Bài 44. Sinh sản vô tính ở động vật

Kiểm tra bài cũ
Là hình thức sinh sản không có sự kết hợp của giao tử đực và cái. Con cái giống nhau và giống cây mẹ
Có sự thụ tinh giữa giao tử đực và cái tạo hợp tử, hợp tử phát triển thành cơ thể mới
ở thực vật có những hình thức sinh sản nào? Phân biệt các hình thức sinh sản đó?
B:Sinh sản ở động vật
Tiết 47: Sinh sản vô tính ở
động vật
.Sinh sản vô tính gặp nhiều ở ĐV có tổ chức thấp
.Sinh sản hữu tính có ở hầu hết ĐV không và có xương sống
I. Khái niệm sinh sản vô tính ở động vật
Ví dụ: Trùng biến hình
2n
2n
2n
Sinh sản vô tính là kểu sinh sản mà 1 cá thể sinh ra 1 hay nhiều cá thể giống hệt mình, không có sự kết hợp của tinh trùng và tế bào trứng
+ Cơ sở tế bào học:
Hầu hết các trường hợp dựa trên phân bào nguyên nhiễm
+ Khái niệm:
ii.Các hình thức sinh sản vô tính ở động vật
1.Phân đôi
Ví dụ: Trùng biến hình
2.Nảy chồi
Ví dụ: Thuỷ tức
3.Phân mảnh
Ví dụ: Bọt biển
Trứng
(n)
Không thụ tinh
Thụ tinh
4.Trinh sản
Ví dụ: Ong
Các hình thức sinh sản vô tính ở động vật
Đại diện
ĐĐ khác nhau
Giống nhau
ĐV đơn bào, giun dẹp

Dựa trên phân chia đơn giản TBC và nhân
Dựa trên NP nhiều lần tạo chồi con rồi tạo cá thể mới
Bọt biển, ruột khoang
Bọt biển, giun dẹp
Chân đốt, lưỡng cư.
Từ mảnh vụn vỡ của cơ thể NP thành cơ thể mới
Tế bào trứng NP nhiều lần tạo cá thể mới
Từ 1 cá thể gốc tạo ra 1 hoặc nhiều cá thể mới có bộ NST giống cá thể gốc không có sự kết hợp của tinh trùng và trứng
- Đều dựa trên nguyên phân tạo cơ thể mới
(2n)
(2n)
(2n)
(n)
ưu điểm
+ Cá thể sống độc lập, đơn lẻ vẫn có thể tạo ra con cháu. Vì vậy có lợi trong trường hợp mật độ quần thể thấp
+ Tạo ra các cá thể thích nghi tốt với môi trường sống ổn định, ít biến động nhờ vậy quần thể phát triển nhanh
+ Tạo ra số lượng con cháu giống nhau trong 1 thời gian ngắn
Hạn chế
+ Tạo ra các cá thể mới giống nhau và giống cá thể mẹ về các đặc điểm di truyền. Vì vậy khi điều kiện sống thay đổi có thể dẫn đến hàng loạt cá thể bị chết, thậm chí toàn bộ quần thể bị tiêu diệt
iii.ứng dụng
1.Nuôi mô sống:

- Kh¸i niÖm:
+ Nuôi mô sống là tách mô sống từ cơ thể ĐV nuôi cấy trong môi trường thích hợp giúp mô đó tồn tại và phát triển
- Mục đích:
+ ở ĐV có tổ chức thấp : nuôi cấy mô để tạo cá thể mới.
+ ở ĐV có tổ chức cao: nuôi cấy mô để thay thế mô tổn thương, mô hỏng, chữa bệnh (truyền máu, ghép da.)
Nhân bản vô tính ở cừu
Dolly
Tế bào xoma (2n)
TB trứng
Phôi
2.Nhân bản vô tính
Chuyển nhân của 1 TB xoma (2n) vào 1 TB trứng đã lấy mất nhân rồi kích thích TB trứng đó phát triển thành phôi, phôi này phát triển thành cá thể mới.

Tạo ra nhiều cá thể ĐV giống nhau, tạo ra các mô, cơ quan mong muốn thay thế các mô, cơ quan bị bệnh, hỏng ở người
+ Khái niệm
+ ý nghĩa
Theo em ở người có nên thực hiện nhân bản vô tính không? Tại sao?
Củng cố
Câu 1: So sánh sinh sản vô tính ở ĐV và TV?
- Giống nhau:
+ Đều không có sự kết hợp của giao tử đực và cái.
+ Đều tạo ra cơ thể mới bằng NP
- Khác nhau:
+ ở TV có hình thức sinh sản bằng bào tử, sinh sản sinh dưỡng
+ ở ĐV có hình thức phân đôi, nảy chồi, phân mảnh, trinh sinh
Câu 2: Hiện tượng Cua, Thằn lằn bị đứt chân, đuôi mọc lại được có được coi là sinh sản vô tính không?
- Kh«ng. V× ®ã chØ lµ hiÖn t­îng t¸i sinh bé phËn chø kh«ng t¹o ra c¸ thÕ míi.
Câu 3: Trinh sản là hình thức sinh sản:
Sinh ra con cái không có khả năng sinh sản
Xảy ra ở ĐV bậc thấp.
Chỉ sinh ra những cá thể mang giới tính cái
Không cần có sự tham gia của giao tử đực.
D
Câu 4.Trong đàn ong cá thể đơn bội là:
A.Ong thợ
B.Ong đực
C.Ong chúa
D.Cả A và C đúng
B
Câu 5: Hình ảnh sau đây minh họa cho ứng dụng nào của sinh sản vô tính ở động vật? Trường hợp nào có thể thực hiện được?
Các dạng cấy ghép mô

1
2
3
Tự ghép
Đồng ghép
Dị ghép
Câu 6: Hiện tượng sinh đôi cùng trứng ở người có được coi là một dạng đặc biệt của sinh sản vô tính không?
Bài tập về nhà
1.Vì sao trong ghép mô, dạng dị ghép khó thành công?
2.Giun dẹp có các hình thức sinh sản là:
A.Phân mảnh, phân đôi
B.Nảy chồi, phân đôi
C.Phân đôi, trinh sản
D.Nảy chồi, phân mảnh