Bài 41. Sinh sản vô tính ở thực vật

CHƯƠNG 4: SINH SẢN
A- SINH SẢN Ở THỰC VẬT
BÀI 41: SINH SẢN VÔ TÍNH Ở THỰC VẬT
BÀI 41: SINH SẢN VÔ TÍNH Ở THỰC VẬT

I-KHÁI NIỆM CHUNG VỀ SINH SẢN:
1- Ví dụ:
-Hạt ngô Cây ngô
-Dây khoai lang Cây khoai lang
-Thằn lằn bị đứt đuôi sau 1 thời gian mọc ra một đuôi mới.
Ba ví dụ trên ví dụ nào là sinh sản? Vì sao?
Sinh sản
Sinh sản
Sinh sản là gì?
2- Khái niệm về Sinh sản:
Sinh sản là quá trình tạo ra các cá thể mới đảm bảo cho sự phát triển liên tục của loài.
Từ 2 ví dụ về sinh sản trên, em hãy cho biết sinh sản có mấy kiểu?
- Có 2 kiểu sinh sản: Vô tính và hữu tính
II- SINH SẢN VÔ TÍNH Ở THỰC VẬT:
1- Các hình thức sinh sản vô tính:
 Kể tên một số hình thức sinh sản vô tính ở thực vật mà em biết?

SINH SẢN VÔ TÍNH Ở THỰC VẬT

Sinh sản bằng bào tử

Sinh sản sinh dưỡng

a- Sinh sản bào tử:
*Quan sát sơ đồ sinh sản bằng bào tử ở cây DƯƠNG XỈ:
Hãy trình bày tóm tắt quá trình sinh sản bằng bào tử ởdương xỉ?
3
4
2
1
5
6
7
Bào tử (2n)
Nguyên tản(2n)
Túi bào tử (2n))
Cây trưởng thành (2n))
Trứng(n)
Tinh trùng (n)
Hợp tử (2n)
 Thế nào là sinh sản bằng bào tử?
 Hiệu suất sinh sản bằng bào tử cao hay thấp?
a- Sinh sản bào tử:
- Cơ thể mẹ  túi bào tử  bào tử  cơ thể mới

 Hiệu suất sinh sản cao, từ 1 cơ thể mẹ có thể tạo ra rất nhiều cơ thể mới

- Ví dụ: dương xỉ, rêu

- Bào tử phát tán bằng những con đường nào?
-Bào tử phát tán nhờ gió, nước và côn trùng.
b- Sinh sản sinh dưỡng:
 Quan sát mẫu vật (củ khoai tây, lá bỏng, củ khoai lang, rau má) và hình vẽ 41.2 sgk

-Từ các mẫu vật trên, hãy cho biết cơ thể mới được hình thành từ những bộ phận nào của cơ thể mẹ?
-Thế nào là sinh sản sinh dưỡng?
- Từ 1 phần( cơ quan sinh dưỡng) của mẹ

Nảy chồi

Cơ thể mới

- Ví dụ: khoai tây, thuốc bỏng …

b- Sinh sản sinh dưỡng:
 Sinh sản bằng bào tử và sinh sản sinh dưỡng ở thức vật có điểm gì giống nhau?

- Có sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái không?

- Các cơ thể mới được sinh ra giống hay khác với cơ thể mẹ?

 Thế nào là sinh sản vô tính?

-Giải thích tại sao từ 1 phần cơ quan sinh dưỡng có thể sinh sản được cây con mang đặc tính giống hệt cây mẹ?
2- Khái niệm sinh sản vô tính :
Là hình thức sinh sản không có sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái. Con sinh ra giống nhau và giống cây mẹ.

III- Các phương pháp nhân giống vô tính:
 Kể tên các phương pháp nhân giống vô tính ở thực vật?

Giâm, chiết, ghép và nuôi cấy mô

 Quan sát một số mẫu cành giâm, cành chiết, cành ghép, đọc thông tin sgk trang 157 thảo luận theo nhóm và hoàn thành nội dung phiếu học tập:

 So với nhân giống bằng hạt, nhân giống sinh dưỡng (giâm, chiết, ghép) có lợi thế gì?

-Cách làm
- Đối tượng thích hợp
Buộc chặt mắt ghép với cành ghép có tác dụng gì?

Vì sao phải cắt bỏ hết
lá ở cành ghép?


So với nhân giống bằng
hạt, nhân giống sinh dưỡng
(giâm, chiết, ghép)
có lợi thế gì?


-Cách làm
- Đối tượng thích hợp
- Cắt một đoạn thân hoặc cành, cắm hoặc vùi vào đất cho nó đâm rễ phụ và mọc thành cây mới
- Lấy đất bọc xung quanh 1 đoạn thân hay cành đã bóc bỏ lớp vỏ. Khi chỗ đó mọc rễ sẽ cắt rời cành đem trồng  cây mới-
- Lấy 1 đoạn thân, cành hay chồi của cây này ghép lên thân hay gốc của cây khác sao cho ăn khớp nhau.Chỗ ghép sẽ liền lại và chất dinh dưỡng của gốc ghép sẽ nuôi cành (chồi) ghép.
- Mía, sắn, dâu
- Cam, chanh, bưởi
- Đào, chanh, táo
- Giữ nguyên được tính trạng tốt mà con người mong muốn
1-Giâm, chiết, ghép
* Lợi thế của nhân giống sinh dưỡng so với cây mọc từ hạt:
- Rút ngắn được rất nhiều thời gian phát triển của cây, sớm cho thu hoạch
2. Nuôi cấy mô :
 Vì sao có thể nuôi cấy tế bào, mô thực vật thành cây mới?

2. Nuôi cấy tế bào và mô thực vật:

a.Cơ sở khoa học:

- Tính toàn năng của tế bào: mỗi tế bào đều có khả năng phát triển thành 1 cơ thể hoàn chỉnh.

c. Ưu điểm

 Phương pháp nuôi cấy mô có ưu điểm gì hơn so với các phương pháp nhân giống vô tính khác?


-Sản xuất hàng loạt cây sạch bệnh, sinh trưởng mạnh. Giữ được đặc tính di truyền.


- Phục chế giống cây quí, hạ giá thành cây con nhờ giảm mặt bằng sản xuất


 Kể một số thành tựu của phương pháp nuôi cấy mô, tế bào thực vật mà em biết?


b-Điều kiện thực hiện:
-Môi trường phải vô trùng và đầy đủ chất dinh dưỡng.
Nhân giống lan hồ điệp bằng nuôi cấy mô
Nhân giống lan hồ điệp bằng nuôi cấy mô
Nhân giống hoa đồng tiền = nuôi cấy mô
Nhân giống chuối = nuôi cấy mô
Khoai tây được nhân giống bằng nuôi cấy mô
Nhân giống cỏ vetiver bằng nuôi cấy mô