Bài 41. Sinh sản vô tính ở thực vật

Tiết 44
Sinh sản vô tính ở thực vật
I. Khái niệm chung về sinh sản
Quan sát hình vẽ và trả lời câu hỏi:

Là quá trình tạo ra những cá thể mới đảm bảo sự phát triển liên tục của loài
SINH SẢN Ở SINH VẬT
Sinh sản vô tính
Sinh sản hữu tính
Sinh sản là gì?
Sinh vật có những hình thức sinh sản nào?
II. Sinh sản vô tính ở thực vật
1. Sinh sản vô tính là gì?
Thê nào là sinh sản vô tính?
Sinh sản vô tính là hình thức sinh sản không có sự hợp nhất của giao tử đực và giao tử cái, con cái giống nhau và giống cây mẹ.
Tại sao từ một phần cơ quan sinh dưỡng có thể sản sinh được cây con mang đặc tính giống hệt như
cây mẹ ?

Do tế bào của một phần cơ quan sinh dưỡng tiến hành nguyên phân dẫn đến tăng số lượng và kích thước tế bào, để hình thành cơ thể mới . Mà đặc điểm của nguyên phân là tế bào con được hình thành có bộ NST giống hệt tế bào mẹ , cho nên cây con mang đặc tính giống hệt cây mẹ .

Có mấy hình thức sinh sản vô tính ở thực vật?
Có hai hình thức sinh sản vô tính ở thực vật:
+) Sinh sản bằng bào tử.
+) Sinh sản sinh dưỡng.
2. Các hình thức sinh sản vô tính ở thực vật
a) Sinh sản bằng bào tử
Quan sát hình vẽ và trả lời câu hỏi:

Cây trưởng thành (2n)
Túi bào tử (2n)
1
Nguyên tản(n)
Trứng(n)
Hợp tử (2n)
Bào tử (n)
2
3
4
5
6
Thế nào là sinh sản bằng bào tử?
Cơ thể mẹ  túi bào tử
 bào tử  cơ thể mới

Hiệu xuất sinh sản bằng bào tử cao hay thấp?
Hiệu suất sinh sản cao
từ 1 cơ thể mẹ có thể tạo
ra rất nhiều cơ thể mới

Thực vật nào có kiểu sinh sản bằng bào tử?
Dương xỉ, tảo, rêu.
Con đường phát tán của sinh sản bằng bào tử?
Con đường phát tán của bào
tử: nước, gió, động vật.
Sinh sản bằng bào tử có ý nghĩa gì?
Giúp tạo ra nhiều cá thể của
một thế hệ và dễ dàng phát
tán, mở rộng vùng phân bố
của loài.
b) Sinh sản sinh dưỡng
Quan sát hình vẽ (củ khoai tây, lá bỏng, củ khoai lang, rau má) và hình vẽ 41.2 sgk, trả lời các câu hỏi sau:
Ở các hình vẽ trên, cá thể mới được hình thành từ những bộ phận nào của cây mẹ?
Thế nào là sinh sản sinh dưỡng?
* Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên
Sinh sản sinh dưỡng
Sinh sản sinh dưỡng
tự nhiên
Sinh sản sinh dưỡng
nhân tạo
Thế nào là sinh sản sinh dưỡng tự nhiên?
Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên
là hình thức sinh sản mà
từ một phần của cơ quan
sinh dưỡng như: rễ, thân, lá
phát triển thành một cơ thể.
Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên có ý nghĩa gì trong đời sống của thực vật?
Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên
giúp cho sự sinh tồn của các
loài thực vật qua thời gian.
Một số hình thức sinh sản sinh dưỡng tự nhiên ở thực vật
* Sinh sản sinh dưỡng nhân tạo
Quan sát hình vẽ và trả lời câu hỏi
Thế nào là sinh sản sinh dưỡng nhân tạo?

Thế nào là
sinh sản sinh
dưỡng nhân tạo?

Sinh sản sinh dưỡng nhân
tạo là hình thức sinh
sản mà cây con được
tạo ra nhờ tác động
của con người bằng cách
giâm, chiết, ghép và
nuôi cấy tế bào
3. Phương pháp nhân giống vô tính
a) Ghép chồi và ghép cành
Vì sao phải cắt bỏ hết lá ở cành ghép?
Cắt bỏ lá ở cành
ghép để giảm
sự thoát hơi
nước, tập trung
được nước để
nuôi cành ghép
b) Chiết cành và giâm cành
Thế nào là giâm cành?
Giâm cành là cắt một đoạn cành có đủ mắt, chồi cắm xuống đất ẩm cho cành đó bén rễ, phát triển thành cây mới.
Thế nào là chiết cành?
Chiết cành là làm cho cành ra rễ ngay trên cây rồi mới đem cắt trồng thành cây mới.
ưu điểm của cành chiết và cành giâm so với cây trồng mọc từ hạt? ví dụ.

c) Nuôi cấy tế bào và mô thực vật

Quan sát hình vẽ và trả lời câu hỏi:
Nuôi cấy tế bào và mô thực vật là gì?

Cơ sở khoa học của nuôi cấy mô và tế bào thực vật?
Tính toàn năng của tế bào.
Việc nuôi cấy mô và tế bào thực vật có ý nghĩa như thế nào? ứng dụng.
ý nghĩa: Đảm bảo được tính trạng di truyền mong muốn và nhân nhanh với số lượng lớn cây giống.
ứng dụng: sản xuất cây giống sạch bệnh. Phục chế giống cây quý và giảm mặt bằng sản xuất
Là phương pháp nuôi cấy các tế bào lấy từ các bộ phận khác nhau của cơ thể thực vật trên môi trường thích hợp để phát triển thành cây hoàn chỉnh.
4. Vai trò của sinh sản vô tính đối với đời sống thực vật và con người
a) Vai trò của sinh sản vô tính đối với đời sống thực vật.

b) Vai trò của sinh sản vô tính đối với đời sống con người.

Nhân giống lan hồ điệp bằng nuôi cấy mô
Nhân giống hoa đồng tiền = nuôi cấy mô
Nhân giống chuối = nuôi cấy mô
Khoai tây được nhân giống bằng nuôi cấy mô
Củng cố
1/Các hình thức sinh sản vô tính ở thực vật ?
A.Sinh sản bằng phân đôi
B. Sinh sản bằng bào tử.
C. Sinh sản sinh dưỡng.
D. Cả A, B, C.

2. Ưu điểm của sinh sản bằng bào tử so với sinh sản bằng nhân đôi ?
A. Tạo được nhiều cá thể của cùng một thế hệ
B. Phát tán nhờ gió, nước và động vật đảm bảo më rộng vùng phân bố của loài
C. Rút ngắn thời gian hình thành cơ thể mới
D. Cả a và b
3. Thế nào là sinh sản sinh dưỡng tự nhiên?
A. Là sự sinh sản do hạt nảy mầm không có sự can thiệp của con người
B. Là hiện tượng hình thành cá thể mới từ một phần cơ quan sinh dưỡng, không có sự can thiệp của con người.
C. Là sự sinh sản bằng hạt có sự can thiệp của con người
D. Là hiện tượng hình thành cá thể mới từ một phần cơ quan sinh dưỡng có sự can thiệp của con người,
4. Cách nhân giống nào có hiệu quả nhất?
A. Giâm cành,chiết cành
B.Ghép chồi, ghép cành
C. Nhân giống vô tính .
D. Cả a,b,c.