Bài 41. Cấu tạo vũ trụ

Bài 41
CẤU TẠO VŨ TRỤ
Cấu Tạo
Vũ Trụ
Bài 41:
Thành phần cấu tạo chính là Mặt Trời, các hành tinh và các vệ tinh.
I. Hệ Mặt Trời
1. Mặt Trời
- Là thiên thể trung tâm của hệ Mặt Trời.
RMặt Trời > 109 RTrái Đất
mMặt Trời = 333000 mTrái Đất
- Là một quả cầu khí nóng sáng với 75%H và 23%He.
- Là một ngôi sao màu vàng, nhiệt độ bề mặt 6000K.Trong lòng hàng chục triệu độ
- Năng lượng bức xạ: W= 3,9.1026W
- Nguồn gốc năng lượng: phản ứng tổng hợp hạt nhân hiđrô thành Heli.
Bài 41: Cấu Tạo Vũ Trụ
Mặt Trời đóng vai trò quyết định đến sự hình thành, phát triển và chuyển động của hệ. Nó cũng là nguồn cung cấp năng lượng chính cho hệ.
Mặt Trời có vai trò gì trong Hệ Mặt Trời?
- Khoảng cách từ mặt trời đến trái đất gọi là 1 đơn vị thiên văn
(1đvtv ≈ 15 triệu km)
Th?y tinh
Th?y tinh
Thiên vương tinh
2. Các hành tinh
Có 8 hành tinh: C�c h�nh tinh s?p x?p theo m?t tr?t t? x�c d?nh, chuy?n d?ng quanh M?t Tr?i theo c�ng m?t chi?u, tr�ng v?i chi?u quay c?a b?n th�n M?t Tr?i quanh mình nĩ. Qu? d?o c?a c�c h�nh tinh g?n nhu nh?ng vịng trịn, nghi�ng gĩc v?i nhau r?t ít. N�n cĩ th? coi h? M?t Tr?i cĩ c?u tr�c hình dia ph?ng.
Các hành được chia làm hai nhóm :
* Nhóm Trái đất và nhóm Mộc tinh
Xung quanh hành tinh có các vệ tinh là một thiên thể nhỏ.
Phân biệt hành tinh và vệ tinh
- Hành tinh là một thiên thể lớn quay xung quanh Mặt Trời
- Vệ tinh là thiên thể nhỏ quay xung quanh hành tinh
- Các tiểu hành tinh là những thiên thể có kích thước nhỏ chuyển động quanh Mặt Trời trên các quỹ đạo có bán kính từ 2,2 đến 3,6 đvtv trung gian giữa bán kính quỹ đạo Hoả tinh và Mộc tinh.
3. Các tiểu hành tinh
Quỹ đạo Mộc tinh
Quỹ đạo Hỏa tinh

a. Sao chổi: là những khối khí đóng băng lẫn với đá, có đường kính vài km, chuyển động xung quanh Mặt Trời theo những quỹ đạo hình elip rất dẹt mà Mặt Trời là một tiêu điểm.
4. Sao chổi và thiên thạch
Sao chổi chuyển động trên quỹ đạo xa mặt trời , nhiệt độ thấp, các chất trong sao bị đóng băng hết, Khi chuyển động trên phần quỹ đạo gần mặt trời vật chất nóng sáng và bay hơi, đám khí và bụi bị đẩy dạt về phía đối diện mặt trời tạo thành cái đuôi có dạng như cái chổi.
* Giải thích cái đuôi sao chổi
b) Thiên thạch là những tảng đá chuyển động quanh Mặt Trời.
a. Là một khối khí nóng sáng như Mặt Trời.
b. Nhiệt độ ở trong lòng các sao lên đến hàng chục triệu độ trong đó xảy ra các phản ứng nhieät haïch
c. Khối lượng của các sao trong khoảng từ 0,1 đến vài chục lần (đa số là 5 lần) khối lượng Mặt Trời.
- Bán kính các sao biến thiên trong khoảng rất rộng.( sao chaét , sao keành )
d. Có những cặp sao có khối lượng tương đương nhau, quay xung quanh một khối tâm chung, đó là những sao đôi.
e. Nhöõng sao ôû traïng thaùi bieán ñoåi raát maïnh : ñoä saùng ñoät nhieân taêng haèng vaïn haøng trieäu laàn xaûy ra vuï noå trong loøng caùc sao keøm theo phoùng ra doøng vaät chaát raát maïnh
II. Các sao và thiên hà
1. Các sao
Punxa là sao phát sóng vô tuyến rất mạnh, được cấu tạo bằng nơtron, quay rất nhanh quanh trục.
Có những sao không phát sáng: Punxa và lỗ đen.
Hố đen, hay còn gọi là Lỗ đen vũ trụ, được cấu tạo từ nơtron, gia tốc trọng trường lớn, phôton rơi vào đó lập tức bị hút vào, hố đen không bức xạ sóng điện từ nào
f. Ngoài ra, còn có những “đám mây” sáng gọi là các tinh vân.
a. Thiên hà là một hệ thống sao gồm nhiều loại sao và tinh vân.
2. Thiên hà:
b. Thiên hà gần ta nhất là thiên hà Tiên Nữ (2 triệu năm ánh sáng).
c. Đa số thiên hà có dạng xoắn ốc, một số có dạng elipxôit và một số ít có dạng không xác định.
- Đường kính thiên hà vào khoảng 100.000 năm ánh sáng.
3. Các đám thiên hà:
- Các thiên hà có xu huớng tập hợp với nhau thành đám.
a. Hệ Mặt Trời là thành viên của một thiên hà mà ta gọi là Ngân Hà.
b. Ngân Hà có dạng đĩa, phần giữa phình to, ngoài mép dẹt.
- Đường kính của Ngân Hà vào khoảng 100.000 năm ánh sáng, bề dày chỗ phồng to nhất vào khoảng 15.000 năm ánh sáng.
4. Thiên hà của chúng ta: Ngân Hà
c. Hệ Mặt Trời nằm trên mặt phẳng qua tâm và vuông góc với trục của Ngân Hà, cách tâm khoảng cỡ 2/3 bán kính của nó.
d. Ngân Hà có cấu trúc dạng xoắn ốc.

- Là những cấu trúc nằm ngoài các thiên hà, phát xạ mạnh một cách bất thường các sóng vô tuyến và tia X.
5. Các quaza (quasar)
Hãy chỉ ra cấu trúc không là thành viên của thiên hà :
C. Quaza
D. Hố đen
A. Sao siêu mới
B. Punxa
C. 100.000năm ánh sáng
D. 10.000.000 năm ánh sáng
A.10.000năm ánh sáng
B. 1.000.000năm ánh sáng
Đường kính của một thiên hà khỏang bao nhiêu ?
Ghép các phần A,B,C,D với các phần a,b,c,d tương ứng để được câu có nội dung đúng :
A. Thiên hà… B. Punxa…
C. Quaza….. D. Hố đen ….
a . Là sao không phát sáng , cấu tạo bởi chất có khối lượng riêng cực kỳ lớn đến nỗi nó hút cả phôton ánh sáng không cho thóat ra ngòai .
b. Là hệ thống gồm các sao và các đám tinh vân .
c. Là sao phát sóng vô tuyến mạnh , cấu tạo bằng nơ tron có từ trường mạnh và quay quanh một trục .
d. Là một lọai thiên hà phát xạ mạnh một cách bất thường sóng vô tuyến và tia X . Nó có thể là một thiên hà mới hình thành .
Xin chào
Hẹn gặp lại