Bài 44. Sinh sản vô tính ở động vật

Bài 44:
SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
B. SINH SẢN Ở ĐỘNG VẬT
I. KHÁI NIỆM SINH SẢN VÔ TÍNH
II. CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Phân đôi
Nảy chồi
Phân mảnh
Trinh sinh
III. ỨNG DỤNG
I. KHÁI NIỆM SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Quan sát hiện tượng và cho biết:
Trong quá trình tạo ra cá thể mới có sự kết hợp giữa tinh trùng và trứng không?
Cá thể mới sinh ra có đặc điểm gì so với cá thể ban đầu?
Không có sự kết hợp giữa tinh trùng và trứng.
Cá thể mới tạo ra giống với cá thể ban đầu.
Sinh sản vô tính ở động vật là gì?
I. KHÁI NIỆM SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
I. KHÁI NIỆM SINH SẢN VÔ TÍNH
Là hình thức sinh sản trong đó một cá thể sinh ra một hoặc nhiều cá thể mới giống hệt mình, không có sự kết hợp giữa tinh trùng và tế bào trứng
Cơ sở tế bào học của sinh sản vô tính là gì?
Dựa trên sự phân bào nguyên nhiễm.
II. CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Quan sát hiện tượng và cho biết:
- Cách tạo (sinh) ra cá thể mới như thế nào?
- Cá thể mới sinh ra có giống cá thể ban đầu không?
II. CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Cá thể mới được tạo ra do sự tách đôi của cá thể ban đầu
Cá thể mới sinh ra giống với cá thể ban đầu.
Phân đôi (Động vật đơn bào, giun dẹp)
II. CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
II. CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Nảy chồi (Ruột khoang, bọt biển)
Cá thể mới sinh ra từ chồi (cá thể mẹ mọc ra chồi, chồi tách và phát triển).
- Cá thể mới sinh ra giống với cá thể ban đầu
II. CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Bọt biển
Bọt biển mới hình thành từ cá thể ban đầu
- Cách tạo (sinh) ra cá thể mới: mỗi mảnh nhỏ của cá thể ban đầu bị tách ra sẽ phát triển thành cá thể mới
- Cá thể mới sinh ra giống với cá thể ban đầu
Phân mảnh (giun dẹp và bọt biển)
Ong chúa ( 2n )
Ong thợ ( 2n )
Ong đực ( 1n )
Tinh trùng
Trứng
Quan sát hình và cho biết:
- Quá trình sinh ra ong đực trứng có thụ tinh với tinh trùng không?
Trứng
II. CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Ong chúa ( 2n )
Ong thợ ( 2n )
Ong đực ( 1n )
Tinh trùng
Trứng
Trứng
- Quá trình sinh ra ong đực trứng không có thụ tinh với tinh trùng.
II. CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Trinh sinh (Ong, kiến, mối)
II. CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Thảo luận đôi để hoàn thành bảng sau
HTSS
Trứng
II. CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
HTSS
Giun dẹp, động vật đơn bào
Ruột khoang, bọt biển
Bọt biển, giun dẹp
Ong, mối, kiến
- Từ một cá thể sinh ra 1 hoặc nhiều cá thể mới có bộ NST giống nhau và giống cá thể mẹ (trừ bộ NST của cá thể được sinh ra qua trinh sinh (có bộ NST đơn bội (n) chỉ bằng một nửa bộ NST của mẹ)).
- Không có sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái.
- Dựa trên cở sở nguyên phân.
Dựa trên phân chia nhân và tế bào chất
Dựa trên phân bào nguyên nhiễm nhiều lần để tạo thành chồi con tách khỏi mẹ để phát triển.
Dựa trên phân bào nguyên nhiễm của tế bào trứng không thụ tinh tạo nên cá thể mới.
Dựa trên mảnh vụn vỡ của cơ thể mẹ, qua phân bào nguyên nhiễm
Thằn lằn đứt đuôi, tôm, cua đứt càng mọc lại có phải là sinh sản vô tính không? Vì sao?
Hãy xác định các điểm sau đây là ưu điểm hay nhược điểm của sinh sản vô tính?
+ Cá thể sống độc lập vẫn có khả năng sinh sản, vì vậy có lợi trong trường hợp mật độ quần thể thấp.
+ Tạo ra số lượng lớn con cháu trong thời gian ngắn
Ưu
+ Tạo ra các cá thể mới giống nhau về mặt di truyền, khi điều kiện thay đổi có thể dẫn đến hàng loạt cá thể bị chết, thậm chí toàn bộ quần thể bị tiêu diệt.
Nhược
+ Tạo ra các cá thể thích nghi tốt với điều kiện môi trường sống ổn định, ít biếnđộng nhờ vậy mà quần thể phát triển nhanh.
Ưu
Ưu
Khi nói đến cơ sở chủ yếu của quá trình tạo cơ thể mới trong sinh sản vô tính
Ý kiến nào sau đây là đúng?
+ Sự giao phối giữa các cá thể.
+ Điều kiện môi trường
+ Sự phân bào nguyên nhiễm
Người ta đã ứng dụng hình thức sinh sản vô tính ở động vật vào những lĩnh vực nào? Ứng dụng như thế nào?
III. ỨNG DỤNG
Thảo luận
đôi 3 phút

CÁC DẠNG GHÉP MÔ

................................
................................
................................
................................
..................

1. Nuôi mô sống, ghép mô
2. Nhân bản vô tính
Tiến sĩ Ian wilmut
(viện Roslin-Scotland): Trưởng nhóm nghiên cứu Cừu Dolly
Quy trình nhân bản vô tính cừu Đolly
Dolly
Hoàn toàn giống cừu cho nhân về các đặc điểm do gen trong nhân quy định.
Mẹ mang thai hộ
?
Cừu cho nhân TB xôma (2n)
Cừụ cho trứng chưa thụ tinh (n) đã tách nhân