Bài 44-vi rút sinh 10

Kiểm tra bài cũ
Tại sao người ta nói virut là một dạng sống đặc biệt?
VR chưa có cấu tạo TB, nhưng vẫn có khả sống, sinh sản trong TB chủ( trong TB vật chủ VR hoạt động như 1 thể sống, ngoài TB chúng lại như 1 thể vô sinh).
Sự nhân lên của virut trong tế bào bệnh AIDS
Bài 44
I. Chu trình nhân lên của virut
1. Chu trình sinh tan
Hãy quan sát 2 đoạn băng sau và cho biết:
Có thể chia chu trình nhân lên của virut thành mấy giai đoạn ?
Đó là những giai đoạn nào ?
Chu trình nhân lên của virut động vật
Chu trình nhân lên của phage
? Chu trình nhân lên của virut gồm
5 giai đoạn :
1. Hấp phụ
2. Xâm nhập
3. Sinh tổng hợp
4. Lắp ráp
5. Giải phóng
GĐ1: hấp phụ
Virut động vật
Phage
Trong giai đoạn hấp phụ, virut thực hiện hoạt động gì?
? Virut bám một cách đặc hiệu lên thụ thể bề mặt tế bào
GĐ1: Sự hấp phụ
Virut động vật
Phage
Virut có thể bám đặc hiệu lên loại tế bào mà nó ký sinh là nhờ yếu tố gì ?
? Nhờ có gai glycôprôtêin (virut động vật) và gai đuôi (phage) có tác dụng kháng nguyên, tương hợp với các thụ thể trên bề mặt tế bào
Gđ1: Sự hấp phụ
Virut động vật
Phage
Sự bám đặc hiệu của virut trên bề mặt tế bào có ý nghĩa gì?
Gđ2: xâm nhập
Virut động vật
Phage
Quá trình xâm nhập của phage và của virut động vật khác nhau như thế nào ?
Phage: Enzim lizôzim phá huỷ thành tế bào để bơm axit nuclêic vào tế bào chất, vỏ nằm bên ngoài.
VRĐV: Đưa cả nuclêôcapsit vào tế bào chất, sau đó cởi vỏ để giải phóng axit Nuclêic
GĐ3: Sinh tổng hợp
Trong giai đoạn này, virut đã tổng hợp những vật chất nào ?
Virut thực hiện quá trình tổng hợp axit nuclêic và prôtêin của mình
Các nguyên liệu và enzim mà virut sử dụng có nguồn gốc từ đâu?
Nguồn nguyên liệu và enzim: do tế bào chủ cung cấp
Gđ4: Lắp ráp
Diễn biến của giai đoạn này như thế nào?
? Lắp ráp axit nuclêic vào prôtêin vỏ để tạo thành virut hoàn chỉnh.
Gđ 5: giải Phóng
Trong giai đoạn này, hoạt động của virut như thế nào?
Bằng cách nào virut có thể phá vỡ tế bào để chui ra ngoài?
( Virut có hệ gen mã hoá enzim lizôzim làm tan thành tế bào vật chủ)
Bài tập
Điền tên các giai đoạn trong chu trình sinh tan của virut
Hấp phụ
Xâm nhập
Sinh tổng hợp
Lắp ráp
Giải phóng
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
2. Chu trình tiềm tan
Trong chu trình tiềm tan, hoạt động của virut diễn ra như thế nào? có điểm gì sai khác so với chu trình sinh tan?
? Virut gắn ADN của mình vào ADN của vật chủ và nhân lên cùng với tế bào vật chủ
Chu trình sinh tan
Chu trình tiềm tan
Dựa vào hai đoạn phim trên, hãy cho biết:
Thế nào là chu trình sinh tan?
Thế nào là chu trình tiềm tan?
? Khi virut nhân lên mà làm tan tế bào thì gọi là chu trình sinh tan
? Khi ADN của virut gắn xen vào NST của tế bào mà tế bào vẫn sinh trưởng bình thường thì gọi là chu trình tiềm tan
3. Mối quan hệ giữa chu trình sinh tan và chu trình tiềm tan
Chu trình sinh tan và tiềm tan có quan hệ với nhau như thế nào?
? Khi cảm ứng( chiếu tia UV.), virut đang ở trạng thái tiềm tan có thể chuyển thành trạng thái sinh tan.
Sơ đồ mối quan hệ giữa chu trình
sinh tan và tiềm tan
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
(7)
(8)
Hấp phụ
Xâm nhập
Sinh tổng hợp
Lắp ráp
Giải phóng
Cài xen
Nhân lên
Cảm ứng
(TB tiềm tan)
II. HIV/ AIDS
1. Khái niệm về HIV/ AIDS

Virut HIV là gì ?
HIV là virut gây suy giảm miễn dịch ở người
Người bị nhiễm VR HIV sẽ bị bệnh gì? Biểu hiện lâm sàng của bệnh?
VR HIV gây nên bệnh AIDS, với biểu hiện: Sốt kéo dài, sút cân, tiêu chảy,viêm da...
1. Khái niệm về HIV/ AIDS

Tại sao VR HIV lại gây nên bệnh AIDS với các biểu hiện như vậy?
VR HIV gây nhiễm và phá huỷ các tế bào của hệ thống miễn dịch
? mất khả năng miễn dịch của cơ thể (bệnh AIDS- hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ở người)
? các VSV khác lợi dụng cơ thể bị suy giảm miễn dịch để tấn công ( VSV cơ hội)
? Cơ thể dễ nhiễm bệnh ( bệnh cơ hội)
Các tế bào mà HIV tấn công
Đại thực bào
Tế bào limphoT
2.Các con đường lây truyền HIV
HIV/AIDS thường lây truyền qua những con đường nào?
Nghiên cứu SGK phần " Các giai đoạn phát triển của bệnh" và hoàn thành phiếu học tập sau trong thời gian 5 phút.
3. Các giai đoạn phát triển của bệnh
2 tuần -3 tháng
Không có triệu chứng
1-10 năm
Số lượng tế bào
Limphô T4 giảm dần
Sau 1 đến 10 năm
Xuất hiện các bệnh cơ hội: sốt,tiêu chảy, sút cân, ung thư.? chết
4. Cách phòng tránh AIDS
Hiểu biết về AIDS
Sống lành mạnh
Loại trừ tệ nạn xã hội
Vệ sinh y tế
Chúng ta có thể phòng tránh HIV/AIDS bằng cách nào?
Hiện nay đã có thuốc chữa được các bệnh do virut nói chung và virut HIV nói riêng chưa? Tại sao ?
Do virut kí sinh trong tế bào do đó các thuốc kháng sinh không tác động được đến virut, hoặc trước khi tiêu diệt được virut thì chính thuốc đã phá huỷ tế bào
Biện pháp tốt nhất để chống lại các bệnh do virut hiện nay đang được sử dụng là gì ?
Tiêm văcxin phòng bệnh định kì tại các trung tâm y tế (dại, sởi, quai bị, đậu mùa.)
Chu trình nhân lên của virut HIV
trong tế bào Limphô T4
Chu trình nhân lên của HIV trong tế bào Limphô T4 có thể được chia thành mấy giai đoạn? Đó là những giai đoạn nào?
Có 7 giai đoạn:
Hấp phụ
Xâm nhập
Sao mã ngược
Cài xen (tiền virut)
5. Sinh tổng hợp
6. Lắp ráp
7. Giải phóng
Sơ đồ chu trình nhân lên của virut HIV
trong tế bào Limphô T4