Bài 41. Sinh sản vô tính ở thực vật

CHƯƠNG IV: SINH SẢN
A. SINH SẢN Ở THỰC VẬT
BÀI 41:
SINH SẢN VÔ TÍNH Ở
THỰC VẬT
I. Khái niệm
II. Các hình thức sinh sản vô tính
1) Sinh sản bằng bào tử
2) Sinh sản sinh dưỡng
III. Phương pháp nhân giống vô tính
1) Giâm
2) Chiết
3) Ghép
4) Nuôi cấy mô
I. Khái niệm
Sinh sản vô tính là gì?
I. Khái niệm
 Sinh sản vô tính là hình thức sinh sản không có sự kết hợp của giao tử đực và cái.
?. Cơ sở của hình thức sinh sản vô tính ở thực vật là gì?
Con cái sinh ra giống cây mẹ

II. Các hình thức sinh sản vô tính
I. Khái niệm
? Nguyên tản được tạo thành từ cơ quan nào của cây?
Bào tử của cây
dương xỉ do
dạng nào của
cây tạo thành?
Nhận xét hình
dạng cây con
so với cây
trưởng thành
1. Sinh sản bào tử
TBT non (2n)
Cây trưởng thành (TBT-2n)
Túi bào tử
(2n)
Tế bào mẹ sinh bào tử (2n)
Bào tử (n)
Nguyên tản (n)
SSHT
II. Các hình thức sinh sản vô tính
SSVT
1. Sinh sản bào tử
- Bào tử do thể bào tử tạo ra
- Có sự xen kẽ hai thế hệ: thể bào tử và thể giao tử (nguyên tản)
 Sinh sản bào tử là hình thức sinh sản, trong đó cơ thể mới sinh ra từ bào tử
II. Các hình thức sinh sản vô tính
? Cây con được sinh ra từ bộ phận nào của cây?
? Nhận xét về hình dạng cây non và cây mẹ
2) Sinh sản sinh dưỡng
2) Sinh sản dinh dưỡng
 Sinh sản sinh dưỡng là quá trình tạo thành cơ thể mới từ cơ quan sinh dưỡng của cơ thể mẹ
Ví dụ: lá cây thuốc bỏng, thân hành, rau má, củ dong riềng, …

III. Các phương pháp nhân giống vô tính
Nghiên cứu SGK trang 157 và hoàn thành phiếu học tập sau:
(1)
(2)
(3)
Đáp án phiếu học tập
Giâm cành
Chiết cành
Ghép cành
- Tạo ra cơ thể từ một đoạn thân, cành, rễ hay mảnh lá
Mía, khoai lang, …
- Cành chiết ra rễ từ cây mẹ
- Rút ngắn thời gian sinh trưởng
- Biết trước đặc tính của quả
sử dụng cho cây ăn quả (cam, chanh,...
- Lợi dụng đặc tính tốt của đoạn thân, chồi, cành của cây này lên thân hay gốc của cây khác.
- Hai cây ghép cùng loài, cùng chi, cùng họ
Các cây họ chanh (cam. quýt, bưởi..), họ bầu bí (bầu, bí, dưa hấu ..)
?Tại sao khi ghép cành người ta lại tỉa bớt lá, chỉ còn 2 – 4 lá?
Tại sao người ta thường áp dụng biện pháp chiết cành với cây ăn quả?
Hình 4: Nuôi cấy mô ở carot
4. Nuôi cấy mô
Nuôi cấy mô là gì?
 - Nuôi cấy mô là sự tạo thành cơ thể mới từ tế bào, mô thực vật trong điều kiện dinh dưỡng thích hợp và trong điều kiện vô trùng

Nuôi cấy mô dựa trên cơ sở khoa học nào?

- Cơ sở khoa học:
+ Tính toàn năng của tế bào thực vật
+ Khả năng nguyên phân, biệt hoá tế bào
+ Vai trò các hoormon
4. Nuôi cấy mô
- Quy trình nuôi cấy mô:
đặt mô trong môi trường dinh dưỡng có các chất kích thích
chuyển mô sẹo vào môi trường nuôi cấy mô


mô hình thành rễ và chồi tạo cây con
chuyển cây ra trồng đại trà
Chọn mô nuôi cấy (lá, thân, hoặc mô khác) từ cây khoẻ khử trùng bề mặt
mô sẹo
chuyển cây con ra nhà kính
Từ mô phân sinh cẩm chướng có thể tạo ra 50.000 cây trong một thời gian ngắn. Điều này có ý nghĩa gì?

+ Nhân nhanh các giống cây trồng trong thời gian ngắn
Hình 6: Nuôi cấy mô ở hoa cẩm chướng
- Ý nghĩa của nuôi cấy mô
Hình 8: Nuôi cấy mô ở phong lan
A. Hạt phong lan
B, Nhân nhanh cây phong lan
Nếu một hạt giống giá 2000đ nhờ nuôi cấy mô mà chỉ còn 200đ. Điều này có ý nghĩa gì trong nông nghiệp?
 + Giảm giá thành chi phí

Nếu có một loài cây sắp bị vào sách đỏ, làm gì để chúng khỏi bị tuyệt diệt?
Phải nuôi cấy mô và bảo vệ môi trường

Từ những năm 1950, nguời ta đã tạo ra giống hoa cúc sạch bệnh, cho hoa đẹp, ra hoa 4 mùa. Vậy hướng sản xuất mới của nông nghiệp hiện nay là gì?
 Tạo các giống cây mới sạch bệnh

Ưu điểm:
+ Tạo ra số lượng cá thể trong thời gian ngắn.
+ Có đặc điểm di truyền giống cơ thể mẹ.
+ Rút ngắn thời gian phát triển của cây
Nhược điểm:
+ Đặc điểm cá thể con đồng nhất nên khi hoàn cảnh sống thay đổi thì các quần thể này sẽ không chống chịu được và sẽ chết đồng loạt.
Câu 1. Sinh sản có ý nghĩa gì?
A. Làm tăng số lượng loài.
B. Làm cho con cái hình thành những đặc điểm tiến bộ hơn bố mẹ.
C. Đảm bảo sự phát triển liên tục của loài.
D. Duy trì các tính trạng tốt cho loài

Câu 2: Sinh sản vô tính là hình thức sinh sản:
A. Cây con sinh ra từ một bộ phận của cây mẹ
B. Cây con sinh ra từ bào tử
C. Có sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái.
D. Không có sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái.
Câu 3: Ngoài tự nhiên cây tre sinh sản bằng:
A. Lóng
B. Thân rễ
C. Đỉnh sinh trưởng
D. Rễ phụ
Câu 4: Hình thức sinh sản của cây rêu là sinh sản bằng:
A. Bào tử
B. Phân đôi
C. Sinh dưỡng
D. Hữu tính
1
2
3
4
Sai mất rồi !
1
2
3
4
Đúng rồi !