Bài 44. Anđehit - Xeton

ANDEHIT - XETON
BÀI 44
HÓA 11 - CB
Giáo viên: Nguyễn Thị Bích Nga
1- Kiến thức

MỤC TIÊU BÀI HỌC
- HS biết: khái niệm về anđehit; tính chất của anđehit
2- Kỹ năng

- Viết công thức cấu tạo, tên gọi các anđehit no đơn chức, mạch hở
- Giải bài tập về tính chất hóa học của anđehit
3-Thái độ

- HS say mê, hứng thú học tập, hoạt động nhóm tích cực
1- Định nghĩa

I- ĐỊNH NGHĨA, PHÂN LOẠI, DANH PHÁP
* Andehit là những hợp chất hữu cơ mà phân tử có nhóm –CH=O liên kết trực tiếp với nguyên tử cacbon hoặc nguyên tử H
* Nhóm –CH=O gọi là nhóm chức anđehit
2- Phân loại
Dựa theo cấu tạo gốc hidrocacbon chia thành 3 loại:
- Anđehit no
- Anđehit không no
- Anđehit thơm
3- Danh pháp
Tên thay thế : Tên hidrocacbon +al
HCH=O metanal
CH3CH=O etanal
CH3CH=CHCH=O propanal
VD:
Tên một số andehit no, đơn chức mạch hở
1- Đặc điểm cấu tạo

II – ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO, TÍNH CHẤT VẬT LÝ
Nhóm –CHO có cấu tạo như sau:
2- Tính chất vật lý
III- TÍNH CHẤT HÓA HỌC
Phản ứng cộng hiđro
Andehit tác dụng với dung dịch AgNO3 trong dung dịch NH3 tạo kết tủa bạc
AgNO3 + 3 NH3 + H2O  [Ag(NH3)4]OH + NH4NO3


RCH=O + [Ag(NH3)4]OH  RCOONH4 +2 Ag +3NH3 + H2O
 Nhận biết andehit và để tráng gương, tráng ruột phích
Xeton không tham gia phản ứng này
2.Phản ứng oxi hóa không hoàn toàn
IV- ĐIỀU CHẾ
Từ ancol
2. Từ hidrocacbon
* Fomanđehit
* Axetanđehit
IV- ĐIỀU CHẾ
Fomandehit:
Sản xuất poli(phenolfomandehit), dùng trong tổng hợp phẩm nhuộm, dược phẩm
Dung dịch fomandehit trong nước gọi là fomalin (fomon) dùng ngâm xác động vật, thuộc da, tẩy uế, diệt trùng
Axetandehit:
Sản xuất axit axetic

* Nhiều anđehit có nguồn gốc tự nhiên( geranial- tinh dầu hoa hồng, menton- tinh dầu bạc hà...) còn được dùng làm hương liệu cho công nghiệp mĩ phẩm và công nghiệp thực phẩm
V - ỨNG DỤNG
Mẫu phở có chứa fomon
Các mẫu cá ở viện Hải Dương Học (Nha Trang) được bảo quản bằng fomon:
Câu 1: Anđehit có thể tham gia phản ứng tráng gương và phản ứng với H2 ( Ni, to). Qua hai phản ứng này chứng tỏ anđehit:
Chỉ thể hiện tính khử
B. Không thể hiện tính khử và tính oxi hoá
C. Thể hiện cả tính khử và tính oxi hoá
D. chỉ thể hiện tính oxi hoá
C
Câu 2: Cho 3 khí: Fomanđehit, axetilen, etilen. Một thuốc thử có thể phân biệt ba khí trên là:
A. Dung dịch AgNO3 trong NH3 B. Dung dịch thuốc tím
C. Nước brom D. A, B, C đều đúng
A
BÀI TẬP CỦNG CỐ
A. Bất cứ anđehit nào khi cho tác dụng với lượng dư dung dịch AgNO3/NH3 cũng tạo ra số mol Ag gấp đôi số mol anđehit đã dùng.
Câu 3: Điều nào sau đây luôn đúng:
B. Một anđehit đơn chức, mạch hở bất kì, khi đốt cháy cho số mol H2O nhỏ hơn số mol CO2 phải là anđehit chưa no
C. Công thức tổng quát của một anđehit no mạch hở bất kì CnH2n +2- 2xOx( x là số nhóm – CHO)

D. Cả hai câu B và C
BÀI TẬP CỦNG CỐ
D