Bài 41. Sinh sản vô tính ở thực vật

BÀI 41:
SINH SẢN VÔ TÍNH Ở
THỰC VẬT

CHƯƠNG IV: SINH SẢN
A. SINH SẢN Ở THỰC VẬT
VD 1: Mèo mẹ  mèo con
VD 2: Dây (củ) khoai lang  cây khoai lang mới
VD 3: Thằn lằn đứt đuôi  mọc đuôi mới.
Trong 3 ví dụ, ví dụ nào là sinh sản?
Quan sát các ví dụ sau
I:KHÁI NIỆM CHUNG VỀ SINH SẢN
Sinh sản là gì?
BÀI 41: SINH SẢN VÔ TÍNH Ở THỰC VẬT


- Sinh sản là quá trình tạo ra cơ thể mới, đảm bảo sự phát triển liên tục của loài.
- Có 2 kiểu sinh sản:


Sinh sản
+ Sinh sản vô tính
+ Sinh sản hữu tính
I. KHÁI NIỆM CHUNG VỀ SINH SẢN
II: SINH SẢN VÔ TÍNH Ở THỰC VẬT
BÀI 41: SINH SẢN VÔ TÍNH Ở THỰC VẬT

1. Khái niệm sinh sản vô tính
Sinh sản vô tính là hình thức sinh sản không có sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái. Con sinh ra giống nhau và giống cây mẹ
II: SINH SẢN VÔ TÍNH Ở THỰC VẬT
2. Các hình thức sinh sản vô tính ở thực vật
Sinh sản bào tử





Sinh sản bằng bào tử dương xỉ
Sinh sản bằng bào tử ở rêu
BÀI 41: SINH SẢN VÔ TÍNH Ở THỰC VẬT

2. Các hình thức sinh sản vô tính ở thực vật
a) Sinh sản bào tử
Tế bào mẹ bào tử
(Túi bào tử)(2n)
Giảm phân
Bào tử
(n)
Nguyên phân
nhiều lần
Cơ thể đơn bội
(Thể giao tử)
BÀI 41: SINH SẢN VÔ TÍNH Ở THỰC VẬT

BÀI 41: SINH SẢN VÔ TÍNH Ở THỰC VẬT

II: SINH SẢN VÔ TÍNH Ở THỰC VẬT
2. Các hình thức sinh sản vô tính ở thực vật
Sinh sản bào tử
Ưu điểm:
+ Cá thể sống một mình có thể tạo ra con cái
+ Số lượng con sinh ra trong một lần nhiều
b) Sinh sản sinh dưỡng
- Cá thể mới phát triển từ bào tử, các bào tử được hình thành nhờ quá trình giảm phân của tế bào mẹ bào tử nằm trong túi bào tử
2. Các hình thức sinh sản vô tính ở thực vật
b) Sinh sản sinh dưỡng
Quan sát các hình sau:
Sinh sản sinh dưỡng là gì?
- Là hình thức sinh sản từ các bộ phận sinh dưỡng của cơ thể (thân, rể, lá) có thể phát triển tạo ra cơ thể mới.
- Ví dụ:
+ Rễ củ: khoai lang
+ Lá: thuốc bỏng
+ Thân rễ: cỏ gấu
+ Thân củ: Khoai tây.
+ Thân bò: dâu tây, rau má.
2. Các hình thức sinh sản vô tính ở thực vật
b) Sinh sản sinh dưỡng 
BÀI 41: SINH SẢN VÔ TÍNH Ở THỰC VẬT

2. Các hình thức sinh sản vô tính ở thực vật
b) Sinh sản sinh dưỡng
BÀI 41: SINH SẢN VÔ TÍNH Ở THỰC VẬT

Ưu điểm:
+ Giữ nguyên được các đặc tính của cơ thể mẹ.
+ Rút ngắn thời gian sinh sản
3. Phương pháp nhân giống vô tính
a. Giâm cành và chiết cành
b. Ghép cành và ghép chồi
1
2
3
Hãy cho biết tên các hình thức nhân giống vô tính tương ứng với hình 1, 2 và 3?
Giâm (cành, thân lá)
Chiết
Ghép
3. Phương pháp nhân giống vô tính
Tại sao phải cắt bỏ hết lá ở cành ghép? Phải buộc chặt cành ghép vào gốc ghép?
- Ngắt hết lá ở cành ghép để giảm sự thoát hơi nước nhằm tập trung nước để nuôi các tế bào cành ghép, đặc biệt là tế bào mô phân sinh.
- Buộc chặt để mô dẫn dễ nối liền với nhau bảo đảm thông suốt cho dòng nước và chất dinh dưỡng từ gốc ghép đến được TB của cành ghép hoặc gốc ghép.
Nêu những ưu điểm của cành chiết và cành giâm so với cây mọc từ hat?
Ưu điểm:
+ Giữ nguyên được tính trạng tốt mà ta mong muốn.
+ Thời gian cho thu hoạch sản phẩm ngắn
Quan sát hình, trả lời câu hỏi: Vì sao mô thực vật lại có thể nuôi cấy để tạo thành cây mới?
Nuôi cấy trong môi trường dinh dưỡng
Cây non
Cây trưởng thành
Lát cắt ngang của ca rốt
Nuôi cấy mô ở cà rốt
Cây khoai tây trong ống nghiệm
3. Phương pháp nhân giống vô tính
Mô non
Cây non
- Cơ sở khoa học của nuôi cấy mô: Dựa trên tính toàn năng của tế bào: Mỗi tế bào mang một lượng thông tin di truyền đủ để mã hóa cho sự hình thành cơ thể mới.
3. Phương pháp nhân giống vô tính
d) Nuôi cấy tế bào và mô thực vật
Quy trình nuôi cấy mô tế bào:
đặt mô trong môi trường dinh dưỡng có các chất kích thích
chuyển mô sẹo vào môi trường nuôi cấy mô
hình thành rễ và chồi tạo cây con
chuyển cây ra trồng đại trà
Chọn mô nuôi cấy (lá, thân, hoặc mô khác) từ cây khoẻ khử trùng bề mặt
mô sẹo
chuyển cây con ra nhà kính
Quy trình nuôi cấy mô tế bào:
Nhân giống lan hồ điệp bằng nuôi cấy mô
Các bước nuôi cấy mô hoa phong lan
Cây hoa phong lan đang phát triển để hình thành cơ thể hoàn chỉnh
Giai đoạn mọc rễ của cây hoa phong lan
Cây hoa phong lan đang được chắm sóc trong phòng nuôi cấy mô.
Cây hoa phong lan được đem ra trồng
Kết quả của nuôi cấy mô hoa phong lan
III. VAI TRÒ CỦA SINH SẢN VÔ TÍNH
Vai trò của sinh sản vô tính đối với thực vật và con người là gì?
- Thực vật: Sinh sản vô tính giúp giữ được các đặc tính của loài, giúp loài tồn tại và phát triển
- Con người: Ứng dụng nhiều trong nông nghiệp:
+ Nhân giống cây cần thiết trong thời gian ngắn,
+ Tạo được các giống cây sạch bệnh.
+ Phục hồi các giống cây trồng quý …
Đây là một số hình ảnh của
nuôi cấy mô thực vật
Nhân giống hoa đồng tiền = nuôi cấy mô
Nhân giống cỏ vetiver bằng nuôi cấy mô
Khoai tây được nhân giống bằng nuôi cấy mô
Củng cố
Câu 1: Sinh sản vô tính là
hình thức sinh sản
có đặc điểm:
Chỉ cần 1 cá thể
Cần có 2 cá thể trở lên
Có sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái
Không sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái
Cả a và d
Bài 41: Sinh sản vô tính
ở thực vật

I. Khái niệm
II. Các hình thức sinh
sản vô tính
1. Sinh sản bào tử
2. Sinh sản sinh dưỡng
III. Phương pháp nhân
giống vô tính
1. Giâm
2. Chiết
3. ghép
4. Nuôi cấy mô
Củng cố
Câu 1: Ngoài tự nhiên cây tre sinh sản bằng:
a) Lóng
b) Thân rễ
c) Đỉnh sinh trưởng
d) Rễ phụ

Bài 41: Sinh sản vô tính
ở thực vật
I. Khái niệm
II. Các hình thức sinh
sản vô tính
1. Sinh sản bào tử
2. Sinh sản sinh dưỡng
3. Phương pháp nhân
giống vô tính
1. Giâm
2. Chiết
3. ghép
4. Nuôi cấy mô
III. Vai trò của ss vô tính
Củng cố
Câu 2: Phương pháp nhân giống vô tính nào có hiệu quả nhất hiện nay?
a) Gieo từ hạt
b) Chiết cành
c) Giâm cành
d) Nuôi cấy mô
Bài 41: Sinh sản vô tính
ở thực vật

I. Khái niệm
II. Các hình thức sinh
sản vô tính
1. Sinh sản bào tử
2. Sinh sản sinh dưỡng
III. Phương pháp nhân
giống vô tính
1. Giâm
2. Chiết
3. ghép
4. Nuôi cấy mô
Dặn dò
Về nhà học bài trả lời các câu hỏi trong sách giáo khoa
Nêu ưu, nhược điểm của sinh sản vô tính
Chuẩn bị bài mớinghiên cứu trước bài 42: sinh sản hữu tính ở động vật
+ ? Sinh sản hữu tính là gì? Ưu điểm của sinh sản hữu tính so với sinh sản vô tính?
+ ? Nêu cấu tạo của một hoa mà em biết? Bộ phận nào của hoa thực hiện chức năng sinh sản
+? Thụ tinh kép là gì? Ý nghĩa của thụ tinh kép
II: SINH SẢN VÔ TÍNH Ở THỰC VẬT
Thế nào là sinh sản vô tính?
BÀI 41: SINH SẢN VÔ TÍNH Ở THỰC VẬT