Bài 44. Sinh sản vô tính ở động vật

Chia sẻ bởi Phạm Thị Song | Ngày 09/05/2019 | 43

Chia sẻ tài liệu: Bài 44. Sinh sản vô tính ở động vật thuộc Sinh học 11

Nội dung tài liệu:

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY,
CÔ GIÁO VÀ CÁC EM!
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY, CÔ VÀ CÁC EM
HỌC SINH
phần b: sinh sản ở động vật
Tiết 46, bài 44: sinh sản vô tính ở động vật
NỘI DUNG
I. Khái niệm sinh sản vô tính
II. Các hình thức sinh sản vô tính ở động vật
III. Ứng dụng
CHÚ Ý
Chỉ ghi bài khi có biểu tượng tay cầm cây viết

I. Sinh sản vô tính là gì?
Cho ví dụ về một số động vật có sinh sản vô tính?
Trùng biến hình
MỘT SỐ ĐỘNG VẬT SINH SẢN VÔ TÍNH
MỘT SỐ ĐỘNG VẬT SINH SẢN VÔ TÍNH
Thủy Tức
MỘT SỐ ĐỘNG VẬT SINH SẢN VÔ TÍNH
Giun dẹp
Sao biển
MỘT SỐ ĐỘNG VẬT SINH SẢN VÔ TÍNH
Trinh sinh (trinh sản) ở ong
MỘT SỐ ĐỘNG VẬT SINH SẢN VÔ TÍNH
Số lượng cá thể sau sinh sản?
Đặc điểm của những cá thể con sinh ra?
NHẬN XÉT
1
2
3
1 Cá thể
Một hoặc
nhiều Cá thể
Số lượng cá thể ban đầu?
Giống nhau và
giống mẹ ban đầu
Hãy cho nhận xét về:
Vậy sinh sản vô tính ở động vật là gì?
I. Sinh sản vô tính là gì?
Điền dấu x vào ô cho câu trả lời đúng nhất về khái niệm sinh sản vô tính ở động vật:
A- Sinh sản vô tính là kiểu sinh sản mà một cá thể sinh ra một hoặc nhiều cá thể mới giống hệt mình, không có sự kết hợp giữa tinh trùng và tế bào trứng.
B- Sinh sản vô tính là kiểu sinh sản mà một cá thể sinh ra nhiều cá thể mới gần giống mình.
C- Sinh sản vô tính là kiểu sinh sản mà một cá thể sinh ra một hoặc nhiều cá thể mới có nhiều sai khác với mình, không có sự kết hợp giữa tinh trùng và tế bào trứng.
D- Sinh sản vô tính là kiểu sinh sản có sự kết hợp giữa tinh trùng và trứng, tạo ra các cá thể mới giống mình.
x
- Khái niệm: Sinh sản vô tính là kiểu sinh sản mà 1 cá thể sinh ra 1 hoặc nhiều cá thể mới giống hệt mình, không có sự kết hợp giữa tinh trùng & tế bào trứng.
Vì sao các cá thể con trong sinh sản vô tính giống hệt cá thể mẹ???
Vì sinh sản vô tính chủ yếu dựa trên cơ sở sự phân bào nguyên nhiễm => bộ nhiễm sắc thể của các cá thể con nhờ quá trình nguyên phân được sao chép giống hệt cá thể mẹ
II. Các hình thức sinh sản vô tính ở động vật
Có những hình thức sinh sản vô tính nào ở động vật?
PHIẾU HỌC TẬP
Họ tên nhóm:
Lớp:
Hoàn thành bảng sau ( 3)
Phân đôi ở trùng biến hình
1. Phân đôi:
Hình 44.2. sinh sản bằng cách nảy chồi của thủy tức.
Cá thể mẹ
Cá thể mẹ
Chồi con
Lớn dần
Cá thể mới
Tách khỏi mẹ
2. Nảy chồi:
San hô cũng sinh sản bằng nảy chồi








Nhiều cơ thể mới (2n)
1 Cơ thể gốc (2n)
Phân chia
Sao biển - sinh sản nhờ phân mảnh.
3. Phân mảnh:
Sinh sản bằng cách phân mảnh ở sán lông.
Sán lông
Sán lông mới
Cơ thể mới
Nguyên
phân
Mảnh nhỏ
Bọt biển.
Ong chúa (2n)
Giảm phân
Trứng (n)
Không được thụ tinh
Được thụ tinh
Trinh sản ở ong
4. Trinh sinh
- Động vật nguyên sinh, giun dẹp...
- Cơ thể mẹ phân chia nhân và tế bào chất rồi tự co thắt ở giữa tách ra thành 2 phần giống nhau, mỗi phần lớn lên cho cơ thể mới.
- Bọt biển, ruột khoang, san hô...
- 1 phần cơ thể mẹ nguyên phân nhanh tạo thành chồi nhô ra rồi phát triển thành cơ thể mới.
- Sống độc lập hoặc dính trên cây mẹ.
- Những mảnh vụn của cơ thể mẹ phân bào nguyên nhiễm tạo ra cơ thể mới.
- Bọt biển, giun dẹp, sán lông...
- Tế bào trứng không thụ tinh phân chia nguyên nhiễm nhiều lần => tạo ra cá thể mới có bộ nhiễm sắc thể đơn bội (n).
- Thường xen kẽ với sinh sản hữu tinh
- Các loài chân đôt như ong, kiến, rệp...
- 1 số loài cá, lưỡng cư, bò sát.
* Giống nhau
Từ 1 cá thể sinh ra nhiều cá thể mới có bộ NST giống cá thể mẹ
Không có sự kết hợp giữa tinh trùng và trứng
Cơ sở tế bào học: nguyên phân và phân hóa
* Khác nhau
Cho biết điểm giống và khác nhau giữa các hình thức sinh sản.
Quan sát hiện tượng sau và cho biết đây có phải là hình thức sinh sản vô tính không? Vì sao?

Hiện tượng thằn lằn bị đứt đuôi,cua gãy càng mọc lại đuôi, càng mới có phải là hình thức sinh sản vô tính không? Vì sao?
Không vì: nó chỉ tạo ra bộ phận mới chứ không hình thành nên cơ thể mới
Phân biệt trinh sinh với 3 hình thức còn lại
Phân đôi, phân mảnh, nảy chồi:
Từ một phần cơ thể mẹ tạo ra cơ thể mới.
Trinh sinh:
Cơ thể mới được hình thành từ 1giao tử ( tb trứng).Tế bào trứng đơn bội này phát triển thành 1 cơ thể không qua thụ tinh

?
Hãy chọn các ưu điểm và hạn chế của sinh sản vô tính:
1. Cá thể sống độc lập, đơn lẻ vẫn có thể tạo ra con cháu  có lợi trong trường hợp mật độ quần thể thấp.
2. Không có lợi trong trường hợp mật độ quần thể thấp.
3. Tạo ra các cá thể thích nghi tốt với môi trường ổn định, ít biến động.
4. Tạo ra con cái rất đa dạng về di truyền  động vật có thể thích nghi tốt trong điều kiện sống thay đổi.
5. Con cái giống nhau về mặt di truyền  môi trường bất lợi  bị tiêu diệt cùng một lúc.
6. Tạo ra số lượng lớn con cháu giống nhau trong thời gian ngắn.
ƯU ĐIỂM
HẠN CHẾ
Các cá thể sinh sản vô tính có vật chất di truyền giống nhau => phản ứng tương đối giống ngau trước điều kiện ngoại cảnh
=> Nếu điều kiện sống thay đổi đột ngột gây bất lợi có thể chết hàng loạt. Thậm chí dẫn đến diệt vong.
Khi điều kiện sống thay đổi đột ngột có thể dẫn đến hàng loạt cá thể động vật sinh sản vô tính bị chết, tại sao?
III. ỨNG DỤNG
1. Nuôi mô sống
Tách mô từ cơ thể động vật
Nuôi cấy
Môi trường có đủ chất dinh dưỡng, vô trùng, nhiệt độ thích hợp
Mảng mô
Phương pháp
Ghép mô
Cơ thể nhận
Đồng ghép, tự ghép, dị ghép
- Điều kiện:
+ Môi trường: vô trùng và có đầy đủ chất dinh dưỡng
+ Nhiệt độ: thích hợp
Điều kiện của nuôi cấy mô sống là gì?
Nuôi mô sống được tiến hành như thế nào?
Hãy nêu ứng dụng trong y học ?
- Ứng dụng
+ Thay thế những cơ quan,bộ phận của cơ thể bị tổn thương. Đã thành công trong nuôi : cấy da, tim, thận, giác mạc...
Tại sao chưa thể tạo được cơ thể mới từ tế bào hoặc mô của động vật có tổ chức cao???
Do tế bào động vật có tổ chức cao có tính biệt hóa cao nên chưa tạo được cơ thể từ việc nuôi cấy mô
2. Nhân bản vô tính:
Nhân bản vô tính là chuyển nhân của một tế bào sôma(2n) vào một tế bào trứng đã bỏ nhân, kích thích tế bào trứng phân hóa tạo phôi, phát triển thành cá thể mới.
- Khái niệm
Chuyển nhân của TB tuyến vú (TB xôma: 2n) vào TB trứng đã lấy mất nhân.
Kích thích TB trứng  phôi
Tách TB trứng của cừu mặt đen và loại nhân
Tách TB tuyến vú của cừu mặt trắng
Cấy phôi vào tử cung của cừu mẹ, phôi phát triển và sinh cừu Dolly.
Cừu Dolly
Quy trình nhân bản cừu Dolly
Kích thích trứng phát triển thành phôi
- Quy trình nhân bản vô tính
 - Ý nghĩa
+ Tạo ra các cá thể mới có đặc điểm sinh học giống tế bào gốc.
+ Trong chăn nuôi: tạo giống nhân bản có năng suất cao
+ Trong y học, thẩm mỹ: có thể tạo các mô, cơ quan nhân tạo thay thế cho mô, cơ quan bị bệnh, hỏng.
Ý nghĩa của nhân bản vô tính?
Chuột
- Các nhà khoa học Mỹ đã nhân bản thành công chuột từ tế bào gốc của chuột trưởng thành được lấy từ da của loài gặm nhấm này.
Hình ảnh chuột nhân bản từ tế bào gốc lấy từ da
Một số thành tựu nhân bản vô tính trên thế giới
- Tháng 11.2008, các nhà khoa học Nhật Bản đã thành công trong việc tạo chuột sống từ mẫu chuột chết cách đó 16 năm.
Mẫu chuột để đông lạnh sau 16 năm
Hậu duệ của chuột chết
Các nhà khoa học Anh lần đầu tiên nhân bản được 12 cái phôi từ những con khỉ trưởng thành.
Khỉ
Khỉ nhân bản vô tính
Các nhà khoa học Ý đã phối giống thành công cho Prometea (chú ngựa nhân bản vô tính đầu tiên). Hiện tại chú ngựa này vẫn khỏe mạnh.
Ngựa
Ngựa nhân bản vô tính
Lợn nhân bản vô tính
Năm 2005, Trung Quốc đã thành công trong việc nhân bản lợn → Đánh dấu bước tiến bộ về công nghệ sinh học của Trung Quốc
Ở Việt Nam, nghiên cứu nhân bản vô tính đã được thực hiện trên các loài chuột, trâu, bò nhà, bò tót, gấu, khỉ và sao la.
Hạn chế của nhân bản vô tính?
Tỷ lệ sống sót thấp.
Cá thể mẹ mang thai có thể gặp nguy hiểm.
Tuổi thọ ngắn.
Xác suất thành công thấp.
SINH SẢN VÔ TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
46
Củng cố
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
P
H
Â
N
M

N
H
N
G
U
Y
Ê
N
P
H
Â
N
T
R
I
N
H
S
I
N
H
Á
I
S
I
N
H
01
02
03
04
05
06
Hàng ngang số 1 (gồm 7 chữ cái): Hình thức sinh sản vô tính đơn giản nhất của động vật là ?
T
Hàng ngang số 2 (gồm 7 chữ cái): Thủy tức có hình thức sinh sản nào ?
Hàng ngang số 3 (gồm 8 chữ cái): Hình thưc sinh sản của sán lông.
Hàng ngang số 4 (gồm 10 chữ cái): Cơ sở tế bào học của quá trình sinh sản vô tính là gì ?
Hàng ngang số 5 (gồm 9 chữ cái): Hình thức sinh sản vô tính của ong ?
Hàng ngang số 6 (gồm 7 chữ cái): Hiện tượng thằn lằn mọc lại đuôi gọi là:
Từ chìa khóa (gồm 7 chữ cái): Quá trình tạo thành thế hệ sau ở sinh vật ?
Dặn dò
Học sinh về nhà đọc lại bài và trả lời các câu hỏi trong sách giáo khoa.
Chuẩn bị bài thực hành 43.
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...

Người chia sẻ: Phạm Thị Song
Dung lượng: | Lượt tài: 0
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)