Bài 44. Chu trình sinh địa hóa và sinh quyển

KÍNH CHÀO
QUÝ THẦY CÔ GIÁO VÀ CÁC EM HỌC SINH
Giáo viên: Nguyễn Th? D?c
* Em hãy biểu diễn mộtchuỗi, lưới thức ăn ?
KIỂM TRA BÀI CŨ
GV: Nguyễn Thọ Đức
Bài 44: CHU TRÌNH SINH ĐỊA HÓA VÀ SINH QUYỂN
I. Trao đổi vật chất qua chu trình sinh địa hóa.
II. Một số chu trình sinh địa hóa.
1. Chu trình Cacbon.
2. Chu trình Nitơ.
3. Chu trình nước.
III. Sinh quyển.
ĐƠN VỊ KIẾN THỨC
I. TRAO ĐỔI VẬT CHẤT QUA CHU TRÌNH SINH ĐỊA HÓA
Phần vật chất
lắng đọng
TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG QUẦN XÃ

Chất dinh dưỡng trong
môi trường tự nhiên
Phần vật chất
trao đổi giữa
quần xã và môi trường

SV sản xuất

Quan sát sơ đồ, thảo luận(2 phút) trả lời câu hỏi sgk?
CHU TRÌNH SINH ĐỊA HÓA

SV phân giải

SV tiêu thụ
Chu trình trên là khép kín hay hở? Vì sao?
Vậy chu trình sinh địa hóa là gì?
Ý nghĩa của chu trình sinh địa hóa?
K/n: Chu trình sinh địa hóa là chu trình trao đổi các chất trong tự nhiên, theo con đường từ môi trường truyền vào cơ thể sinh vật, rồi từ cơ thể sinh vật truyền trở lại môi trường.
- Một phần vật chất của chu trình không tham gia vào chu trình tuần hoàn mà lắng đọng trong môi trường.
* Trong tự nhiên có khoảng 25 nguyên tố cần thiết cho cơ thể sống. Những nguyên tố chủ yếu cấu tạo nên cơ thể sống: C, H, O, N, S, P, …Chu trình chuyển hóa của các nguyên tố này là những chu trinh sinh địa hóa của Trái Đất.
* Sau đây chúng ta cùng nhau nghiên cứu một số chu trình điển hình.
II. MỘT SỐ CHU TRÌNH SINH ĐỊA HÓA
1. CHU TRÌNH CACBON
*Quan sát sơ đồ, nghiên cứu thông tin sgk, thảo luận và hoàn thành PHT ( Thời gian 3 phút)
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1
- Quá trình quang hợp
- Chuỗi và lưới thức ăn
Hô hấp của TV, ĐV
- Phân giải của VSV
Hoạt động sx công nghiệp, vận tải, phá rừng, núi lửa,…
Có phải tất cả lượng cacbon của QXSV được trao đổi liên tục theo vòng tuần hoàn kín hay không? Vì sao?
Không. Vì một phần cacbon lắng đọng trong môi trường Đất, Nước tạo thành nhiên liệu như than đá, dầu mỏ…
Em hãy mô tả một cách thật ngắn gọn quá trình trao đổi cacbon trong tự nhiên?
CO2 trong khí quyển
VSV phân giải, hô hấp
Lắng đọng vật chất
QXSV(chuỗi, lưới thức ăn)
Sx công nghiệp, vận tải, phá rừng, núi lửa…
QH
Than đá, dầu mỏ, ...
2. CHU TRÌNH NITƠ
Trong khí quyển nitơ chiếm tỉ lệ bao nhiêu và tồn tại ở dạng nào?
Trong khí quyển nitơ chiếm 79% và tồn tại ở dạng nitơ phân tử(N2)
Thực vật hấp thụ nitơ ơ dạng nào?
Thực vật hấp thụ nitơ dưới dạng muối amôn(NH4), nitrat(NO3-)
Quan sát sơ đồ và hoàn thành PHT(T/g 5 phút)
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2
Giải thích câu ca dao: “Lúa chim lấp ló đầu bờ
Hễ nghe tiếng sấm phất cờ mà lên”
- Sấm sét
- VSV cố định đạm sống cộng sinh sinh với thực vật, vsv sống tự do trong đất, nước
- Tổng hợp hóa học, nhà máy, xí nghiệp…
KẾT LUẬN
* Nitơ đi từ môi trường vô cơ vào QXSV dưới dạng amôn, nitrit và nitrat có nguồn gốc từ…
* Sự trao đổi nitơ trong QXSV thông qua…
VK cố định đạm sống cộng sinh với thực vật, VK trong đất, sấm sét, do con người tổng hợp.
Chuỗi và lưới thức ăn
* Nitơ trở lại môi trường vô cơ nhờ hoạt động của…
Vi khuẩn phản nitrat hoá
Em hãy mô tả lại thật ngắn gọn sự trao đổi nitơ trong tự nhiên?
Em hãy nêu một số biện pháp sinh học làm tăng lượng đạm trong đất để nâng cao năng suất cây trồng và cải tạo đất?
* Một số biện pháp: trồng cây họ đậu, thả bèo hoa dâu vào ruộng lúa, cung cấp cho đất chế phẩm sinh học chứa vsv cố định đạm.
3. CHU TRÌNH NƯỚC
Qua sơ đồ, em hãy mô tả chu trình nước trong tự nhiên?
Nêu các biện pháp bảo vệ nguồn nước trên trái đất?
Các biện pháp bảo vệ nguồn nước trên trái đất:
* Bảo vệ rừng và trồng cây gây rừng.
* Hạn chế rác thải ô nhiễm.
* Sử dụng tiết kiệm nguồn nước bề mặt, cũng như nguồn nước ngầm.
*Nguồn nước không phải là vô tận đang bị suy giảm: bảo vệ Nguồn nước sạch, chống ô nhiễm, sử dụng tiết kiệm.
Mây
Mưa
H2O
( Ao, hồ, đại dương, ngầm )
Trái Đất
Bốc hơi trên mặt đất
3. CHU TRÌNH NƯỚC
Thoát hơi nước của lá cây
III. SINH QUYỂN
1.Khái niệm sinh quyển:
Sinh quyển là gì?
Là lớp vật chất bao quanh trái đất, ở đó có diễn ra hoạt động sống của sinh giới.
Sinh quyển là một thể thống nhất tất cả các hệ sinh thái trên cạn và dưới nước.
2. Giới hạn của sinh quyển(dày 20km), bao gồm:
+ Thạch quyển: sâu vài chục mét
+ Khí quyển: lên cao 6 – 7km
+ Thuỷ quyển: sâu 10 – 11km
3. Các khu sinh học(Biôm) chủ yếu trên trái đất
Trên Trái Đất, sinh quyển được chia thành mấy khu sinh học chủ yếu nào?
Các khu sinh học trên cạn
Qua sơ đồ cho biết khu sinh học nào đóng vai trò quan trọng nhất việc giữ cân bằng sinh thái và phát triển bền vững của sinh quyển?
Các khu sinh học nước ngọt
Nước đứng( ao, hồ, đầm)
Nước chảy( sông suối)
HỒ BA BỂ BẮC CẠN
CÁC KHU SINH HỌC NƯỚC BIỂN
Phân theo chiều ngang: + vùng bờ
+ vùng khơi.
Phân theo chiều đứng: + tầng mặt
+ tầng giữa
+ đáy.
CÁC KHU SINH HỌC NƯỚC BIỂN
Câu 1: Em hãy mô tả lại một cách ngắn gọn chu trình Cacbon, chu trình Nitơ và chu trình Nước?
IV. CÂU HỎI VÀ BÀI BÀI TẬP
Câu 3: Nguyên nhân nào gây nên lũ lụt, hạn hán, gây ô nhiễm nguồn nước?
Câu 2: Những nguyên nhân nào làm cho nồng độ CO2 trong bầu khí quyển tăng? Hậu quả và cách hạn chế?
BÀI TẬP
Những nguyên nhân làm cho nồng độ CO2 trong bầu khí quyển tăng