Bài 43. Dân cư, xã hội Trung và Nam Mĩ

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG
QUÝ THẦY CÔ GIÁO
VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP
KIỂM TRA BÀI CŨ
Dựa vào lược đồ H.42.1:
- Xác định các kiểu khí hậu ở Trung và Nam Mĩ.
- Nhận xét sự phân hóa khí hậu Trung và Nam Mĩ. Giải thích nguyên nhân.
* Khí hậu phân hóa :Từ thấp lên cao, từ Bắc xuống Nam và từ Tây sang Đông
* Nguyên nhân : - Khu vực Trung và Nam Mĩ trải dài trên nhiều vĩ độ.
- Địa hình phân hoá đa dạng.
- Ảnh hưởng của các dòng biển.
Tiết 48 - Bài 43 : DÂN CƯ, XÃ HỘI TRUNG VÀ NAM MĨ
Dựa vào lược đồ H35.2, xác định các luồng nhập cư vào khu vực Trung và Nam Mĩ.
Có 4 luồng nhập cư:
1.Chủng tộc Môn-gô-lô-ít cổ
2.Người Tây Ban Nha
3. Người Bồ Đào Nha
4.Chủng tộc Nê-gô-ít

Trước khi Cri-xtốp Cô-lôm-bô khám phá ra Tân thế giới (năm 1492),trên lãnh thổ Trung và Nam Mĩ có thổ dân Anh-điêng sinh sống.
thành trì MachuPichu
Do sự tranh giành lãnh thổ và ngôi vị của hai hoàng tử (cùng là con vua Inca thứ 11); và sự xuất hiện các bệnh dịch (đậu mùa và sởi)
→ nần văn minh cổ đại dần suy tàn
- Từ 1492-TK XVI, thực dân Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha đến xâm chiếm điển hình là cuộc xâm lăng do tướng Francisco Pizarro chỉ huy.
Từ TK XVI - XIX, thực dân Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha đô hộ các nước Trung và Nam Mĩ, đưa người da đen từ châu Phi tới làm nô lệ.
Từ đầu TK 19  chiến tranh Thế giới lần thứ 2: Các nước Trung và Nam Mĩ đấu tranh giành độc lập khỏi ách đô hộ của thực dân tư bản
Từ sau chiến tranh Thế giới lần thứ 2 đến nay: Các nước Trung và Nam Mỹ liên kết đấu tranh chống sự lệ thuộc vào nước ngoài.
Tiết 48 - Bài 43 : DÂN CƯ, XÃ HỘI TRUNG VÀ NAM MĨ
1. Sơ lược lịch sử : xem sgk
2. Dân cư :
Quan sát lược đồ H35.2 và biểu đồ thống kê thành phần dân cư khu vực Trung và Nam Mĩ, cho biết lịch sử nhập cư có ảnh hưởng như thế nào tới đặc điểm dân cư và nền văn hóa Trung và Nam Mĩ ?
Theo lịch sử để lại Trung và Nam Mỹ chủ yếu là thuộc địa của các nước La Tinh. Nam Mĩ không phải nói tiếng Latinh mà là tiếng TBN, BĐN (duy nhất Braxin nói BĐN, Braxin diện tích lớn nhất đứng thứ 5 thế giới, còn lại đều nói TBN). Tiếng TBN, BĐN thuộc bộ Rôman, bộ Rôman lại là hậu thân của nhóm tiếng Latinh. Tức là tiếng TBN, BĐN thuộc dòng tiếng Latinh → Trung và Nam Mĩ còn được gọi là châu Mĩ La-tinh
Qua các hình ảnh sau, em có nhận xét gì về nền văn hóa của các nước châu Mỹ La-tinh?
Tiết 48 - Bài 43 : DÂN CƯ, XÃ HỘI TRUNG VÀ NAM MĨ
1. Sơ lược lịch sử : xem sgk
2. Dân cư :
- Dân cư phần lớn là người lai, có nền văn hóa Mĩ La-tinh độc đáo
Dân số Trung và Nam Mĩ, Bắc Mĩ và thế giới năm 2009
Qua bảng số liệu trên, em có nhận xét gì về đặc điểm dân cư Trung và Nam Mĩ so với Bắc Mĩ và Thế giới ?
Tiết 48 - Bài 43 : DÂN CƯ, XÃ HỘI TRUNG VÀ NAM MĨ
1. Sơ lược lịch sử : xem sgk
2. Dân cư :
- Dân cư phần lớn là người lai, có nền văn hóa Mĩ La-tinh độc đáo
- Tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên cao: 1,3% (2009)
Dựa vào lược đồ H43.1: Xác định sự phân bố dân cư Trung và Nam Mĩ và giải thích nguyên nhân ?
Tiết 48 - Bài 43 : DÂN CƯ, XÃ HỘI TRUNG VÀ NAM MĨ
1. Sơ lược lịch sử : xem sgk
2. Dân cư :
- Dân cư phần lớn là người lai, có nền văn hóa Mĩ La-tinh độc đáo
- Tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên cao : 1,3% (2009)
Dân cư phân bố không đều
+ Dân cư tập trung chủ yếu ở ven biển, cửa sông và trên các cao nguyên
+ Các vùng nằm sâu trong nội địa dân cư thưa thớt
Thảo luận (3 phút) : Dựa vào lược đồ và kiến thức đã học em hãy so sánh đặc điểm phân bố dân cư của Trung và Nam Mĩ với Bắc Mĩ?
Giống: dân cư đều tập trung vùng cửa sông, ven biển.
Khác:- Trung và Nam Mĩ: dân cư phân bố trên mạch núi An-đét, trong khi hệ thống Cooc-đi-e dân cư thưa thớt.
- Dân cư Trung và Nam Mĩ thưa thớt trên đồng bằng A-ma-dôn, Bắc Mĩ dân cư tập trung đông đúc ở vùng đồng bằng trung tâm.
Tiết 48 - Bài 43 : DÂN CƯ, XÃ HỘI TRUNG VÀ NAM MĨ
1. Sơ lược lịch sử : xem sgk
2. Dân cư :
- Dân cư phần lớn là người lai, có nền văn hóa Mĩ La-tinh độc đáo
- Tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên cao : 1,3% (2009)
Dân cư phân bố không đều
+ Dân cư tập trung chủ yếu ở ven biển, cửa sông và trên các cao nguyên
+ Các vùng nằm sâu trong nội địa dân cư thưa thớt
3. Đô thị hóa :
Dựa vào hình 11.3 sgk, nhận xét về tỉ lệ dân đô thị và tốc độ đô thị hóa ở Trung và Nam Mĩ so với các khu vực khác ?
= 22%
= 17%
= 18%
= 11%
= 38%
Tỉ lệ dân đô thị ở các châu lục/vùng 1950-2050 (%)
(theo tổng cục thống kê)
Tiết 48 - Bài 43 : DÂN CƯ, XÃ HỘI TRUNG VÀ NAM MĨ
1. Sơ lược lịch sử : xem sgk
2. Dân cư :
- Dân cư phần lớn là người lai, có nền văn hóa Mĩ La-tinh độc đáo
- Tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên cao : 1,3% (2009)
Dân cư phân bố không đều
+ Dân cư tập trung chủ yếu ở ven biển, cửa sông và trên các cao nguyên
+ Các vùng nằm sâu trong nội địa dân cư thưa thớt
3. Đô thị hóa :
Tốc độ đô thị hóa đứng đầu Thế giới
Tỉ lệ dân đô thị cao : 79% (2009)
Quan sát H43.1 SGK xác định các đô thị có số dân trên 5 triệu người ở Trung và Nam Mĩ?
H43.1 Lược đồ các đô thị Châu Mĩ
Bô-gô-ta
Li-ma
Xan-ti-a-gô
Riô-đê Gia-nê-rô
Xao Pao-lô
Bu-ê-nốt Ai-rét
Niu I-ooc
Mê-hi-cô xi-ti
Lốt-an-giơ-let
Si-ca-gô
Bu-ê-nôt Ai-ret
Ri-ô đê Gia-nê-rô
Xao Pao-lô
H43.1 Lược đồ các đô thị Châu Mĩ
- Trung và Nam Mĩ có 8 đô thị phân bố rời rạc ở ven biển
- Bắc Mĩ có 16 đô thị, ngoài phân bố ven biển còn có cả trong nội địa ven Hồ Lớn, vịnh Mê-hi-cô. Các đô thị phân bố tập trung thành hai dải siêu đô thị ở Đông Bắc Hoa Kì
Thảo luận (3 phút) : Quan sát H43.1 hãy cho biết sự phân bố các đô thị từ 3 triệu người trở lên ở Trung và Nam Mĩ có gì khác với ở Bắc Mĩ ?
Ngoại ô thành phố Sao Paulo
(Bra-xin)
Ngoại ô Buenos Airess
(Ac-hen-ti-na)
Quan sát hình ảnh và cho biết quá trình đô thị hóa ở Trung và Nam Mĩ khác với ở Bắc Mĩ như thế nào ?
Thành phố Tô-rôn-tô (Ca-na-đa)
Niu I-ooc (Hoa Kì)
Khu vực Trung và Nam Mĩ dẫn đầu thế giới về tốc độ đô thị hoá.Tỉ lệ dân đô thị chiếm khoảng 79% dân số. Tuy nhiên, 35%-45% dân đô thị phải sống ở ngoại ô, trong các khu nhà ổ chuột, với những điều kiện sống khó khăn.
→ quá trình đô thị hóa mang tính tự phát
Tiết 48 - Bài 43 : DÂN CƯ, XÃ HỘI TRUNG VÀ NAM MĨ
1. Sơ lược lịch sử : xem sgk
2. Dân cư :
- Dân cư phần lớn là người lai, có nền văn hóa Mĩ La-tinh độc đáo
- Tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên cao : 1,3% (2009)
Dân cư phân bố không đều
+ Dân cư tập trung chủ yếu ở ven biển, cửa sông và trên các cao nguyên
+ Các vùng nằm sâu trong nội địa dân cư thưa thớt
3. Đô thị hóa :
Tốc độ đô thị hóa đứng đầu Thế giới
Tỉ lệ dân đô thị cao : 79% (2001)
- Đô thị hóa mang tính tự phát
Quan sát hình ảnh, cho biết những vấn đề xã hội nảy sinh do đô thị hóa tự phát ở Trung và Nam Mĩ?
Quá trình đô thị hóa diễn ra tự phát với tốc độ nhanh trong khi nền kinh tế chậm phát triển dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng, gây ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế - xã hội (thiếu việc làm, thiếu nhà ở, ô nhiễm môi trường, tệ nạn xã hội, quá tải các vấn đề y tế, giáo dục....)
Cité-Soleil của Haiti còn có cái tên “mĩ miều” là Thành phố mặt trời, song chính xác thì đó là một khu ổ chuột được cai trị bởi các băng nhóm xã hội đen. Không có cảnh sát và luật pháp cũng chẳng chạm tay được đến đây, nên nhiều năm qua các vụ bắt cóc, buôn bán ma túy liên tiếp xảy ra. Thành phố này không có hệ thống nước xả thải, các vũng nước bị nhiễm khuẩn bởi rác và chất thải từ người, động vật bao quanh. AIDS đầy rẫy biến tuổi thọ trung bình ở đây là dưới 50. Người dân thì mù chữ, dịch vụ công cộng không tồn tại, nạn thất nghiệp phổ biến... Theo hội chữ thập đỏ, thì Cité-Soleil là mô hình thu nhỏ của tất cả các tệ nạn trong xã hội Haiti.
Brazil : ngoại ô Rio de Janeiro -Thành phố của Chúa, xinh đẹp với nhiều màu sắc rực rỡ, là điểm đến của nhiều khách du lịch trên thế giới bởi các sự kiện về lễ hội cũng như những bãi biển tuyệt đẹp. Nhưng, bên rìa thành phố là những khu ổ chuột khổng lồ được gọi là Favelas. Có khoảng 1000 Favelas xung quanh Rio de Janeiro, và đứng đầu mỗi khu này là các trùm ma túy, vũ khí.
Củng cố
Quan sát H43.1, giải thích sự thưa thớt dân cư ở một số vùng của châu Mĩ.
A
D: hoang mạc trên núi cao phía nam hệ thống An-đét, khí hậu khô hạn và khắc nghiệt
A: quần đảo cực Bắc Ca-na-đa. Có khí hậu hàn đới khắc nghiệt
B: hệ thống núi Cooc-đi-e, chủ yếu là vùng núi cao hiểm trở, khí hậu hoang mạc khắc nghiệt
C: đồng bằng A-ma-dôn, chủ yếu rừng rậm, chưa được khai thác hợp lí
B
C
D
HƯỚNG DẪN HỌC TẬP Ở NHÀ
Học bài cũ, kết hợp phân tích lược đồ H43.1 trình bày sự phân bố dân cư và đặc điểm đô thị Trung và Nam Mĩ
Chuẩn bị bài 44 : “Kinh tế Trung và Nam Mĩ”, với các nội dung :
+ Trung và Nam Mĩ có mấy hình thức sở hữu trong nông nghiệp ? Phân tích và so sánh giữa các hình thức
+ Nêu sự bất hợp lí trong chế độ sở hữu ruộng đất ở Trung và Nam Mĩ
+ Dựa vào lược đồ H44.4, nêu tên và trình bày sự phân bố của các cây trồng và vật nuôi chính ở Trung và Nam Mĩ.
Xin chân thành cám ơn các thầy cô giáo và các em học sinh!