Bài 44. Sinh sản vô tính ở động vật

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY,
CÔ GIÁO VÀ CÁC EM!
Ở thực vật có những hình thức sinh sản nào?
B. SINH SẢN Ở ĐỘNG VẬT
Sinh sản vô tính
Sinh sản hữu tính
Bài 44. SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
SINH HỌC 11 CƠ BẢN
I. Sinh sản vô tính là gì?
II. Các hình thức sinh sản vô tính ở động vật
III. Ứng dụng
HÌNH ẢNH MỘT SỐ ĐỘNG VẬT
CÓ HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH
Sao biển
Bài 44. SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Thủy tức
Bài 44. SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Sán lông mới
Nguyên phân
Sán lông
Bài 44. SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Sán lông mẹ
Bài 44. SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Ruột khoang
Bài 44. SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Trùng roi xanh
A - Sinh sản vô tính là kiểu sinh sản mà một cá thể sinh ra một hoặc nhiều cá thể mới giống hệt mình, không có sự kết hợp giữa tinh trùng và tế bào trứng.

B - Sinh sản vô tính là kiểu sinh sản mà một cá thể sinh ra nhiều cá thể mới gần giống mình.

C - Sinh sản vô tính là kiểu sinh sản mà một cá thể sinh ra một hoặc nhiều cá thể có nhiều sai khác với mình, không có sự kết hợp giữa tinh trùng và tế bào trứng.

D - Sinh sản vô tính là kiểu sinh sản có sự kết hợp giữa tinh trùng và trứng, tạo ra các cá thể mới giống mình.
I. Sinh sản vô tính là gì?
Bài 44. SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
I. Sinh sản vô tính là gì?
Sinh sản vô tính là kiểu sinh sản mà một cá thể sinh ra một hoặc nhiều cá thể mới giống hệt mình, không có sự kết hợp giữa tinh trùng và tế bào trứng.
- Khái niệm:
Sinh sản vô tính của động vật dựa trên cơ sở nào?
- Đặc điểm:
Sinh sản vô tính dựa trên phân bào nguyên nhiễm (nguyên phân), các tế bào phân chia và phân hóa tạo ra các cá thể mới.
Bài 44. SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT





II. Các hình thức sinh sản vô tính ở động vật
Bài 44. SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
I. Sinh sản vô tính là gì?
Hãy quan sát các hình sau đây và cho biết ở động vật
có những hình thức sinh sản vô tính nào?

Phân đôi ở các ĐV đơn bào ( Trùng biến hình)
Bài 44. SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Nảy chồi ở thủy tức
Bài 44. SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Bài 44. SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Phân mảnh ở giun dẹp
Trinh sinh (trinh sản) ở ong
Bài 44. SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Các hình thức sinh sản vô tính ở động vật
Phân đôi
Nảy chồi
Phân mảnh
Trinh sinh (trinh sản)
Dựa vào những hình ảnh đã quan sát được và thông tin
SGK, hãy hoàn thành bảng sau:
Phân đôi
Nảy chồi
Phân mảnh
Trinh sinh
(trinh sản)
Bài 44. SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Phân mảnh ở giun dẹp
Phân đôi
Nảy chồi
Phân mảnh
Trinh sinh
(trinh sản)
ĐV đơn bào, giun dẹp.
Cơ thể mẹ tự co thắt tạo thành hai phần giống nhau, mỗi phần phát triển thành một cá thể.
Phân đôi ở các ĐV đơn bào (Trùng roi)


Bài 44. SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Phân đôi
Nảy chồi
Phân mảnh
Trinh sinh
(trinh sản)
ĐV đơn bào, giun dẹp.
Cơ thể mẹ tự co thắt tạo thành hai phần giống nhau, mỗi phần phát triển thành một cá thể.
Ruột khoang, bọt biển.
Một phần cơ thể phát triển hơn các vùng lân cận, tạo thành cơ thể mới. Cơ thể con có thể sống bám trên cơ thể mẹ hoặc tách ra độc lập.
Nảy chồi ở thủy tức
Bài 44. SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Phân đôi
Nảy chồi
Phân mảnh
Trinh sinh
(trinh sản)
ĐV đơn bào, giun dẹp.
Cơ thể mẹ tự co thắt tạo thành hai phần giống nhau, mỗi phần phát triển thành một cá thể.
Ruột khoang, bọt biển.
Một phần cơ thể phát triển hơn các vùng lân cận, tạo thành cơ thể mới. Cơ thể con có thể sống bám trên cơ thể mẹ hoặc tách ra độc lập.
Giun dẹp,
bọt biển.
Cơ thể mẹ tách thành nhiều phần nhỏ, mỗi phần phát triển thành một cơ thể mới.
Phân mảnh ở giun dẹp
Bài 44. SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Phân đôi
Nảy chồi
Phân mảnh
Trinh sinh
(trinh sản)
ĐV đơn bào, giun dẹp.
Cơ thể mẹ tự co thắt tạo thành hai phần giống nhau, mỗi phần phát triển thành một cá thể.
Ruột khoang, bọt biển.
Một phần cơ thể phát triển hơn các vùng lân cận, tạo thành cơ thể mới. Cơ thể con có thể sống bám trên cơ thể mẹ hoặc tách ra độc lập.
Giun dẹp,
bọt biển.
Cơ thể mẹ tách thành nhiều phần nhỏ, mỗi phần phát triển thành một cơ thể mới.
Ong, kiến, rệp, mối. Một số loài cá, bò sát, lưỡng cư.
- Giao tử cái không qua thụ tinh phát triển thành cơ thể đơn bội (n).
- Thường xen kẽ với SS hữu tính.
Trinh sinh (trinh sản) ở ong
Bài 44. SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Cho biết những điểm giống và khác nhau giữa các hình thức sinh sản phân đôi, nảy chồi, phân mảnh và trinh sinh?
Bài 44. SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Phân đôi
Nảy chồi
Phân mảnh
Trinh sinh
(trinh sản)
ĐV đơn bào, giun dẹp.
Cơ thể mẹ tự co thắt tạo thành hai phần giống nhau, mỗi phần phát triển thành một cá thể.
Ruột khoang, bọt biển.
Một phần cơ thể phát triển hơn các vùng lân cận, tạo thành cơ thể mới. Cơ thể con có thể sống bám trên cơ thể mẹ hoặc tách ra độc lập.
Giun dẹp,
bọt biển.
Cơ thể mẹ tách thành nhiều phần nhỏ, mỗi phần phát triển thành một cơ thể mới.
Ong, kiến, rệp, mối. Một số loài cá, bò sát, lưỡng cư.
- Giao tử cái không qua thụ tinh phát triển thành cơ thể đơn bội (n).
- Thường xen kẽ với SS hữu tính.
Đều dựa trên nguyên phân để tạo ra thế hệ mới => Thế hệ con có bộ NST giống hệt cá thể mẹ.
Không có sự kết hợp giữa tinh trùng và tế bào trứng.
Dựa trên phân chia đơn giản của nhân và tế bào chất tạo thành 2 cơ thể mới.
Dựa trên nguyên phân nhiều lần để tạo chồi con  cơ thể mới.
Dựa trên mảnh vụn vỡ, qua nguyên phân tạo cơ thể mới.
Dựa trên phân chia tế bào trứng theo kiểu nguyên phân (không thụ tinh) cơ thể mới (n).
+ Cá thể sống độc lập, đơn lẻ vẫn có thể tạo ra con cháu. Vì vậy, có lợi trong trường hợp mật độ quần thể thấp. (1)
+ Không có lợi trong trường hợp mật độ quần thể thấp. (2)
+ Tạo ra các cá thể thích nghi tốt với MT sống ổn định, ít biến động, nhờ vậy quần thể phát triển nhanh. (3)
+ Tạo ra các cá thể mới rất đa dạng về các đặc điểm di truyền. Vì vậy động vật có thể thích nghi và phát triển trong điều kiện trường sống thay đổi. (4)
+ Tạo ra các cá thể mới giống nhau và giống cá thể mẹ về các đặc điểm di truyền. Vì vậy, khi điều kiện sống thay đổi có thể dẫn đến hàng loạt cá thể bị chết, thậm chí toàn bộ quần thể bị tiêu diệt. (5)
+ Tạo ra nhiều con cháu giống nhau trong một thời gian ngắn. (6)
Dưới đây là các ưu điểm và hạn chế của và sinh sản vô tính và
sinh sản hữu tính,hãy chọn ưu điểm và hạn chế của sinh sản vô tính?
Ưu điểm
Cá thể sống độc lập, đơn lẻ vẫn có thể tạo ra con cháu, vì vậy có lợi trong trường hợp mật độ quần thể thấp (1).
Tạo ra số lượng cá thể nhiều trong một thời gian ngắn (6).
Tạo ra cá thể thích nghi tốt với môi trường sống ổn định, ít biến động nhờ vậy quần thể phát triển nhanh (3).
Hạn
chế
Tạo ra các cá thể mới giống nhau và giống mẹ về mặt di truyền. Vì vậy, khi điều kiện sống thay đổi có thể dẫn đến hàng loạt cá thể bị chết, thậm chí toàn bộ quần thể bị tiêu diệt (5).
Bài 44. SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Hiện tượng con thằn lằn bị đứt đuôi, sau một thời gian
đuôi mọc lại có phải là kết quả của sinh sản vô tính không?
Đuôi bị đứt
Đuôi mọc lại
Bài 44. SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Việc nuôi mô sống được thực hiện như thế nào? Nó được ứng dụng gì trong y học?
- Tiến hành: Tách mô từ cơ thể động vật để nuôi cấy trong môi trường có đủ chất dinh dưỡng, vô trùng và nhiệt độ thích hợp, giúp cho mô tồn tại và phát triển.
Ứng dụng: Nuôi da để chữa cho các bệnh nhân bị hỏng da
( bỏng).
Nuôi mô sống
I. Sinh sản vô tính là gì?





II. Các hình thức sinh sản vô tính ở động vật
III.Ứng dụng
2. Nhân bản vô tính
Bài 44. SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Bài 44. SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
III. Ứng dụng
1. Nuôi mô sống
2. Nhân bản vô tính
- Tiến hành: Chuyển nhân của một TB xôma (2n) vào một TB trứng đã lấy mất nhân, rồi kích thích trứng phát triển thành 1 phôi. Phôi tiếp tục phát triển thành cơ thể mới.
- Triển vọng: tạo ra các mô, cơ quan mong muốn, từ đó thay thế các mô, cơ quan bị bệnh, bị hỏng ở người bệnh.
Quá trình nhân bản vô tính động vật
được tiến hành như thế nào?
Quy trình nhân bản động vật (Cừu)
Bài 44. SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Bài 44. SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
MỘT SỐ THÀNH TỰU NHÂN BẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
Nhân bản
vô tính ở cừu
Nhân bản vô tính ở chuột
Nhân bản vô tính ở chó
Nhân bản vô tính ở khỉ
2
3
4
5
1
Đáp án hàng dọc
GIẢI ĐÁP TRÒ CHƠI Ô CHỮ
6
O N G
T R Ư N G
L U O N G C U
B O T B I E N
N A Y C H O I
P H A N Đ O I
Gợi ý hàng dọc:
Đây là kết quả của hình thức sinh sản vô tính ở một loài động vật.
EM CÓ BIẾT?
AI LÀ NGƯỜI MỞ ĐẦU CHO NHÂN BẢN VÔ TÍNH ĐỘNG VẬT Ở VIỆT NAM ?
Ông là ai?
Năm 1997, tờ Nature - tờ báo danh tiếng đã công bố công trình nhân bản vô tính tạo ra cừu Đôly của Ian Wilmut.
Nhưng vào năm 1979, tờ báo này đã đăng công trình nhân bản vô tính Cá chạch của ông. Công trình được công bố trước Wilmut 18 năm này có ý nghĩa đột phá trong lĩnh vực nhân bản vô tính nên đã được báo Công nghiệp XHCN (Nga) số ra ngày 21-12-1978 dành hẳn 1 trang để giới thiệu về nhà khoa học Việt Nam trẻ tuổi này.
Ông là ai?
GS. TS. Nguyễn Mộng Hùng
Đại học Khoa học Tự nhiên Hà Nội
EM CÓ BIẾT?
AI LÀ NGƯỜI MỞ ĐẦU CHO NHÂN BẢN VÔ TÍNH ĐỘNG VẬT Ở VIỆT NAM ?
CẢM ƠN QUÝ THẦYCÔ
VÀ CÁC EM