Bài 42. Sinh sản hữu tính ở thực vật

Tiết 45/ Bài 42 : SINH SẢN HỮU TÍNH Ở THỰC VẬT
1. Khái niệm sinh sản hữu tính
I. KHÁI NIỆM

Sinh sản hữu tính là gì?
Sinh sản hữu tính là kiểu sinh sản có sự hợp nhất của giao tử đực và giao tử cái tạo nên hợp tử phát triển thành cơ thể mới.
=>
Giao tử đực + giao tử cái = hợp tử => cơ thể mới
Sinh sản hữu tính có những đặc trưng gì ?
2. Đặc trưng của sinh sản hữu tính
Ưu thế của sinh sản hữu tính so với sinh sản vô tính?
Luôn có quá trình hình thành và kết hợp của các giao tử đực, cái.
Luôn có sự trao đổi, tái tổ hợp của 2 bộ gen.
Luôn gắn liền với giảm phân để tạo giao tử.
Tăng khả năng thích nghi của thế hệ sau đối với môi trường sống luôn biến đổi.
Tạo sự đa dạng về mặt di truyền -> cung cấp nguồn nguyên liệu cho chọn giống và tiến hoá.
II. SINH SẢN HỮU TÍNH Ở THỰC VẬT CÓ HOA
1. Cấu tạo của hoa
BỘ NHỤY
Cánh hoa
Chỉ nhị
Bao phấn
BỘ NHỊ
Đài hoa
Noãn
Bầu nhuỵ
Vòi nhụy
Đầu nhụy
2
3
4
1
Cấu tạo của cơ quan sinh sản đực và cơ quan sinh sản cái ở thực vật
2. Quá trình hình thành hạt phấn và túi phôi:
Phiếu học tập
Mô tả quá trình hình thành hạt phấn.
Sự hình thành hạt phấn
Sự hình thành túi phôi
Mô tả quá trình hình thành túi phôi.
Giảm phân
Nguyên phân
TB mẹ của đại bào tử
(2n)
1 tế bào mẹ của đại bào tử(2n) → 3 tế bào con (thoái hóa) + 1 đại bào tử(n) → túi phôi gồm 8 tế bào (3 tế bào đối cực + 1 tế bào trứng + 2 tế bào kèm + 2 nhân cực).
Hãy chỉ ra sự tương đồng trong quá trình tạo hạt phấn và túi phôi ?
Sự tương đồng trong quá trình hình thành hạt phấn và túi phôi :
Đều trải qua quá trình giảm phân: noãn và các tế bào trong bao phấn đều cho 4 bào tử.
Các bào tử nguyên phân tạo thành các giao tử đực và giao tử cái.
3. Thụ phấn và thụ tinh
a. Thụ phấn
* Khái niệm: Là quá trình vận chuyển hạt phấn từ nhị đến nhụy của hoa.
Thế nào là sự thụ phấn?
Thực vật có bao nhiêu hình thức thụ phấn?Hình thức nào tiến hoá hơn? Tại sao?
Thụ phấn chéo
Tự thụ phấn
Hoa cây B
Hoa cây A
Thực vật có những phương thức thụ phấn nào?
a. Thụ phấn
Thụ phấn nhờ gió
Gió
Thụ phấn nhờ động vật
Thụ phấn nhân tạo
b. Thụ tinh
Thụ tinh là gì?
KN: Là sự kết hợp giữa nhân giao tử đực với nhân của tế bào trứng trong túi phôi để tạo thành hợp tử, khởi đầu cá thể mới
Hợp tử(2n)
Nội nhũ(3n)
Hình thành cấu tạo dự trữ chất dinh dưỡng để nuôi phôi phát triển cho đến khi hình thành cây non có khả năng tự dưỡng, đảm bảo cho thế hệ sau thích nghi tốt hơn với những biến đổi của môi trường sống
Ý nghĩa của thụ tinh kép?
Noãn thụ tinh (chứa hợp tử và tế bào tam bội) -> hạt, hợp tử -> phôi, tế bào tam bội (3n) -> nội nhũ (phôi nhũ)
4. Quá trình hình thành hạt, quả
a. Hình thành hạt
Hạt được hình thành như thế nào?
Cấu tạo của hạt
b. Hình thành quả
Quả hình thành như thế nào?
Quá trình chín của quả ra sao?
MỐI LIÊN HỆ GIỮA HOA. QUẢ VÀ HẠT
Hạt
Quả
MỐI LIÊN HỆ GIỮA HOA, QUẢ VÀ HẠT
Quả đơn tính
Noãn không được thụ tinh
luyện tập:
HOA

(Nhị) (Nhụy)
↓ ↓
Bao phấn noãn
↓ ↓
1 tế bào mẹ hạt phấn (2n) 1 tế bào mẹ túi phôi (2n)
↓ (giảm phân) ↓ (giảm phân)

(4 bào tử đơn bội) 4 bào tử đơn bội(3 bào tử tiêu biến)
↓ (nguyên phân) ↓ (nguyên phân)

hạt phấn túi phôi

tế bào sinh sản tế bào ống phấn 1nhân lưỡng bội 1tế bào trứng 2tế bào kèm 3Tế bào đối cực
(n) (n) (2n) (n) (n) (n)

Giao tử đực 1 (n) hợp tử

phôi
Giao tử đực 2 (n)

nội nhũ hạt /quả
6
2
5
1
3
4
Câu 1: Nhận xét nào sau đây là đúng?
Thụ tinh kép chỉ có ở thực vật bậc thấp
Thụ tinh kép chỉ có ở thực vật hạt trần
Thụ tinh kép chỉ có ở thực vật hạt kín
Thụ tinh kép có ở tất cả các loài thực vật


a
b
c
d


Câu 2: Sự thụ tinh là:

Sự hòa làm một của hai giao tử
Sự hòa làm một của hai giao tử đực và cái
Sự lớn lên của hợp tử
Sự hợp nhất của nhân giao tử đực với nhân của tế bào trứng trong túi phôi để tạo thành hợp tử



a
b
c
d
Câu 3 :Ý nghĩa sinh học của hiện tượng thụ tinh kép ở thực vật hạt kín là gì?
Tiết kiệm vật liệu di truyền ( sử dụng cả hai tinh tử)
Hình thành nội nhũ cung cấp chất dinh dưỡng cho phôi phát triển.
Hình thành nội nhũ chứa các tế bào tam bội.
Cung cấp chất dinh dưỡng cho sự phát triển của phôi và thời kì đầu của cá thể mới.
Dặn dò:
Học sinh về nhà đọc lại bài và trả lời các câu hỏi 1,2,3,5 trong sách giáo khoa trang 166.
Đọc trước bài 44: Sinh sản vô tín ở động vật.