo).
Ví dụ: giun đất, ốc sên...
3. Động vật đơn tính và động vật lưỡng tính.




Cho biết ưu điểm và hạn chế của sinh sản hữu tính ở ĐV lưỡng tính?






Ưu điểm: cả 2 cá thể bất kì nào gặp nhau vào thời kì sinh sản ( sau khi giao phối và thụ tinh đều có thể sinh con)
Hạn chế: tiêu tốn nhiều vật chất và năng lượng cho việc hình thành, duy trì hoạt động của 2 cơ quan sinh sản trên 1 cơ thể
Hỏi: Rắn, ếch là thụ tinh ngoài hay thụ tinh trong ? Tại sao ?
Tại sao thụ tinh ngoài cần có môi trường nước?
So sánh về số lượng trứng đẻ ra ở mỗi loài? Số lượng trứng đó nói lên điều gì?
Do thụ tinh ngoài tinh trùng cần có nước làm môi trường để di chuyển đến thụ tinh với trứng.

Ưu thế của thụ tinh trong so với thụ tinh ngoài là gì?
Thụ tinh ngoài
Thụ tinh trong
- Trứng gặp tinh trùng và thụ tinh ở bên ngoài cơ thể con cái. Con cái đẻ trứng vào môi trường nước còn con đực xuất tinh dịch lên trứng để thụ tinh.
- VD: ếch, cá rô, cá chép…
- Trứng đẻ nhiều, hiệu quả thụ tinh thấp
- Trứng gặp tinh trùng và thụ tinh ở trong cơ quan sinh dục của con cái.

- VD: rắn, chim, thú…
- Trứng ít hơn, hiệu quả thụ tinh cao

III. CÁC HÌNH THỨC THỤ TINH.

Có các hình thức sinh sản hữu tính nào ở động vật?
Đẻ trứng và đẻ con
Cho ví dụ về vài loài động vật đẻ trứng và đẻ con?

Động vật đẻ trứng
Động vật đẻ con
Hãy cho biết ưu, nhược điểm của đẻ trứng và đẻ con?
IV. ĐẺ TRỨNG VÀ ĐẺ CON.

IV. ĐẺ TRỨNG VÀ ĐẺ CON.

- Không mang thai nên con cái không khó khăn khi tham gia các hoạt động sống
- Trứng thường có vỏ bọc bên ngoài chống lại các tác nhân bất lợi
-Ở động vật có vú, chất dinh dưỡng từ cơ thể mẹ qua nhau thai rất phong phú, nhiệt độ trong cơ thể mẹ thích hợp với sự phát triển của thai.
- Tỉ lệ chết của phôi thai thấp
- Môi trường bất lợi làm phôi phát triển kém và tỉ lệ nở thấp
- Trứng phát triển ngoài cơ thể nên dễ bị tác động của môi trường.
- Mang thai gây khó khăn trong hoạt sống của động vật
- Tốn nhiều năng lượng để nuôi dưỡng thai nhi
- Sự phát triển của phôi thai phụ thuộc vào sức khỏe của cơ thể mẹ
.
Đẻ trứng thai (noãn thai sinh)




Sự đẻ trứng ở một số loài cá và bò sát được gọi là noãn thai sinh.

Trứng phát triển thành con non trong ống dẫn trứng của con mẹ nhưng chỉ có tính chất ở nhờ chứ không có mối liên quan nào với cơ thể mẹ.




Em có nhận xét gì về chiều hướng tiến hóa trong sinh sản hữu tính ở động vật? Về hình thức thụ tinh, hình thức sinh sản, về cơ thể.
3. Chiều hướng tiến hóa trong sinh sản hữu tính ở động vật:
Về cơ thể:
- Cơ quan sinh sản chưa phân hóa phân hóa.
- Cơ thể lưỡng tính cơ thể đơn tính.
Về hình thức thụ tinh:
- Tự thụ tinh thụ tinh chéo.
- Thụ tinh ngoài thụ tinh trong.
Về hình thức sinh sản:
- Đẻ trứng đẻ con.
- Trứng, con sinh ra không được chăm sóc, bảo vệ trứng, con sinh ra được chăm sóc, bảo vệ.
Quan sát một số hình ảnh sinh sản hữu tính ở động vật
CỦNG CỐ
Kiểm tra 10 phút

Đáp án:
1D 2A 3B 4D 5D
6C 7A 8D 9B 10A
CỦNG CỐ
Em có biết?

DẶN DÒ

Học bài và trả lời các câu hỏi trong SGK.
Phân biệt các hình thức sinh sản: sinh sản vô tính giữa động vật và thực vật, sinh sản hữu tính giữa động vật và thực vật, giữa sinh sản vô tính và hữu tính.
Xem trước bài mới, tìm hiểu về cơ chế điều hòa sinh sản ở sinh vật.
Thanks you!!!
Cám ơn cô và các bạn đã chú ý lắng nghe