Bài 45. Sinh sản hữu tính ở động vật

TRƯỜNG THPT TÁNH LINH
TỔ SINH – CÔNG NGHỆ
Câu 1. Quan sát hình dưới hãy cho biết:
Sinh sản vô tính ở động vật là gì ?
Cho biết điểm giống và khác giữa 2 hình thức sinh sản ở hình (a) và (b) ?
Kiểm tra bài cũ
Hình a
Hình b
Kiểm tra bài cũ
Trả lời:
Sinh sản vô tính là kiểu sinh sản mà một cá thể sinh ra một hoặc nhiều cá thể mới giống hệt mình, không có sự kết hợp giữa tinh trùng và tế bào trứng.
Giống nhau:
+ Từ một cá thể sinh ra một hay nhiều cá thể mới có bộ nhiễm sắc thể giống cá thể mẹ, không có sự kết hợp tinh trùng và trứng.
+ Các hình thức sinh sản vô tính đều dựa trên nguyên phân để tạo thế hệ mới.
Khác nhau:
+ Phân đôi : Cơ thể mẹ co thắt tạo thành 2 phần giống nhau, mỗi phần sẽ phát triển thành một cá thể mới.
+ Nảy chồi : Một phần cơ thể mẹ phát triển hơn các vùng lân cận, tạo thành cơ thể mới. Cơ thể con có thể sống bám trên cơ thể mẹ hoặc sống tách độc lập.
Câu 2.
Tại sao khi điều kiện sống thay đổi đột ngột có thể dẫn đến hàng loạt cá thể sinh sản vô tính chết ?
Trả lời:
Sinh sản vô tính cá thể con nhận được bộ gen giống hệt mẹ và các cá thể giống nhau về kiểu gen, nên động vật chỉ thích nghi tốt với môi trường sống ổn định, khi điều kiện sống thay đổi, có thể dẫn tới hàng loạt cá thể chết, thậm chí toàn bộ quần thể bị tiêu diệt.
Kiểm tra bài cũ
Tiết 47
SINH SẢN HỮU TÍNH
Ở ĐỘNG VẬT
I.Sinh sản hữu tính là gì ?
I. Sinh sản hữu tính là gì ?
Sinh sản hữu tính là:
a. Sinh sản hữu tính là kiểu sinh sản tạo ra cá thể mới qua sự hợp nhất của giáo tử đực và giao tử cái, các cá thể mới rất giống nhau và thích nghi với môi trường sống .
b.Sinh sản hữu tính là kiểu sinh sản có sự kết hợp của giao tử lưỡng bội để tạo ra các cá thể mới thích nghi với môi trường sống.
c.Sinh sản hữu tính là kiểu sinh sản tạo ra cá thể mới qua hình thành và hợp nhất giao tử đơn bội đực và giao tử đơn bội cái để tạo ra hợp tử lưỡng bội, hợp tử phát triển thành cơ thể mới.
d.Sinh sản hữu tính là kiểu sinh sản tạo ra các cá thể mới qua hợp nhất của hai loại giao tử của bố và mẹ nên con cái rất giống bố mẹ.
I. Khái niệm sinh sản hữu tính
 Là kiểu sinh sản tạo ra cá thể mới qua hình thành và hợp nhất giao tử đơn bội đực và giao tử đơn bội cái tạo hợp tử lưỡng bội, hợp tử phát triển thành cá thể mới.
Nêu ví dụ những sinh vật có hình thức sinh sản hữu tính ở động vật ?
I. Khái niệm sinh sản hữu tính
Bọt biển Giun đất
Mèo
Gà
I. Khái niệm sinh sản hữu tính
II. Quá trình sinh sản hữu tính ở động vật
Điền tên các giai đoạn tương ứng trên các ô (1), (2), (3)
Hình thành tinh trùng và trứng
Thụ tinh
Phát triển phôi hình thành cơ thể mới
I. Khái niệm sinh sản hữu tính
II. Quá trình sinh sản hữu tính ở động vật
Tại sao sinh sản hữu tính lại tạo nên sự đa dạng về các đặc điểm di truyền ?
Hình thành tinh trùng và trứng
Thụ tinh
Phát triển phôi hình thành cơ thể mới
II. Qúa trình sinh sản hữu tính ở động vật:
Tại sao sinh sản hữu tính lại tạo nên sự đa dạng về các đặc điểm di truyền ?
I. Khái niệm sinh sản hữu tính
II. Quá trình sinh sản hữu tính ở động vật
(1). Cá thể sống độc lập, đơn lẻ vẫn có thể tạo ra con cháu. Vì vậy có lợi trong trường hợp mật độ quần thể thấp.
(5). Tạo ra các cá thể thích nghi tốt với điều kiện môi trường sống ổn định, ít biến động nhờ vậy mà quần thể phát triển nhanh.
(3). Tạo ra các cá thể mới giống nhau và giống cá thể mẹ về các đặc điểm di truyền. Vì vậy khi điều kiện sống thay đổi có thể dẫn đến hàng loạt cá thể bị chết, thậm chí toàn bộ quần thể bị tiêu diệt.
(2). Tạo ra số lượng lớn con cháu trong thời gian ngắn.
(4). Không có lợi trong trường hợp mật độ quần thể thấp.
(6). Tạo ra cá thể mới rất đa dạng về đặc điểm di truyền. Vì vậy động vật có thể thích nghi và phát triển trong điều kiện môi trường sống thay đổi.
Cho các thông tin sau:
Các thông tin chính xác về ưu điểm của sinh sản hữu tính ?
I. Khái niệm sinh sản hữu tính
II. Quá trình sinh sản hữu tính ở động vật
(1). Cá thể sống độc lập, đơn lẻ vẫn có thể tạo ra con cháu. Vì vậy có lợi trong trường hợp mật độ quần thể thấp.
(5). Tạo ra các cá thể thích nghi tốt với điều kiện môi trường sống ổn định, ít biến động nhờ vậy mà quần thể phát triển nhanh.
(3). Tạo ra các cá thể mới giống nhau và giống cá thể mẹ về các đặc điểm di truyền. Vì vậy khi điều kiện sống thay đổi có thể dẫn đến hàng loạt cá thể bị chết, thậm chí toàn bộ quần thể bị tiêu diệt.
(2). Tạo ra số lượng lớn con cháu trong thời gian ngắn.
(4). Không có lợi trong trường hợp mật độ quần thể thấp.
(6). Tạo ra cá thể mới rất đa dạng về đặc điểm di truyền. Vì vậy động vật có thể thích nghi và phát triển trong điều kiện môi trường sống thay đổi.
Cho các thông tin sau:
Các thông tin chính xác về hạn chế của sinh sản hữu tính ?
Các giai đoạn của sinh sản hữu tính ở động vật:
I. Khái niệm sinh sản hữu tính
II. Quá trình sinh sản hữu tính ở động vật
2. Động vật đơn tính và động vật lưỡng tính:


Động vật lưỡng tính:
Động vật đơn tính:
I. Quá trình sinh sản hữu tính ở động vật
Nêu xét mức tổ chức cơ thể thứ tự tiến hóa trong sinh sản ở các sinh vật hình bên ?
(1). Bọt biển (2). Mèo
(3).Giun đất
a. (1)->(2)->(3)
b. (2)->(1)->(3)
c. (1)->(3)->(2)
d. (3)->(2)->(1)
I. Khái niệm sinh sản hữu tính
II. Quá trình sinh sản hữu tính ở động vật
III. Các hình thức thụ tinh
Thụ tinh ở ếch Giao phối và thụ tinh ở rắn
Hãy cho biết thụ tinh ở ếch, ở rắn là thụ tinh ngoài hay thụ tinh trong. Tại sao ?
I. Khái niệm sinh sản hữu tính
II. Quá trình sinh sản hữu tính ở động vật
III. Các hình thức thụ tinh

1.Thụ tinh ngoài
Trứng gặp tinh trùng và thụ tinh bên ngoài cơ thể con cái.
2.Thụ tinh trong
Trứng gặp tinh trùng và thụ tinh ở trong cơ quan sinh dục con cái.


I. Khái niệm sinh sản hữu tính
II. Quá trình sinh sản hữu tính ở động vật
III. Các hình thức thụ tinh

Trong hai hình thức thụ tinh trên hình thức nào tiến hóa hơn. Vì sao ?
I. Khái niệm sinh sản hữu tính
II. Quá trình sinh sản hữu tính ở động vật
III. Các hình thức thụ tinh

Ở bọt biển cơ quan sinh sản chưa phân hóa thì quá trình thụ tinh diễn ra như thế nào ?

Em có biết ?
Cơ thể bọt biển chỉ gồm 2 lớp tế bào( ngoài và trong) chưa có cơ quan sinh sản phân hóa. Một loại tế bào của thành cơ thể giảm phân để hình thành tinh trùng có roi di động được hoặc trứng bất động, sau đó trứng và tinh trùng của bọt biển này kết hợp với nhau để hình thành cơ thể mới.
Bọt biến Giun đất
1. Đẻ trứng:
I. Khái niệm sinh sản hữu tính
II. Quá trình sinh sản hữu tính ở động vật
III. Các hình thức thụ tinh
IV. Các hình thức sinh sản hữu tính ở động vật
Cho ví dụ những loài động vật đẻ trứng ?

1. Đẻ trứng:
- Trứng được đẻ ra ngoài  thụ tinh  phát triển thành phôi -> con non.
VD: Đa số cá, lưỡng cư…
I. Khái niệm sinh sản hữu tính
II. Quá trình sinh sản hữu tính ở động vật
III. Các hình thức thụ tinh
IV. Các hình thức sinh sản hữu tính ở động vật

- Trứng được thụ tinh  đẻ ra ngoài phát triển thành phôi-> con non.
VD: rắn, rùa, chim…
Đa số loài cá đẻ trứng. Tuy nhiên có một số loài cá và bò sát đẻ con, hãy nêu ví dụ những loài này ?
1. Đẻ trứng:
I. Khái niệm sinh sản hữu tính
II. Quá trình sinh sản hữu tính ở động vật
III. Các hình thức thụ tinh
IV. Các hình thức sinh sản hữu tính ở động vật
2. Đẻ con (noãn thai sinh):

Trứng giàu noãn hoàng đã được thụ tinh nở thành con sau đó mới được mẹ đẻ ra ngoài.
VD: Cá bảy màu, rắn lục đuôi đỏ…
1. Đẻ trứng:
I. Khái niệm sinh sản hữu tính
II. Quá trình sinh sản hữu tính ở động vật
III. Các hình thức thụ tinh
IV. Các hình thức sinh sản hữu tính ở động vật
2. Đẻ con (noãn thai sinh):
3. Đẻ con (thai sinh)
Nêu ví dụ những loài động vật đẻ con ?
1. Đẻ trứng:
I. Khái niệm sinh sản hữu tính
II. Quá trình sinh sản hữu tính ở động vật
III. Các hình thức thụ tinh
IV. Các hình thức sinh sản hữu tính ở động vật
2. Đẻ con (noãn thai sinh):
3. Đẻ con (thai sinh):
Cho biết ưu điểm của mang thai và sinh con ở thú so với đẻ trứng ở các loài động vật khác ?
1. Đẻ trứng:
I. Khái niệm sinh sản hữu tính
II. Quá trình sinh sản hữu tính ở động vật
III. Các hình thức thụ tinh
IV. Các hình thức sinh sản hữu tính ở động vật
2. Đẻ con(noãn thai sinh)
3. Đẻ con (thai sinh):
- Trứng được thụ tinh trong cơ quan sinh sản tạo thành hợp tử -> phát triển thành phôi -> con non
- Trứng được thụ tinh trong, phát triển nhờ nhau thai của mẹ. -Thai dùng chất dinh dưỡng của mẹ và được bảo vệ tốt hơn.
CỦNG CỐ
Chiều hướng tiến hóa trong sinh sản hữu tính ở động vật ?
1. Cơ thể:
2. Hình thức thụ tinh:
- Đẻ trứng -> đẻ con
- Trứng, con sinh ra không được chăm sóc, bảo vệ -> trứng, con sinh ra được chăm sóc, bảo vệ
- Cơ quan sinh sản chưa phân hóa -> phân hóa
- Cơ thể lưỡng tính -> cơ thể đơn tính
- Tự thụ tinh -> thụ tinh chéo
- Thụ tinh ngoài -> Thụ tinh trong
3. Hình thức sinh sản:
Cơ thể
Hình thức thụ tinh
Hình thức sinh sản:
Đẻ trứng Đẻ con
Trứng, con không được chăm sóc, bảo vệ -> Trứng, con, sinh ra được chăm sóc, bảo vệ
Câu 2:
Cho các thông tin sau:
(1). Cá thể con mang mang đặc điểm di truyền phong phú của bố và mẹ có thể thích nghi trong điều kiện môi trường biến đổi.
(2). Trứng không thụ tinh (trinh sinh) phát triển thành cơ thể đơn bội.
(3). Phôi được nuôi dưỡng, bảo vệ trong cơ thể mẹ, đảm bảo cho sự sống sót và phát triển tốt hơn đẻ trứng.
(4). Tạo ra các thế hệ con cháu đồng nhất về mặt di truyền, nên thích ứng đồng nhất trước điều kiện môi trường thay đổi.
Nhưng thông tin chính xác về sinh sản hữu tính:
A.(1), (4) B.(2),(3) C.(1),(3) D.(2),(4)
CỦNG CỐ
Câu 1:
Điểm giống nhau giữa sinh sản hữu tính ở động vật và thực vật là:
1. Tạo cá thể mới qua hình thành và hợp nhất 2 loại giao tử đơn bội đực và cái tạo ra hợp tử lưỡng bội.
2. Tạo ra thế hệ con cháu giống nhau về mặt di truyền
3. Trải qua 3 giai :Hình thành giao tử, thụ tinh và phát triển phôi hình thành cơ thể mới.
4. Tạo ra số lượng lớn con cháu trong một thời gian ngắn.

A. (1), (4) B. (1), (3) C. (2), (3) D. (1), (2)


CỦNG CỐ
KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ!
CHÀO CÁC EM!