Bài 44. Khúc xạ ánh sáng

Bài 44:
Bài 44: Khúc xạ ánh sáng
III/ Chiết suất của môi trường:

IV/Aûnh cuûa moät vaät taïo bôûi kxas qua maët phaân caùch 2 mt :
V/ Tính thuận nghịch của sự truyền ánh sáng:
I/ Ñònh nghóa hieän töôïng khuùc xaï aùnh saùng:

II/ Ñònh luaät khuùc xaï aùnh saùng:
Hình a
Hình b
Hình a khi chưa có nước trong ly
Hình b khi có nước trong ly
Muổng không bị gãy khúc
 Muổng bị gãy khúc
mt1
mt2
Chùm tia tới
Chùm tia khúc xạ
Mặt lưỡng chất
I/ Ñònh nghóa hieän töôïng khuùc xaï aùnh saùng:
Khúc xạ ánh sáng là hiện tượng chùm tia sáng bị đổi phương đột ngột khi đi qua mặt phân cách giữa hai môi trường truyền ánh sáng.
Hệ hai môi trường là lưỡng chất phẳng
Mặt phân cách gọi là mặt lưỡng chất
II/ Định luật khúc xạ ánh sáng:
S
S`
R
SI: tia tới;
I: điểm tới;
NI’N: pháp tuyến với mặt phân cách tại I;
IR: tia khúc xạ;
i: góc tới;
r: góc khúc xạ.
n1
n2
a/ Thí nghiệm :
S
R
r
i
S
S
R
R
b/Định luật khúc xạ ánh sáng:
- Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới (tao bởi tia tới và pháp tuyến) và ở bên kia pháp tuyến so với tia tới.
- Với hai môi trường trong suốt nhất định, tỉ số giữa sin góc tới (sini) và sin góc khúc xạ (sinr) luôn không đổi ( hằng số ):
H?ng s? n ph? thu?c vào mt khúc xạ và mt tới
Công thức trên có thể viết dưới dạng:
sini = n sinr
Nếu n > 1 ( mt khúc xạ chiết quang hơn mt tới ) thì sini > sinr và i > r
Nếu n < 1 ( mt khúc xạ chiết quang kém mt tới ) thì sini < sinr và i < r
III/ Chiết suất của môi trường:
1/ Chiết suất tỉ đối:
Tỉ số không đổi trong hiện tượng khúc

xạ được gọi là chiết suất tỉ đối n21 của môi trường (2) đối với môi trường (1):
(1)
n21 > 1 r < i
n21 < 1 r > i
- Nếu n21 > 1 thì r < i: tia khúc xạ bị lệch lại gần pháp tuyến hơn. Môi trường (2) chiết quang hơn môi trường (1).
- Nếu n21 < 1 thì r > i: tia khúc xạ bị lệch xa pháp tuyến hơn. Môi trường (2) chiết quang kém hơn môi trường (1).
2/ Chiết suất tuyệt đối:
- Chiết suất tuyệt đối (thường gọi tắt là chiết suất) của một môi trường là chiết suất tỉ đối của môi trường đó đối với chân không.
- Chiết suất của chân không là 1.
- Mọi môi trường trong suốt đều có chiết suất tuyệt đối lớn hơn 1.
- Chiết suất của không khí là 1,000293.
- Hệ thức liên hệ chiết suất tuyệt đối và chiết suất tỉ đối:
Trong đó:
n2: chiết suất tuyệt đối của môi trường (2);
n1: chiết suất tuyệt đối của môi trường (1).
- Định luật khúc xạ ánh sáng dạng đối xứng:
n1sini = n2sinr

IV/Ảnh của một vật tạo bởi kxas :






o,

o
E
B
A
O, là ảnh ảo của O
Chú ý:
- Nếu i và r nhỏ hơn 100 thì:
- Trường hợp i = 00 thì r = 00  tia sáng chiếu vuông góc mặt phân cách thì không xảy ra hiện tượng khúc xạ.
- Nếu tia sáng truyền qua n môi trường, khúc xạ qua n môi trường, và các mặt phân cách song song nhau thì:
n1sini1 = n2sini2 = n3sini3 =…= nnsinin
n1i = n2r
Do đó ta được:
V/ Tính thuận nghịch của sự truyền ánh sáng:
- Ánh sáng truyền đi theo đường nào thì cũng truyền ngược lại theo đường đó.
R
K
J
I
S
Chú ý :
Chúc các em học tốt